The object of research, development or design (in Russian) : казахстанские виды растений родов: петросимония (Petrosimonia), климакоптера (Climacoptera), нанофитон (Nanophyton), щавель (Rumex), жузгун (Calligonum), дендростеллера (Dendrostellera) и дурман (Datura).

The object of research, development or design (in Kazakh) : сораңша (Petrosimonia), балықкөз (Climacoptera), тасбұйырғын (Nanophyton), қымыздық (Rumex), жүзгін (Calligonum), борсақ (Dendrostellera) және меңдуана (Datura) текті өсімдіктердің қазақстандық түрлері.

Aim of work (in Russian) : химическое изучение, выделение, разделение, очистка и активность природных соединений, полученных из некоторых видов растений Казахстана.

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстандағы кейбір өсімдік түрлерінен алынған табиғи қосылыстарды химиялық зерттеу, бөлу, алу, тазарту және олардың биологиялық белсенділігін анықтау.

Методы исследования (на русском) : Мацерация, ультразвуковая экстракция, сверхкритическая флюидная (СКФ) СО2-экстракция, концентрирование, хроматография (бумажная, тонкослойная, ГЖХ, ВЭЖХ), химические (кислотный, щелочной и ферментативный гидролиз) и спектральные (ИК-, УФ-, 1H и 13C ЯМР, EI-MS, ESI-MS, FAB-MS) методы анализа

Методы исследования (на казахском) : Мацерация, ультрадыбыстық экстракция, жоғары критикалық флюидті СО2-экстракция, қойылту, хроматография (қағазды, жұқа қабатты, ГСХ, ЖЭСХ), химиялық (қышқыл, сілтілік және ферментативті гидролиз) және спектрлік (ИҚ-, УК-, 1H және 13С ЯМР, EI-MS, ESI-MS, FAB-MS) талдау әдістері

Obtained results and novelty (in Russian) : - Впервые в научно-исследовательской работе с целью разработки экологически безопасных способов получения суммарных экстрактов из растительного сырья и оптимизации технологии использованы методы мацерации, сверхкритической флюидной (СКФ) СО2-экстракции и ультразвуковая экстракция. Для получения биологически активных комплексов из исследуемых растительных объектов разработана оптимальная блок-схема их разделения. Установлены основные действующие вещества в полученных экстрактах. - Наработаны суммарные экстракты. Впервые изучена антиоксидантная, антимикробная, антидиабетическая, противовоспалительная, фунгицидная, цитотоксическая и бактерицидная активности экстрактов, полученных из исследуемых растений. - Представлены принципиальные блок-схемы и технология получения полифенольных комплексов, обладающих антиоксидантной и противоспалительной активностями из растения Petrosimonia triandra. Из исследуемых объектов выделено 14 биологически активных соединений. Строение выделенных веществ установлено комплексом химических и спектральных методов анализа. - Впервые изучен биологический скрининг индивидуальных веществ из Petrosimonia triandra.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : - Алғаш рет ғылыми-зерттеу жұмысында өсімдік шикізатынан жалпы сығындыларды алудың экологиялық қауіпсіз жолдарын жасау және технологияны оңтайландыру мақсатымен мацерация, суперкритикалық флюидті (СКФ) СО2-экстракция және ультрадыбыстық экстракция әдістері пайдаланылды. Зерттеліп отырған өсімдік нысандарынан биологиялық белсенді кешенді бөліп алу үшін оңтайлы технологиялық сызба-нұсқасы жасалды. Алынған сығындылардағы негізгі белсенді заттар анықталды. - Жиналған өсімдік шикізатынан алынған жалпы сығындылар дайындалды. Алғаш рет зерттелген өсімдіктерден алынған сығындылардың тотығу үрдісіне қарсы, микробқа қарсы, диабетке қарсы, қабынуға қарсы, фунгицидтік, цитотоксикалық және бактерицидтік белсенділігі зерттелді. - Petrosimonia triandra өсімдігінен тотығу үрдісіне және қабынуға қарсы белсенділігіне ие полифенолды кешенін алу технологиясы және принципиалды сызба-нұсқасы келтірілді. Зерттеліп отырған нысандардан 14 биологиялық белсенді зат бөлінген Алынған қосылыстардың құрылысы химиялық және заманауи спектрлік талдау әдістері кешенімен дәлелденді. - Алғаш рет Petrosimonia triandra өсімдігінен жеке заттардың биологиялық скринингі зерттелді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Технико-экономические показатели проекта заключаются в том, что предлагаемая технология позволит расширить арсенал лекарственных препаратов, выделить новые отечественные высокоэффективные биологически активные комплексы для нужд медицины и сельского хозяйства. Результаты научно-исследовательских работ дают возможность выявить основные действующие вещества в условных фитопрепаратах.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның техника-экономикалық көрсеткіштері – ұсынылып отырған технология дәрілік препараттардың қорын кеңейтуге мүмкіндік беріп, медицина мен ауыл шаруашылығы үшін жаңа отандық тиімділігі жоғары биологиялық белсенді кешендерді бөліп алу болып саналады. Ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижелерімен шартты фитопрепараттардағы негізі әсер етуші заттарды анықтауға болады.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Медицина и сельское хозяйство

Field of application (in Kazakh) : Медицина және ауыл шаруашылығы