Inventory number IRN Number of state registration
0321РК00937 AP09259851-KC-21 0121РК00389
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 2
International publications: 2 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 17007812.7 AP09259851
Name of work
Развитие циркулярной экономики в Казахстане: потенциал, тенденции, перспективы
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Жидебекқызы Ақнұр
0
0
1
1
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный университет имени аль-Фараби"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНУ им. аль-Фараби"
Abstract

Циркулярная экономика в Казахстане.

Қазақстандағы циркулярлы экономика.

Цель – исследование и комплексный анализ концепции «циркулярная экономика» для разработки рекомендаций по эффективному применению и распространению принципов циркулярности на макро, мезо и микро уровнях в Республике Казахстан.

Жоба мақсаты – «циркулярлы экономика» тұжырымдамасын кешенді талдау мен зерттеу арқылы циркулярлық қағидаларын Қазақстан Республикасында макро, мезо және микро деңгейлерде тиімді қолдану мен тарату бойынша ұсыныстар әзірлеу.

Проведение комплексного анализа и оценка формирования и развития циркулярной экономики предполагает сбор вторичных (статистических) и первичных (эмпирических) данных и применение широкого спектра эконометрических, и статистических методов анализа с использованием компьютерных программ обработки количественных и качественных данных. В данном исследовании циркулярной экономики будет применятся триангуляционный подход, который предполагает применение нескольких методов на каждом этапе: 1) триангуляция теорий или теоретических подходов; 2) методологий (качественных и количественных эмпирических методов сбора первичных данных: анкетирование, экспертные оценки, фокус-группы); 3) вторичных статистических и первичных данных наблюдений и/или интерпретаций исследователей. Применяемые методы: системный литературный анализ, сравнительный анализ, метод синтетического контроля, анализ среды функционирования (DEA), экспертное интервью, опрос.

Циркулярлы экономиканың қалыптасуы мен дамуын кешенді талдау және бағалау екінші реттік (статистикалық) және бастапқы (эмпирикалық) мәліметтерді жинауды, сандық және сапалық мәліметтерді өңдеуге арналған компьютерлік бағдарламаларды пайдалана отырып, эконометрикалық және статистикалық талдау әдістерінің кең спектрін қолдануды көздейді. Осы жоба аясында циркулярлы экономиканы зерттеу үшін әр кезеңде бірнеше әдістер жинағын қолдануды көздейтін триангуляциялық әдіс қолданылады: 1) теорияларды немесе теориялық тәсілдерді триангуляциялау; 2) әдістемелер (бастапқы деректерді жинаудың сапалық және сандық эмпирикалық әдістері: сауалнамалар, сараптамалық бағалаулар, фокус-топтар); 3) бақылаулардың және/немесе зерттеушілердің интерпретацияларының қайталама статистикалық және бастапқы деректері. Қолданылатын әдіс-тәсілдер: жүйелі әдеби талдау, салыстырмалы талдау, синтетикалық бақылау әдісі, функционалды орта талдауы, сарапшылық сұхбат, сауалнама.

1. Проведено фундаментальное исследование теоретико-методологических основ циркулярной экономики на основе зарубежных и отечественных научных трудов. 2. Определены ключевые характеристики и составляющие данного понятия. Рассмотрена эволюция данной концепции в контексте устойчивого развития. Проведен сравнительный анализ с сопутствующими и схожими концепциями. 3. Изучен зарубежный опыт на основе анализа рамочных документов, стратегических государственных и отраслевых программ, кейсов 15 зарубежных стран, использующих принципы циркулярной экономики. 4. Классифицированы принятые мер и практики по развитию циркулярной экономики по трем группам стран (страны с высоким/средним/низким уровнями дохода на душу населения). 5. Изучены методологические подходы исследования циркулярной экономики и определены основные параметры оценки формирования и развития принципов устойчивого развития на уровне страны и отраслей индустрии. Разработан дизайн и инструментарий исследования по проведению эмпирического исследования. 6. Проведен сравнительный анализ индикаторов, применяемых для оценки достижения прогресса по внедрению циркулярности (микро, мезо и макро уровни). 7. Опубликованы 1 статья в журнале из Перечня КОКСОН МОН РК, 3 статьи в материалах международных научно-практических конференций. 8. Также подготовлены и направлены на рассмотрение 1 статья в зарубежный журнал, индексируемый в Scopus с процентилем выше 50, 1 статья в журнал из Перечня КОКСОН МОН РК.

1. Шетелдік және отандық ғылыми еңбектер негізінде циркулярлы экономиканың теориялық және әдіснамалық негіздеріне іргелі зерттеу жүргізілді. 2. Осы тұжырымдаманың негізгі сипаттамалары мен құрамдас бөліктері анықталды. Бұл тұжырымдаманың тұрақты даму контекстіндегі эволюциясы қарастырылады. Ілеспе және ұқсас ұғымдармен салыстырмалы талдау жүргізіледі. 3. Циркулярлы экономика қағидаттарын жүзеге асыратын 15 шет мемлекеттің құрылымдық құжаттарын, стратегиялық мемлекеттік және салалық бағдарламаларын, кейстерін талдау негізінде шетелдік тәжірибе зерттелді. 4. Циркулярлы экономиканы дамыту бойынша қабылданған шаралар мен тәжірибе елдердің үш тобына (жан басына шаққандағы табысы жоғары/орташа/төмен елдер) қарай жіктелді. 5. Циркулярлы экономиканы зерттеудің әдіснамалық тәсілдері зерттеліп, ел деңгейінде және салалық секторларда тұрақты даму қағидаттарының қалыптасуы мен дамуын бағалаудың негізгі параметрлері анықталды. Эмпирикалық зерттеулерді жүргізуге арналған дизайн және зерттеу құралдары әзірленді. 6. Циркулярлықты (микро, мезо және макродеңгейлер) жүзеге асыруда қол жеткізілген прогресті бағалау үшін қолданылатын индикаторлардың салыстырмалы талдауы жүргізілді. 7. ҚР БжҒМ БжҒССҚК ұсынған журналда 1 мақала, халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдарында 3 мақала жарияланған. 8. Сондай-ақ 1 мақала Scopus базасында индекстелетін, процентилі 50-ден жоғары шетелдік журналға, 1 мақала ҚР БжҒМ БжҒССҚК ұсынған журналға дайындалып, қарауға жіберілді.

