The object of research, development or design (in Russian) : Месторождения минералов, разрабатываемые методом подземного скважинного выщелачивания (ПСВ).

The object of research, development or design (in Kazakh) : Ұңғымалы жер асты шаймалау әдісімен өндірілетін минерал кен орындары

Aim of work (in Russian) : Разработка 3D цифровой технологии для рациональной посадки технологических скважин и управление их работой при добыче урана методом ПСВ. Разработанная цифровая технология позволит определить: эффективные схемы расположения сети технологических скважин, оптимальное расположение фильтров на скважинах, режимы их оптимальной работы, схемы реверсирования скважин для повышения степени извлечения минерала.

Aim of work (in Kazakh) : Жерасты шаймалау әдісімен өндіру кезіндегі технологиялық ұңғымалар желісін оңтайлы орналастыру және олардың жұмысын басқаруға арналған 3D сандық технологияны құру болып табылады. 3D сандық технология технологиялық ұңғымалар желісінің тиімді орналасу схемасын, олардың оңтайлы жұмысының режимін, минералды өндіру дәрежесін арттыруға арналған ұңғымалардың реверсивті схемасын және ұңғымалардағы фильтрлерді тиімді орналастыруды анықтауға мүмкіндік береді.

Методы исследования (на русском) : Математические и численные методы.

Методы исследования (на казахском) : Математикалық және сандық әдістер.

Obtained results and novelty (in Russian) : По календарному плану за отчетный период были получены следующие результаты: был разработан алгоритм и численная модель для интенсификации добычи минералов методом ПСВ; было определено оптимальное распределение расходов скважин в пространстве на основе подбора весов для дебитов закачивающих скважин; был получен алгоритм определения оптимального распределения расходов скважин в пространстве; было исследование влияния распределения расходов реагента на образование застойных зон и зон растекания; была дана харатеристика образования застойных зон и зон растекания засчет распределения расходов реагента; Был разработан алгоритм определения оптимального распредления расходов скважин в пространстве. Так как часть результатов была уже опубликована в журнале входящий в базу данных Scopus в 2020 году, в этом году результаты работ были поданы на публикацию в журнал входящий в список КОКСОН. К тому же было получено авторское свидетельство на «Программа и алгоритм для гидродинамической интенсификации добычи минералов методом ПСВ». Новизна полученных результатов заключается в том, что предлагаемые методы являются принципиально новыми в сфере добычи минералов и могут быть использованы в других отраслях, к примеру, при добыче меди, золота, скандия и других редкоземельных металлов и минералов.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жерасты шаймалау әдісі бойынша пайдалы қазбаларды өндіруді интенсификациялау алгоритмі мен сандық моделі құрылды; айдау ұңғымаларының дебиттері үшін үлесті (салмақ) таңдау негізінде кеңістікте ұңғыма дебитінің оңтайлы таралуы анықталды; кеңістікте ұңғыма дебитінің оңтайлы таралуын анықтау алгоритмі алынды; «өлі» аймақтар мен реагенттің кен сыртына жайылу аймақтарының қалыптасуына реагент шығынының таралуының әсерін зерттеу жүргізілді; реагент шығынының таралуына байланысты «өлі» аймақтары мен реагент жайылу аймақтарының түзілу сипаттамасы берілді; ұңғыма дебитінің кеңістікте оңтайлы таралуын анықтау алгоритмі жасалды. Кейбір нәтижелер 2020 жылы Scopus деректер базасына енгізілген журналда жарияланғандықтан, биыл нәтижелер Білім және ғылым саласында сапаны қамтамасыз ету комитеті (КОКСОН) ұсынған журналдар тізіміне енгізілген журналда жариялауға ұсынылды. Сонымен қатар, «Жерасты шаймалау әдісімен минералдарды өндіруді гидродинамикалық қарқындату бағдарламасы мен алгоритмі» бойынша авторлық куәлік алынды. Алынған нәтижелердің жаңашылдығы ұсынылып отырған әдістер минералды өндіру саласында түбегейлі жаңа болып табылатындығында және ол әдістерді басқа салаларда, мысалы, мыс, алтын, скандий және басқа да сирек жер металдар мен минералдарды өндіруде қолдануға болады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Проделанные работы позволяют путем рациональной посадки технологических скважин, на основе методов оптимального управления, повысить эффективность добычи, что в свою очередь уменьшит экономические расходы.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жүргізілген жұмыстар тиімді басқару әдістері негізінде технологиялық ұңғымаларды оңтайлы орналастыру арқылы өндіру тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Бұл өз кезегінде экономикалық шығындарды азайтады.

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : Результаты проекта могут быть использованы для повышения рациональности и эффективности добычи минерала, что в свою очередь снизит затраты на разведку, бурение и добычу.

Efficiency (in Kazakh) : Жоба нәтижелерін минералды өндірудің ұтымдылығы мен тиімділігін арттыру үшін пайдалануға болады, бұл өз кезегінде барлау, бұрғылау және өндіруге кететін шығындарды азайтады.

Field of application (in Russian) : Минерало добывающая отрасль.

Field of application (in Kazakh) : Минерал өндіру саласы.