The object of research, development or design (in Russian) : Состояние демографической системы в Казахстане; региональные различия в динамике численности населения и его структуре, процессах естественного воспроизводства и миграционного движения; факторы, влияющие на потенциальные и реальные демографические угрозы в Казахстане.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстандағы демографиялық жүйенің жағдайы; халық санының динамикасы және оның құрылымындағы; табиғи көбею үдерістеріндегі және көші-қон қозғалысындағы өңірлік айырмашылықтары; Қазақстандағы әлеуетті және нақты демографиялық қауіп-қатерлерге әсер ететін факторлар.

Aim of work (in Russian) : Выявление региональных различий в динамике численности населения и его структуре; в процессах естественного воспроизводства и миграционного движения, разработка интерактивной демографической карты Казахстана. Выявление и анализ факторов, влияющих на потенциальные и реальные демографические угрозы в Казахстане, путем проведения комплексного социологического исследования и используя международный опыт

Aim of work (in Kazakh) : Халық санының динамикасы және оның құрылымындағы, табиғи көбею және көші-қон қозғалысы үдерістеріндегі аймақтық айырмашылықтарды анықтау; Қазақстанның интерактивті демографиялық картасын әзірлеу. Кешенді әлеуметтік зерттеу жүргізу және халықаралық тәжірибені пайдалану арқылы Қазақстандағы әлеуетті және нақты демографиялық қауіп-қатерлерге әсер ететін факторларды анықтау және талдау.

Методы исследования (на русском) : Методологической основой проекта является система историко-демографических методов (историко-генетический, историко-сравнительный, историко-типологический, историко-системный). При исследовании специфических проблем использованы собственно демографические методы, социологические методы, картографические методы (компьютерное картографирование). Для осуществления демографического районирования применен один из методов многомерного статистического анализа - метод кластерного анализа в виде компьютерных программ Fuzzy class и R-Shiny. Для выявления и анализа факторов, влияющих на потенциальные и реальные демографические угрозы использован SWOT-анализ.

Методы исследования (на казахском) : Жобаның әдіснамалық негізі тарихи-демографиялық әдістер жүйесі болып табылады (тарихи-генетикалық, тарихи-салыстырмалы, тарихи-типологиялық, тарихи-жүйелі). Ерекше мәселелерді зерттеу кезінде өзіндік демографиялық әдістері, әлеуметтік әдістері, картографиялық әдістер пайдаланды (компьютерлік картографиялау). Демографиялық аудандастыруды жүзеге асыру үшін көпөлшемді әдістердің бірі, статистикалық талдау әдісі - компьютерлік бағдарламалардың Fuzzy class және R-Shiny кластерлік талдау түрі пайдаланды. Әлеуетті және нақты демографиялық қауіпке әсер ететін факторларды анықтау және талдау үшін SWOT-талдау пайдаланды.

Obtained results and novelty (in Russian) : 1. Осуществлено демографическое районирование территории Казахстана с помощью программ Fuzzy class и R-Shiny, выявлена региональная дифференциация и определены демографические кластеры. 2. Впервые разработана 51 интерактивная демографическая карта Казахстана по пяти основным демографическим процессам: 1) плотность населения и этнический состав; 2) урбанизация населения; 3) поло-возрастная структура; 4) воспроизводство населения; 5) миграция населения на 1999 г., 2009 г. и 2019 г.. Результаты представлены на веб-приложении «Демография Казахстана» (ссылка: https://demography-kz.shinyapps.io/demography_ru/). Свидетельство об авторском праве №21423 от 5 ноября 2021 года. 3. Проведено комплексное социологическое исследование «Репродуктивные и миграционные установки казахстанской молодежи». Подготовлен аналитический отчет. 4. Изучен зарубежный опыт по анализу процессов демографической безопасности (научная стажировка в НИУ ВШЭ (октябрь 2021 г., Москва). 5. Всего опубликовано 14 публикаций (из них 2 сборника, 1 статья в журнале, рекомендованном КОКСОН МОН РК, 5 статей в сборнике научных трудов конференции (РК), 1 статья в конференции СКОПУС, 4 статьи в научных изданиях базы РИНЦ и 1 статья в зарубежной МНПК базы РИНЦ) и 1 электронный ресурс со свидетельством об авторском праве №21423. 6. Презентация и обсуждение результатов на международных и республиканских мероприятиях: научных конференциях и вебинарах.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1. Fuzzy class және R shiny бағдарламаларының көмегімен Қазақстан аумағын демографиялық аудандастыру жүзеге асырылды, өңірлік саралау анықталды және демографиялық кластерлер айқындалды. 2. Алғаш рет бес негізгі демографиялық процесс бойынша Қазақстанның 51 интерактивті демографиялық картасы 1999, 2009 және 2019 жылдарға әзірленді: 1) халықтың тығыздығы және этникалық құрамы; 2) халықтың урбандалуы; 3) жынысы-жас құрылымы; 4) халықтың көбеюі; 5) Халықтың көші-қоны.. Нәтижелер "Қазақстанның демографиясы" веб-қосымшасында көрсетілген (сілтеме: https://demography-kz.shinyapps.io/demography_ru/). 2021 жылғы 5 қарашадағы №21423 авторлық құқық туралы куәлік. 3. "Қазақстандық жастардың репродуктивті және көші-қон қондырғылары" кешенді әлеуметтік зерттеу жүргізілді, аналитикалық есеп дайындалды. 4. Демографиялық қауіпсіздік процестерін талдау бойынша шетелдік тәжірибе зерттелді (Вишневский атындағы демография институтында ғылыми тағылымдама, ЭЖМ ҒЗУ (қазан 2021ж., Мәскеу). 5. Барлығы 14 жарияланым (оның ішінде 2 жинақ, ҚР БҒМ КОКСОН ұсынған журналда 1 мақала, конференцияның (ҚР) ғылыми Еңбектер жинағында 5 мақала, СКОПУС конференциясында 1 мақала, РИНЦ базасының ғылыми басылымдарында 4 мақала және РИНЦ базасының шетелдік МНПК-де 1 мақала) және №21423 авторлық құқық туралы куәлігі бар 1 электрондық ресурс жарияланды. 6. Халықаралық және республикалық іс-шараларда: ғылыми конференциялар мен вебинарларда нәтижелерді таныстыру және талқылау.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : не предусмотрено

