The object of research, development or design (in Russian) : Шлам титаномагниевого производства, являющийся отходом титаномагниевого производства.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Титан-магний өндірісінің қалдықтары болып табылатын титан-магний өңдірісіндегі қоқырлар.

Aim of work (in Russian) : Разработка технологии извлечения ниобия из отходов титаномагниевого производства в товарный концентрат в виде пентаоксида ниобия.

Aim of work (in Kazakh) : Титанмагний өндірісіндегі қалдықтардан ниобийді товарлы концентрат ретіндегі ниобий пентаоксиді түрінде алу технологиясын жасау.

Методы исследования (на русском) : При выполнении работы использованы физико-химические методы анализа. Применены экспериментальные и теоретические формы научного исследования.

Методы исследования (на казахском) : Жұмысты орындау барысында физикалық-химиялық талдау тәсілдері қолданылған. Ғылыми зерттеудің тәжірибелік және теориялық нысандары қолданылған.

Obtained results and novelty (in Russian) : Результаты работы и их новизна: изучены физико-химические свойства шлама; проведены исследования по химической и механической активации шлама; исследованы процессы выщелачивания шламов растворами гидроксида натрия и соляной кислоты; изучено влияние концентрации реагента, Т:Ж, температуры и продолжительности на извлечение Nb и сопутствующих примесей в раствор. Новизна работы: выявлено, что добавление глицерина при щелочном выщелачивании шлама ингибирует переход гексаниобата в нерастворимый метаниобат натрия, что позволяет увеличить степень извлечения Nb в 1,3 раза с переводом в раствор до 80 % извлекаемого металла. Установлено, что двухстадийное солянокислотное выщелачивание шлама позволяет удалить основную часть примесей, а ниобий извлечь в раствор на 91,5 %.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері және олардың жаңалығы: қоқырдың физико-химиялық құрамы зерттелінген; шламды механикалық және химиялық активациялау жүргізілген; натрий гидроксиді және тұз қышқылы ерітіндісімен қоқырды шаймалау процесі зерттелінген; реагент концентрациясының, Қ:С, Nb-дің және бірге ілесетін қосылыстардың ерітіндіге өтуіне температура және уақыттын әсері зерттелінген. Жұмыстын жаңалығы: глицерин қосындысында қоқырды сілтілі шаймалау, гексаниобаттын ерітілмейтін метаниобат натрияға айналуын ингибирлейді ол өз кезегінде Nb-дің алыну дәрежесін 1,3 есе арттырып, металдың 80% ерітіндіге өткізеді. Қоқырды тұз қышқылымен екі сатылы шаймалау қоспалардың негізгі бөлігінен арылуға, ниобийді ерітіндіге 91,5 % өткізуге мүмкіндік береді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Определены оптимальные условия двухстадийного кислотного выщелачивания, 1 этап: 4 % HCl, 25 °С, Т:Ж = 1:12, время 2 ч, 2 этап: 20 % HCl, Т:Ж = 1:5, 25 °С, время 2 ч.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Екі кезеңді қышқылды шаймалаудың оптималды шарттары анықталған, 1 кезең: 4 % HCl, 25 °С, Т:Ж = 1:10÷12 уақыт 2,0 сағ, 2 кезең: 20 %HCl, Т:Ж = 1:5, 25 °С, уақыт 2 сағ.

Level of implementation (in Russian) : Технология по извлечению ниобия из отходов находится в стадии разработки.

Level of implementation (in Kazakh) : Титанмагний өндірісіндегі қалдықтардан ниобийді алу технологиясы жасалыну сатысында тұр.

Efficiency (in Russian) : Технология позволит переработать отходы с извлечением ниобия в товарный продукт и создаст дополнительный сырьевой источник.

Efficiency (in Kazakh) : Технология қалдықтарды өңдеп, ниобийді тауарлы өнімге алуға мүмкіндік береді және қосымша шикізат көзің тудырада.

Field of application (in Russian) : Металлургические предприятия, производящие титаномагниевую продукцию и предприятия химической отрасли.

Field of application (in Kazakh) : Титанмагний өнімдерін өндіретін металургия өнеркәсібі және химиялық сала өнеркәсібі.