1. Temerbulatova Zh.S., Zhidebekkyzy A., Grabowska M. Assessment of the Effectiveness of the European Union Countries Transition to a Circular Economy: Data Envelopment Analysis. Economics: the strategy and practice. 2021;16(3):142-151. 2. Молдабекова А.Т. Методологические подходы оценки циркулярной экономики в индустрии / Проблемы и перспективы развития научно-технологического пространства: материалы V МНИК. г. Вологда, 21-25 июня 2021 г. 3. Zhidebekkyzy A., Doszhan R. Transition to a Circular Economy in Kazakhstan as the basis for sustainable development // ISPC "Science, education, technology and society: problems and prospects". Poltava, Ukraine: 2021. С. 12-14. 4. Молдабекова А. Т. Исследование развития и формирования циркулярной экономики на макро, мезо и микроуровнях/ XXI Международные Байконуровские чтения: «Перспективы развития науки и образования в условиях новой реальности», 2021 г. Молдабекова А.Т. Программа «Ашық алаң». Телеканал «Казахстан». 29.04.2021. https://qazaqstan.tv/videos/140210 (08:40) Участие в Международном форуме циркулярной экономики WCEF2021, Канада. 13-15.09.2021. https://www.wcef2021.com/ Сагиева Р.К. «Циркулярная экономика – новая альтернатива для новой реальности?». Газета «Бiлiмдi ел — Образованная страна». 8.09.2021 г. https://bilimdinews.kz/?p=167726 Сагиева Р.К. «Циркулярная Экономика в Казахстане: где расставить приоритеты?». Круглый стол «Глобальный циклический переход: выбор и возможности Казахстана». 10.11.2021 г.

1. Temerbulatova Zh.S., Zhidebekkyzy A., Grabowska M. Assessment of the Effectiveness of the European Union Countries Transition to a Circular Economy: Data Envelopment Analysis. Economics: the strategy and practice. 2021;16(3):142-151. 2. Молдабекова А.Т. Методологические подходы оценки циркулярной экономики в индустрии / Проблемы и перспективы развития научно-технологического пространства: материалы V МНИК. г. Вологда, 21-25 июня 2021 г. 3. Zhidebekkyzy A., Doszhan R. Transition to a Circular Economy in Kazakhstan as the basis for sustainable development // ISPC "Science, education, technology and society: problems and prospects". Poltava, Ukraine: 2021. С. 12-14. 4. Молдабекова А. Т. Исследование развития и формирования циркулярной экономики на макро, мезо и микроуровнях/ XXI Международные Байконуровские чтения: «Перспективы развития науки и образования в условиях новой реальности», 2021 г. Молдабекова А.Т. «Ашық алаң» бағдарламасы. «Казахстан» телеарнасы. 29.04.2021. https://qazaqstan.tv/videos/140210 (08:40) Халықаралық циркулярлы экономика форумына қатысу WCEF2021, Канада. 13-15.09.2021. https://www.wcef2021.com/ Сагиева Р.К. «Циркулярная экономика – новая альтернатива для новой реальности?». «Бiлiмдi ел — Образованная страна» газеті. 8.09.2021 г. https://bilimdinews.kz/?p=167726 Сагиева Р.К. «Циркулярная Экономика в Казахстане: где расставить приоритеты?». «Глобальный циклический переход: выбор и возможности Казахстана» дөңгелек стол 10.11.2021 г.

Основными потребителями результатов исследования являются научное экономическое сообщество страны, предприниматели, руководители предприятий, государственные органы, отдельные ученые, интересующиеся вопросами циркулярной экономики, устойчивого развития, зеленой экономики и переработки отходов.

Зерттеу нәтижелерінің негізгі тұтынушылары еліміздегі экономикалық қауымдастық, кәсіпкерлер, кәсіпорын басшылары, мемлекеттік органдар, сондай-ақ, циркулярлы экономика, тұрақты даму, жасыл экономика, және қалдықтарды оңтайлы басқару мәселелерімен айналысатын ғалымдар болып табылады.

UDC indices
330.31; 330.341; 330.342; 338.2
International classifier codes
06.71.63; 06.61.33; 06.81.12;
Key words in Russian
циркулярная экономика; управление отходами; устойчивое развитие; зеленая экономика; рациональное потребление;
Key words in Kazakh
циркулярлы экономика; қалдықтарды басқару; тұрақты даму; жасыл экономика; оңтайлы тұтыну;
Head of the organization Рамазанов Тлеккабул Сабитович Доктор физико-математических наук / профессор
Head of work Жидебекқызы Ақнұр Доктор PhD / Ассоциированный профессор (доцент)