The object of research, development or design (in Russian) : Поковки и заготовки из экономнолегированных марок сталей, подвергнутые термомеханической обработке.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Термомеханикалық өңдеуге ұшыраған болаттың үнемді легирленген маркаларынан жасалған шыңдау және дайындамалар.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является создание энергоэффективной технологии термомеханической обработки, включающей горячую обработку давлением и последующую термическую обработку заготовок из экономнолегированных сталей различного назначения для горно-металлургического машиностроения.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты – тау-кен металлургиялық машина жасау үшін әртүрлі мақсаттағы үнемді болаттардан жасалған дайындамаларды ыстық қысыммен өңдеу және кейіннен термиялық өңдеуді қамтитын термомеханикалық өңдеудің энергия тиімді технологиясын құру.

Методы исследования (на русском) : При разработке новой технологии ковки были использованы как традиционные (анализ научно-патентной литературы, планирование эксперимента, физический эксперимент и обработка экспериментальных данных), так и новые (компьютерное моделирование в специализированном программном комплексе DEFORM) методы научного исследования.

Методы исследования (на казахском) : Соғудың жаңа технологиясын әзірлеу кезінде дәстүрлі (ғылыми-патенттік әдебиетті талдау, экспериментті жоспарлау, физикалық эксперимент және эксперименттік деректерді өңдеу), сондай-ақ ғылыми зерттеудің жаңа әдістері (DEFORM мамандандырылған бағдарламалық кешеніндегі компьютерлік модельдеу) пайдаланылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : На основе проведенного обзора научно-технической и патентной литературы была разработана новая энергоэффективная технология ковки высококачественных поковок и заготовок круглого поперечного сечения из экономнолегированных марок сталей и предложен инструмент для ее реализации, позволяющий интенсифицировать во всем объеме деформируемого металла развитие знакопеременных деформаций без существенного изменения исходных размеров заготовки. На основе конечно-элементного моделирования в программном комплексе DEFORM процесса деформирования заготовок в бойках новой конструкции, реализующих знакопеременную деформацию, были определены рациональные параметры ковки в данных бойках, обеспечивающие наилучшие напряженно-деформированное состояние, а также было установлено влияние технологических и геометрических параметров процесса ковки в новых бойках на эволюцию микроструктуры материала заготовки. Результаты компьютерного моделирования были подтверждены результатами физического эксперимента. Научная новизна заключается в следующем: разработана новая энергоэффективная технология ковки высококачественных поковок и заготовок круглого поперечного сечения и на основании результатов компьютерного моделирования установлены закономерности влияния геометрических и технологических параметров процесса ковки в новом инструменте на напряженно-деформированное состояние, энергосиловые параметры и изменение микроструктуры.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ғылыми-техникалық және патенттік әдебиеттерге жүргізілген шолу негізінде үнемді легирленген болат маркаларынан жоғары сапалы дөңгелек көлденең қималы соғу мен дайындамаларды соғудың жаңа энергия тиімді технологиясы жасалды және оны іске асыру құралы ұсынылды, бұл деформацияланатын металдың барлық көлемінде дайындаманың бастапқы өлшемдерін айтарлықтай өзгертпестен ауыспалы деформациялардың дамуын күшейтуге мүмкіндік береді. Ауыспалы деформацияны жүзеге асыратын жаңа конструкциядағы соққылардағы дайындамаларды деформациялау процесінің DEFORM бағдарламалық кешеніндегі ақырлы элементтік модельдеу негізінде бұл соққыларда ең жақсы кернеу мен деформацияны қамтамасыз ететін ұтымды соғу параметрлері анықталды, сонымен қатар жаңа соққылардағы соғу процесінің технологиялық және геометриялық параметрлерінің дайындама материалының микроқұрылымының эволюциясына әсері анықталды. Компьютерлік модельдеу нәтижелері физикалық эксперимент нәтижелерімен расталды. Ғылыми жаңалық мыналардан тұрады: жоғары сапалы дөңгелек көлденең қималы соғу мен дайындамаларды соғудың жаңа энергия тиімді технологиясы жасалды және компьютерлік модельдеу нәтижелері негізінде жаңа аспапта соғу процесінің геометриялық және технологиялық параметрлерінің кернеулі-деформацияланған күйге, энергия-күш параметрлеріне және микроқұрылымның өзгеруіне әсер ету заңдылықтары анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основным конструктивным показателем предлагаемой энергоэффективной технологии ковки поковок и заготовок из экономнолегированных марок сталей является новый кузнечный инструмент, позволяющий реализовывать знакопеременные деформации по всему объему деформированной заготовки без существенного изменения ее исходных размеров. Это в свою очередь позволяет при незначительных энергозатратах получать высококачественные поковки и заготовки из экономнолегированных марок сталей, механические и эксплуатационные свойства которых не будут уступать свойствам поковок и заготовок, полученных из многих высоколегированных марок сталей.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Үнемді легирленген болат маркаларынан темірлер мен дайындамаларды соғудың ұсынылатын энергия тиімді технологиясының негізгі конструктивтік көрсеткіші оның бастапқы өлшемдерін елеулі өзгертпей деформацияланған дайындамалардың бүкіл көлемі бойынша белгі ауысымды деформацияларды іске асыруға мүмкіндік беретін жаңа ұсталық құрал болып табылады. Бұл, өз кезегінде, энергия шығыны аз болған жағдайда, механикалық және пайдалану қасиеттері болаттың көптеген жоғары легирленген маркаларынан алынған соғу мен дайындамалардың қасиеттерінен кем түспейтін болаттың үнемді легирленген маркаларынан жоғары сапалы соғу мен дайындамаларды алуға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Получение высококачественных поковок и заготовок различного назначения из экономнолегированных марок сталей для транспортного и горно-металлургического машиностроения.

Field of application (in Kazakh) : Көліктік және тау-кен металлургиялық машина жасау үшін үнемді легирленген болат маркаларынан жоғары сапалы шыңдаулар мен түрлі мақсаттағы дайындамаларды алу.