Inventory number IRN Number of state registration
0321РК00144 AP08857097-KC-21 0120РК00515
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 2
Implemented
Publications
Native publications: 3
International publications: 3 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 3
Patents Amount of funding Code of the program
2 15574797 AP08857097
Name of work
Комплексный мониторинг медленных деформационных процессов земной поверхности при крупномасштабном освоении рудных месторождений Центрального Казахстана
Type of work Source of funding Report authors
Applied Нурпеисова Маржан Байсановна
1
1
1
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский Национальный Исследовательский технический университет имени К.И. Сатпаева"
Abbreviated name of the service recipient НАО «КазНИТУ им. К.И. Сатпаева»
Abstract

Объект исследования - месторождение Сарыоба в Центральном Казахстане.

Зерттеу нысаны Орталық Қазақстандағы Сарыоба кен орны.

Цель работы. Закладка пунктов геодинамического полигона и определения их координат в единой системе на основе геодезических и инновационных технологий, позволяющих повысить точность и сократить время на производство измерительных работ.

Жұмыстың мақсаты. Геодинамикалық полигонды құру, пункттерін орнату және олардың координаталарын анықтаудың дәлдігін жоғарылататын, уақытын қысқартатын, геодезиялық және инновациялық технологиялар негізінде бірыңғай жүйеде анықтау.

Метод или методология проведения работы состоит в разработке сейсмо-акустического способа прогнозирования НДС массива, новых пунктов принудительного центрирования, нового подхода к созданию ГДП, использование GPS технологий при геомониторинге и программного пакета Giodis при обработке резукльтатов

Жұмыстың нәтижелері және жаңашылдығы. Тау жыныстарының күрделі құрылымдық массивтерінде жер қойнауын кең ауқымды игеру кезінде геомеханикалық және геодинамикалық құбылыстарды зерттеу тау-кен жұмыстарының қауіпсіздігін барынша қамтамасыз етуге мүмкіндік береді, бұл инновациялар негізінде тұрақты экономикалық өсу тұжырымдамасының басым міндеттеріне толығымен сәйкес келеді. Жүргізілген зерттеудің негізгі нәтижелері: - патенттік ізденістер негізінде ҚР патенттік бюросына «АМЦЖБП», «АМЦЖАП», «Тау жыныстарының ФМҚ болжаудың әдісі», «Массивтің КДҚ болжаудың сейсмикалық-акустикалық әдсіне» патенттер алуға тапсырмалар берілді, олар тау-кен массивінің жағдайын жағдайын кез-келген уақытта бақылауға мүмкіндік береді. - үлкен аумақты алып жатқан кен орындарын игерудің геодинамикалық процестерін кешенді зерттеу үшін, ГДП құрудың «бұталы» жаңа әдісі ұсынылды. - жер қыртысының баяу қозғалыстарын монитоирнгтеуде GS16 радиомодемді GPS аспабы, нәтижелорді өңдеуде Giodis бағдарламасы қолданылды.

Результаты работы и их новизна. Результаты изучения геомеханических и геодинамических явлений при крупномасштабном освоении недр в сложно структурных массивах горных пород позволит осуществлять стратегическое и оперативное управление горными работами для обеспечения их безопасности, что полностью соответствует приоритетным задачам Концепции устойчивого экономического роста на основе инноваций. Основные результаты: - проведен патентный поиск, разработаны и поданы заявки в пратенное бюро РК на избретение «НППЦ», «ПППЦ», используемый при геомониторнге земной поверхности», «Способ прогнозирования ФМС пород», «Сейсмоакустический способ прогозирования НДС массива», позволяющие прогнозировать состояние массива. - для монитиоринга геодинамических и геомеханических процессов разработки месторождений, занимающих большую площадь, предложен новый подход создания ГДП в виде локальных контрольных «кустов» геодезических и нивелирных пунктов. - при мониторинге были использованы GPS GS16 c радиомодем и их результаты обработаны с помощью программного пакета Giodis, получен каталог координат пунктов.

ҒЗЖ зерттеу нәтижелерін енгізу немесе жүзеге асыру бойынша ұсыныстар – ҒЗЖ зерттеудің нәтижелері кендерді ашық, жерасты және аралас әдістермен игеруде тау-кен кәсіпорындарын жобалау және пайдалану кезінде пайдаланылуы мүмкін, сондай-ақ Қ.И.Сәтбаев атындағы ҚазҰТЗУдың оқу үдерісінде пайдаланылады.

Результаты оценки технико-экономической эффективности разработки. Результаты выполненных в настоящей работе исследований внедрены на руднике Восточная Сарыоба ТОО «Корпорация «Казахмыс» и в учебном процессе КазНИТУиимени К.И.Сатпаева.

Әзірлеудің техникалық-экономикалық тиімділігін бағалау нәтижелері. Осы жұмыста жүргізілген зерттеулердің нәтижелері «Қазақмыс» Корпорациясы» ЖШС-нің «Шығыс Сарыоба» кенішінде және ҚазҰТЗУ және Қ.И.Сәтбаев атындағы оқу процесіне енгізілді.

Рекомендации по внедрению или итоги внедрения результатов НИР – результаты НИР могут быть использованы при проектировании и эксплуатации горнодобывающих предприятий открытым, подземным и комбинированными способами, а также в учебном процессе КазНИТУ им.К.И.Сатпаева.

ҒЗЖ зерттеу нәтижелерін енгізу немесе жүзеге асыру бойынша ұсыныстар – ҒЗЖ зерттеудің нәтижелері кендерді ашық, жерасты және аралас әдістермен игеруде тау-кен кәсіпорындарын жобалау және пайдалану кезінде пайдаланылуы мүмкін, сондай-ақ Қ.И.Сәтбаев атындағы ҚазҰТЗУдың оқу үдерісінде пайдаланылады.

Социально-экономический эффект проекта связан с разработкой необходимых геомеханических методов управления риском техногенных катастроф, при которых минимизируются возможные затраты на преодоление последствий негативных геопроцессов.

Жобаның әлеуметтік-экономикалық тиімділігі техногендік апаттар тәуекелін басқарудың қажетті геомеханикалық әдістерін әзірлеумен байланысты, бұл ретте теріс геопроцесстердің салдарын еңсеруге ықтимал шығындар азайтылады.

Область применения – горные науки и горнодобыващие предприятия РК

Пайдалану облысы – тау-кен ғылымы және ҚР тау-кен кәсіпорындары.

UDC indices
622.01.838
International classifier codes
52.01.00; 52.13.04;
Key words in Russian
рудные месторождения; геомеханика; геодинамика; мониторинг; геодезический; аэрокосмический; безопасность; геоинформатика;
Key words in Kazakh
рудалық кен орындары; геомеханика; геодинамика; мониторинг; геодезиялық; аэроғарыштық; қауіпсіздік; геоинформатика;
Head of the organization Сыздыков Аскар Хамзаевич Кандидат технических наук / Старший научный сотрудник
Head of work Нурпеисова Маржан Байсановна Доктор технических наук / профессор