The object of research, development or design (in Russian) : антропогенно-деградированные песчаные почвы пустынных пастбищ, превратившиеся в подвижные песчаные барханы, сильнонабухающие полимерные гидрогели, пескоукрепляющие лесо-кустарниковая растительность.

The object of research, development or design (in Kazakh) : жылжымалы құмды шағылдарға айналған шөлді жайылымдардың антропогенді-деградацияға ұшыраған құмды топырақтары, күшті ісінетін полимерлі гидрогельдер, құмды нығайтатын орман мен бұта өсімдіктері.

Aim of work (in Russian) : разработка инновационных комбинированных технологии эффективного восстановления почвенно-растительного покрова очагов развеваемых песков пустынных пастбищ Южного Прибалхашья на основе рационального сочетания элементов механических и фитомелиоративных методов закрепления подвижных песков с использованием наноматериалов.

Aim of work (in Kazakh) : наноматериалдарды қолдану арқылы жылжымалы құмдарды бекітудің механикалық және фитомелиоративті әдістерінің элементтерін оңтайлы үйлестіру негізінде Оңтүстік Балқаш аймағының шөлді жайылымдарының үрленетін құмды ошақтарының топырақ - өсімдік жамылғысын тиімді қалпына келтірудің инновациялық аралас технологияларын әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : сравнительно-географический, сравнительно-аналитический, метод физического моделирования.

Методы исследования (на казахском) : салыстырмалы-географиялық, салыстырмалы-аналитикалық, физикалық модельдеу әдісі.

Obtained results and novelty (in Russian) : а) установлены факторы, способствовавшие возникновению и формированию на месте пустынных песчаных почв подвижных песчаных барханов и изучены их эколого-мелиоративное состояние; б) выявлены многолетние и сезонные особенности элементов климатических условий, динамика форм рельефа и гидротермические режимы подвижных песчаных песков Южного Прибалхашья и их влияние на определение мест установки ветрозащитных щитов, сроков посадки саженцев пескоукрепляющих лесокустарников; в) получены путем синтезирования гидрогели на основе акриловых мономеров и изучены их физико-химические свойства и степень набухания; г) изучены биологические особенности аборигенных и перспективных интродуцируемых пескоукрепляющих растений песчаных пустынь и организованы их питомники; д) определены влияние видов гидротированных полимерных гидрогелей на влагоемкость и влажность завядания песка; ж) установлена эффективность ветрозащитных щитов различной продуваемости и норм применения полимерных гидрогелей на приживаемость саженцев пескоукрепляющих лесокустарников. Научная новизна проекта: впервые на основе учета местных климатических условии и биологических особенностей саженцев пескоукрепляющих лесокустарников при выращивании их на очагах подвижных песков пустынных пастбищ Южного Прибалхашья, использованы СПГ различной водной характеристики и разработаны комбинированные технологии, сочетающие механических и фитомелиоративных методов закрепления подвижных песков.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : а) шөлді құмды топырақтардан жылжымалы құмды шағылдардың түзілуне ықпал еткен факторлар және олардың экологиялық-мелиоративтік жағдайы анықталды; б) Оңтүстік Балқаш өңірінің климаттың көпжылдық және маусымдық ерекшеліктері, жылжымалы құмдардың жер бедері мүсіндері мен гидротермиялық құбылымдарының динамикасы және олардың желге қарсы қалқандарды орнату орындарына, құмды нығайтатын орман бұталары көшеттер отырғызу мерзімдеріне әсері анықталды; в) акрил мономерлері негізінде синтездеу арқылы гидрогельдер алынды және олардың физико-химиялық қасиеттері мен ісіну дәрежелері; г) құмды шөлдердің аборигенді және келешегі бар интродуцияланатын құмды нығайтатын өсімдіктердің биологиялық ерекшеліктері зерттелді және олардың питомниктері ұйымдастырылды; д) гидратталған полимерлі гидрогельдердің су сыйымдылығы мен құмның солу ылғалдылығына әсері; ж) құмды нығайтатын орманды бұталар көшеттерінің жерсінуіне әртүрлі дәрежеде үрленетін желгер қарсы қалқандардың және полимерлі гидрогельдерді қолдану мөлшерлерінің тиімділігі анықталынды. Ғылыми жаңалығы; алғаш рет Оңтүстік Балқаш өңірінің шөлді жайылымдарының жылжымалы құмдарының ошақтарында құм күшейтетін орман бұталарының көшеттерін өсіру кезінде жергілікті климаттық жағдайлар мен биологиялық ерекшеліктерін ескере отырып, әр түрлі су сипаттамаларының ҚПГ пайдаланылады және жылжымалы құмды бекітудің механикалық және фитомелиоративтік әдістерін біріктіретін аралас технологиялар әзірленеді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : -

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : -

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : енгізілмеген

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : результаты НИР могут быть использованы для реабилитации подвижных песков, образованные антропогенной деградацией песчаных почв пастбищ пустынной зоны.

Field of application (in Kazakh) : ҒЗЖ нәтижелері шөлді жайылымдардың құмды топырақтарының антропогендік деградациясынан пайда болған жылжымалы құмдарды қалпына келтіру үшін қолданылуы мүмкін.