The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования – распространение взаимосвязанных упругих и электромагнитных волн в средах с пьезоэлектрическими, пьезомагнитными и термопьезоэлектрическими свойствами.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны – өзара байланысты серпімді және электромагниттік толқындардың пьезоэлектрлік, пьезомагниттік және термопьезоэлектрлік қасиеттері бар ортада таралуы.

Aim of work (in Russian) : Целью исследования является разработка математических методов для изучения закономерностей упругих и электромагнитных волновых процессов в средах с пьезомагнитными и пьезоэлектрическими свойствами и разработка рекомендаций по их практическому применению для создания приборов и устройств различного назначения.

Aim of work (in Kazakh) : Зерттеудің мақсаты – пьезомагниттік және пьезоэлектрлік қасиеттері бар орталардағы серпімді және электромагниттік толқындық процестердің заңдылықтарын зерттеудің математикалық әдістерін жасау және оларды әртүрлі мақсаттағы құрылғылар мен приборлар жасау үшін практикалық қолдану бойынша ұсыныстар жасау.

Методы исследования (на русском) : Метод исследования – метод матрицанта, который позволяет получать точные аналитические решения дифференциальных уравнений, описывающих связанные волновые (механические, электромагнитные) процессы в средах с пьезоэлектрическими, пьезомагнитными и термопьезоэлектрическими свойствами, что позволяет решить поставленные в проекте задачи.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдісі-пьезоэлектрлік, пьезомагниттік және термопезоэлектрлік қасиеттері бар ортадағы байланысты толқындық (механикалық, электромагниттік) процестерді сипаттайтын дифференциалдық теңдеулердің нақты аналитикалық шешімдерін алуға мүмкіндік беретін матрицант әдісі, бұл жобада берілген мәселелерді шешуге мүмкіндік береді.

Obtained results and novelty (in Russian) : За отчётный период, рассмотрены классические модели линейных анизотропных упругих и термоупругих сред; электромагнитные волны в линейных диэлектрических средах с пьезоэлектрическими, пьезомагнитными и магнитоэлектрическими эффектами. Получены новые результаты при исследовании волновых процессов в средах с пьезоэлектрическими, пьезомагнитными, магнитоэлектрическими и термоупругими свойствами: получены системы обыкновенных дифференциальных уравнений, структура матрицы коэффициентов систем уравнений первого порядка для рассматриваемых моделей сред, системы уравнений первого порядка, уравнения индикатрис фазовых и групповых скоростей волн, потоки энергии упругих и электромагнитных волн.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Есеп беру аралығында сызықты анизотропты серпімді және термосерпімді орталардың классикалық модельдері; пьезоэлектрлік, пьезомагниттік және магнитоэлектрлік эффектілері бар сызықты диэлектрлік орталардағы электромагниттік толқындар қарастырылды. Пьезоэлектрлік, пьезомагниттік магнитоэлектрлік және термосерпімді қасиеттері бар орталардағы толқындық процестерді зерттеу кезінде жаңа нәтижелер алынды: қарапайым дифференциалдық теңдеулер жүйесі, қарастырылып отырған орталар модельдері үшін бірінші ретті теңдеулер жүйесінің коэффициенттер матрицасының құрылымы, бірінші ретті теңдеулер жүйесі, толқындардың фазалық және топтық жылдамдықтарының индикатриса теңдеулері, серпімді және электромагниттік толқындардың энергия ағындары алынды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Результаты моделирования показали, что тема проекта является актуальной.Особую актуальность приобретают исследования закономерностей распространения волн различной физической природы при наличии взаимной трансформации. Волновые процессы в связанных полях отражают взаимовлияние упругих, электромагнитных и тепловых полей. Связанность электромагнитных полей с полем деформаций имеет место в среде с пьезоэлектрическими, пьезомагнитными, магнитострикционными и термопьезоэлектрическими свойствами.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Моделдеу нәтижелері жоба тақырыбының өзекті екенін көрсетті. Өзара трансформация болған кезде әртүрлі физикалық сипаттағы толқындардың таралу заңдылықтарын зерттеу ерекше өзекті болып табылады. Байланысқан өрістердегі толқындық процестер серпімді, электрмагниттік және жылу өрістерінің өзара әсерін көрсетеді. Электрмагниттік өрістердің деформация өрісімен байланысы пьезоэлектрлік, пьезомагниттік, магнитострикциялық және термо-пьезоэлектрлік қасиеттері бар ортада жүреді.

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : В рамках проекта получены новые результаты при исследовании волновых процессов в средах с пьезоэлектрическими и пьезомагнитными свойствами: исследование индикатрис фазовых и групповых скоростей электромагнитных волн; определение потоков упругой и электромагнитной энергии; генерация упругих волн при распространении электромагнитных волн; возбуждение электромагнитных колебаний упругими волнами.

Efficiency (in Kazakh) : Жоба шеңберінде пьезоэлектрлік және пьезомагниттік қасиеттері бар орталардағы толқындық процесстерді: электромагнитттік торлқындардың фазалық және топтық жылдамдықтарының индикатриссаларын зерттеу; серпімді және электромагниттік энергияларының ағынын анықтау; электромагниттік толқындар таралған кезде серпімді толқындардың генерациясы; серпімді толқындардың электромагниттік толқындарын қозыруын зерттеген кезінде жаңа нәтижелер алынды.

Field of application (in Russian) : Различные области науки и техники, такие как приборостроение, микро и наноэлектроника, информационные технологии; применение в высокочастотной электронике; использование мультиферроидных структур в различного рода логических элементов, элементах памяти и устройствах обработки информации; автономные беспроводные источники энергии; датчики переменных и постоянных полей; создание новых композитных материалов.

Field of application (in Kazakh) : Аспап жасау, микро және наноэлектроника, ақпараттық технологиялар сияқты ғылым мен техниканың әртүрлі салалары; жоғары жиілікті электроникада қолдану; әр түрлі логикалық элементтерде, жады элементтерінде және ақпаратты өңдеу құрылғыларында мультиферроидті құрылымдарды қолдану.