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : қарастырылмаған

Level of implementation (in Russian) : Результаты внедрены полностью в соответствии с календарно-тематическим планом проекта. Непосредственные результаты проекта не рассчитаны на коммерциализацию, но впоследствии могут приобрести коммерческое значение. Результаты социологического исследования могут быть использованы при разработке социально-экономических программ территорий. Юридически оформлено авторское право на «Интерактивную демографическую карту Казахстана» (свидетельство о внесении сведений в государственный реестр прав на объекты, охраняемые авторским правом №21423 от 5 ноября 2021 года). Промежуточные результаты проекта обсуждены на научных площадках разного уровня и внедрены в научное пространство посредством публикации статей в научных изданиях. Результаты проекта также внедрены в образовательный процесс в качестве квалификационных работ бакалавриата, магистратуры и докторантуры.

Level of implementation (in Kazakh) : Нәтижелер жобаның күнтізбелік-тақырыптық жоспарына сәйкес толығымен енгізілді. Жобаның тікелей нәтижелері коммерцияландыруға арналмаған, бірақ кейіннен коммерциялық мәнге ие болуы мүмкін. Әлеуметтік зерттеу нәтижелерін аумақтардың әлеуметтік-экономикалық бағдарламаларын жасауда қолдануға болады. "Қазақстанның интерактивті демографиялық картасына" авторлық құқық заңды түрде рәсімделген (2021 жылғы 5 қарашадағы №21423 авторлық құқықпен қорғалатын объектілерге құқықтардың мемлекеттік тізіліміне мәліметтерді енгізу туралы куәлік). Жобаның аралық нәтижелері әртүрлі деңгейдегі ғылыми алаңдарда талқыланды және ғылыми басылымдарда мақалалар жариялау арқылы ғылыми кеңістікке енгізілді. Жоба нәтижелері білім беру процесіне бакалавриат, магистратура және докторантураның біліктілік жұмыстары ретінде енгізілді.

Efficiency (in Russian) : Организационная эффективность заключается в том, что задачи проекта на данный календарный год в соответствии с календарно-тематическим планом решены в полном объеме. Научная эффективность заключается в выявлении регионально дифференцированных проблемных социально-демографических зон, способных как в настоящее время, так и в перспективе оказывать негативное либо позитивное воздействие на состояние демографической безопасности Республики Казахстан.

Efficiency (in Kazakh) : Ұйымдастырушылық тиімділік күнтізбелік жылға арналған жобаның міндеттері күнтізбелік-тақырыптық жоспарға сәйкес толық көлемде шешілетіндігінде. Ғылыми тиімділік қазіргі уақытта да, перспективада да Қазақстан Республикасының демографиялық қауіпсіздігінің жағдайына теріс не оң әсер етуге қабілетті өңірлік сараланған проблемалық әлеуметтік-демографиялық аймақтарды айқындаудан тұрады.

Field of application (in Russian) : 1) Социально-репродуктивная сфера: планирование социальной политики в области поддержки многодетных семей, жилищного строительства и зон социальной коммуникации; строительства дошкольных учреждений и школ, больниц и других организаций, обеспечивающих устойчивое воспроизводство общества. 2) Экономическая сфера: регулирование рынка труда, контроль над доходами домохозяйств, анализ потребительского поведения населения. 3) Социокультурная сфера: оценка потребностей территорий в объектах культурного развития (научные учреждения, музеи, театры, библиотеки и т.д.) и спортивных объектах и т.д. 4) Политическая сфера: мониторинг социального самочувствия населения, поддержание гражданского мира и социальной стабильности.

Field of application (in Kazakh) : 1) Әлеуметтік-ұрпақ жаңғырту саласы: көп балалы отбасыларды қолдау, тұрғын үй құрылысы және әлеуметтік коммуникация аймақтары саласындағы әлеуметтік саясатты жоспарлау; Мектепке дейінгі мекемелер мен мектептер, ауруханалар және қоғамның тұрақты өсімін қамтамасыз ететін басқа да ұйымдар салу. 2) Экономикалық сала: еңбек нарығын реттеу, үй шаруашылықтарының табысын бақылау, халықтың тұтынушылық мінез-құлқын талдау. 3) Әлеуметтік-мәдени сала: аумақтардың мәдени даму объектілеріне (ғылыми мекемелер, мұражайлар, театрлар, кітапханалар және т. б.) және спорт объектілеріне қажеттілігін бағалау. 4) Саяси сала: халықтың әлеуметтік көңіл-күйінің мониторингі, азаматтық бейбітшілікті және әлеуметтік тұрақтылық.