The object of research, development or design (in Russian) : Индивидуальные гидрогели полиакриловой кислоты (ПАК), полиметакриловой кислоты (ПМАК), поли-4-винилпиридина (П4ВП), поли-2-метил-5-винилпиридина (П2М5ВП); интергелевые системы гПАК-гП4ВП; гПМАК-гП4ВП; гПАК-гП2М5ВП; гПМАК-гП2М5ВП; полимеры с молекулярными отпечатками.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Полиакрил қышқылының (ПАҚ), полиметакрил қышқылының (ПМАҚ), поли-4-винилпиридин (П4ВП), поли-2-метил-5-винилпиридин (П2М5ВП) жекелеген гидрогелдері; ПАҚг-П4ВПг; ПМАҚг-П4ВПг; ПАҚг-П2М5ВПг; ПМАҚг-П2М5ВПг интергелді жүйелері; молекулалық таңбалы полимерлер.

Aim of work (in Russian) : Изучение сорбционных свойств синтезированных ранее редкосшитых гидрогелей кислотной и основной природы, интергелевых систем, полимеров с молекулярными отпечатками по отношению к ионам редкоземельных металлов цериевой группы.

Aim of work (in Kazakh) : Бұрын синтезделген қышқылдық және негіздік сирек торланған гидрогелдердің, интергелді жүйелердің, молекулалық таңбалы полимерлердің церий тобындағы сирек жер металдарының иондарына қатысты сорбциялық қасиеттерін зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Фотоколориметрия, атомно-эмиссионная спектроскопия.

Методы исследования (на казахском) : Фотоколориметрия, атомды-эмиссионды спектроскопия

Obtained results and novelty (in Russian) : Изучены сорбционные свойства редкосшитых полимерных гидрогелей ПАК, ПМАК, П4ВП, П2М5ВП. Установлено, что недостаточно высокая степень ионизации приводит к низким значениям степени извлечения и динамической обменной емкости по отношению к ионам Ce, Pr, Nd, Sm, Eu. Подробно изучены сорбционные свойства разработанных интергелевых систем на основе полимерных гидрогелей ПАК, ПМАК, П4ВП, П2М5ВП: гПАК-гП4ВП; гПМАК-гП4ВП; гПАК-гП2М5ВП; гПМАК-гП2М5ВП. Установлено, что дистанционное взаимодействие приводит к сильному росту (в начальный момент) сорбционных свойств до 80% относительно поликислот и до 160% относительно полиоснований. Показан способ модификации промышленных ионообменников Amberlite IR120, КУ-2-8, АВ-17-8 с помощью «эффекта дальнодействия». Проведено исследование сорбционных свойств полученных полимеров с молекулярными отпечатками (производные структур ПМО-1, ПМО-2). Данные структуры отличаются очень плотной сшивкой, причем в случае применения ДЭГДМА в качестве сшивающего агента степень сшивки выше по сравнению с ЭГДМА.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Сирек тігілген ПАҚ, ПМАҚ П4ВП, П2М5ВП полимерлік гидрогелдерінің сорбциялық қасиеттері зерттелді. Иондану дәрежесінің жеткіліксіз болуы Ce, Pr, Nd, Sm, Eu иондарын шығару дәрежесі мен динамикалық алмасу сыйымдылығының төмен мәндеріне әкелетіні анықталды. ПАҚ, ПМАҚ П4ВП, П2М5ВП полимерлік гидрогелдері негізінде өңделген интергелді жүйелердің сорбциялық қасиеттері толық зерттелді: ПАҚг-П4ВПг; ПМАҚг-П4ВПг; ПАҚг-П2М5ВПг; ПМАҚг-П2М5ВПг. Қашықтан әрекеттесу сорбциялық қасиеттерінің бастапқы уақытта поли қышқыл үшін 80%-ға, полинегіз үшін 160%-ға дейін қатты өсуіне әкелетіні анықталды. Өндірістік ион алмастырғыштардың AmberliteIR120, KU-2-8, AV-17-8 «қашықтықтан әрекеттесу әсері» көмегімен модификациялау әдісі көрсетілген. Алынған молекулалық таңбалы полимерлердің (МТП-1, МТП-2 құрылымдық туындылар) сорбциялық қасиеттеріне зерттеу жүргізілді. Бұл құрылымдар өте тығыз тігілу дәрежесімен ерекшеленеді, өзара тігуші агент ретінде ДЭГДМА-ны қолданған жағдайда, ЭГДМА-мен салыстырғанда көлденең тігілу дәрежесі жоғары болады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Высокая степень ионизации полимеров в интергелевых системах приводит к существенному росту сорбционных свойств. Полимеры с молекулярными отпечатками селективно сорбируют целевые ионы редкоземельных металлов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Интергелді жүйелердің жоғары иондану дәрежесі полимерлердің сорбциялық қасиеттерінің айтарлықтай артуына әкеледі. Молекулалық таңбалы полимерлер сирек жер металдарының иондарын сұрыптап сорбциялайды.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Гидрометаллургия

Field of application (in Kazakh) : Гидрометаллургия