The object of research, development or design (in Russian) : Объекты исследования: плесневые грибы – потенциальные засорители среды культивирования высших грибов; целлюлолитические бактерии, выделенные из целлюлозосодержащих субстратов; бактерии – антагонисты микромицетов засорителей.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектілері: зең саңырауқұлақтары – жоғары сатыдағы саңырауқұлақтарды өсіруге арналған ортаның потенциалды ластаушылары; целлюлоза бар субстраттардан бөлініп алынған целлюлолитикалық бактериялар; микромицет ластаушылардың бактерия-антагонистері болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Цель проекта – разработка микробиологического способа комплексной утилизации целлюлозосодержащих отходов растениеводства для пищевой, кормовой и фармацевтической промышленности с использованием высших грибов.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты – жоғары сатыдағы саңырауқұлақтарды пайдалана отырып, тамақ, жем және фармацевтика өнеркәсібі үшін құрамында целлюлоза бар өсімдік қалдықтарын кешенді түрде жоюдың микробиологиялық әдісін әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : В работе использовали приборное и методическое обеспечение, предназначенное для микробиологических и биохимических исследований.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыста микробиологиялық және биохимиялық зерттеулерге арналған құралдық және әдістемелік қамтамасыз ету қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Из различных целлюлозосодержащих субстратов и плодовых тел целлюлозоразрушающих грибов выделено 26 новых изолятов плесневых грибов, засоряющих среду культивирования и вызывающих потерю урожая высших грибов. Из соломы злаковых культур, разрушенной древесины и выделений жуков-древоточцев выделено 48 изолятов целлюлолитических бактерий, 19 из них показали высокую и среднюю целлюлолитическую активность. Исследована противогрибковая активность отобранных изолятов и коллекционных микроорганизмов. Отобрано 6 новых изолятов, сдерживающих рост плесневых грибов, и 5 микроорганизмов с высокой противогрибковой активностью из коллекции лаборатории. Проведена анаэробная ферментация пшеничной соломы совместно с разнотравной растительностью. Подготовлены 6 образцов для выделения микроорганизмов-спутников в процессе выращивания высших грибов.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Әртүрлі целлюлозасы бар субстраттардан және целлюлозаны ыдырататын саңырауқұлақтардың жеміс денелерінен өсіру ортасын ластайтын және жоғары саңырауқұлақтардың өнімін жоғалтуға әкелетін зең саңырауқұлақтарының 26 жаңа изоляттары бөлініп алынды. Дәнді дақылдардың сабанынан, қираған ағаштан және ағаш құрты қоңыздарының экскрецияларынан 48 целлюлолитикалық бактерия изоляты бөлініп алынды, оның 19-ы жоғары және орташа целлюлолитикалық белсенділікті көрсетті. Таңдалған изоляттардың және коллекциялық микроорганизмдердің зеңге қарсы белсенділігі зерттелді. Зертхана топтамасынан зең саңырауқұлақтарының өсуін тежейтін 6 жаңа изолят және зеңге қарсы белсенділігі жоғары 5 микроорганизм таңдалды. Бидай сабанының анаэробты ферментациясы әртүрлі шөптермен бірге жүргізілді. Жоғары сатыдағы саңырауқұлақтарды өсіру процесінде спутниктік микроорганизмдерді бөліп алу үшін 6 үлгі дайындалды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Использование результатов НИР повысит эффективность переработки целлюлозосодержащих отходов растениеводства с получением высокоценных пищевых и кормовых, а также фармацевтических продуктов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : ҒЗЖ нәтижелерін пайдалану құндылығы жоғары азық-түлік пен жемшөпті, сондай-ақ фармацевтикалық өнімдерді алу үшін құрамында целлюлоза бар өсімдік қалдықтарын өңдеудің тиімділігін арттырады.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Область применения – сельское хозяйство: утилизация отходов растениеводства, кормопроизводство; пищевая промышленность, фармацевтика.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану саласы – ауыл шаруашылығы: өсімдік қалдықтарын жою, мал азығын өндіру; тамақ өнеркәсібі, фармацевтика.