Inventory number IRN Number of state registration
0321РК00114 AP09259400-KC-21 0121РК00276
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 12000000 AP09259400
Name of work
Подбор нетрадиционных культур для интенсивного использования орошаемых земель и создание зеленого конвейера в зависимости от биоклиматического потенциала зон выращивания
Type of work Source of funding Report authors
Applied Ержанова Кенже Мамбетовна
1
0
3
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МСХ РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный аграрный исследовательский университет"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНАИУ"
Abstract

светло-каштановые почвы, капельное орошение, посевы основных и промежуточных культур. Основные культуры: озимый ячмень, озимое тритикале, озимый рапс и совместный посев овса и гороха. Промежуточные культуры: кукуруза на зерно, сорго на силос

ашық-қоңыр топырақ, тамшылатып суғару, негізгі және аралық дақылдарды егу. Негізгі дақылдар: күздік арпа, күздік тритикале, күздік рапс қоспалы егістер сұлы және ас бұршақ. Аралық дақылдар: дәндік жүгері, қонақ жүгері көк масса

Изучить биологические особенности нетрадиционных культур для орошаемых земель юга и юго-востока Казахстана и выявить наиболее пригодные культуры для основного и промежуточного посева и разработать технологию их возделывания, обеспечивающей гарантированного получения двух урожаев культур в один год.

Қазақстанның оңтүстігі мен оңтүстік-шығысындағы суғармалы жерлер үшін жаңа дәстүрлі емес дақылдардың биологиялық ерекшеліктерін анықтап, негізгі және аралық дақылдардың оңтайлы түрлерін таңдап және олардың өсіру технологиясын әзірлеп, бір жылда екі өнім алуды қамтамасыз ететін технологияны ұсыну.

полевой и лабораторный

далалық және зертханалық

Оценка гидротермических условий юго-востока Казахстан, расчеты потребности сельскохозяйственных культур в сумме активных температур и фактические суммы положительных, активных температур и результаты полевых исследований показали, что в условиях Алматинской, Жамбылской и Туркестанской областей при внедрении новых ресурсосберегающих технологии можно получать в год два урожая сельскохозяйственных культур. Совместный посев овса и гороха, посеянный рано весной, создает возможность получения высокого урожая зеленой массы 626 ц/га и промежуточный посев сорго на этом поле дает возможность получения 647 ц/га дополнительной зеленой массы. Озимое тритикале с ранней весны интенсивно растет и развивается и в фазу колошения накапливает 6480 грамма сырой и 3140 грамма сухой массы на площади 1 м2. Промежуточная культура – кукуруза, посеянная после уборки тритикале и рапса, проходит полную фазу развития и обеспечивает получение урожайности зерна 73,0 ц/га и способствует эффективному использованию орошаемых земель.

Қазақстанның оңтүстік-шығысының гидротермиялық жағдайларын талдау жасай отырып, ол аймақтың вегетация кезіндегі белсенді температурасының жиынтығын және өсімдіктердің керек ететін белсенді температураларын есептеп, жүргізілген танаптық тәжірибелердің нәтижелеріне сүйене отырып, жаңа қорүнемдейтін технологиялар енгізу арқылы Алматы, Жамбыл және Түркістан областарында жылына екі өнім алуға болатыны анықталды. Ерте көктемде сұлы мен ас бұршақ бірге себілген танабында көк балауса массасының жоғары өнімін 626 ц/га алуға, аралық дақыл қонақ жүгерінің жақсы өсіп-жетіліп жоғары өнім 647 ц/га қосымша көк масса алуға болатыны дәлелденді. Күздік тритикале ерте көктемнен бастап қарқынды өседі және дамиды, масақтану фазасында 1 м2 алаңда 6480 грамм ылғал және 3140 грамм құрғақ масса алынды. Тритикалені және рапсты жинағаннан кейін себілген аралық дақыл жүгері барлық даму фазаларынан толық өтіп, жоғары өнім 73,0 ц/га алуды және суғармалы жерлерді тиімді пайдалануды қамтамасыз етті.

Эффективное использование орошаемых земель путем посева промежуточных культур повышает сбор кормовых единиц. На контрольном варианте общий сбор кормовых единиц составило 69,7 ц/га, а на вариантах с посевом промежуточных культур общий сбор кормовых единиц достигает от 234-273,2 ц/га. Проведенные экономические расчеты показали, что самый высокий условно чистый доход 159,4-160,8 тыс.тг/га и уровень рентабельности 96,6-97,5% получены при посеве промежуточных культур после уборки озимого тритикале и озимого рапса.

Аралық дақылдарды себу нәтижесінде суғармалы жерлер тиімді пайдаланылып малазықтық өлшемді жинауды көбейтеді. Бақылау нұсқасында 69,7 ц/га жалпы малазықтық өлшем жиналып, ал аралық дақылдар себілген нұсқаларда малазықтық өлшемнің жалпы жиынтығы 234-273,2 ц/га дейін жетті. Жүргізілген экономикалық есептеулер, күздік тритикалені, күздік рапсты жинағаннан кейін себілген аралық дақылдары ең жоғары таза пайда 159,4-160,8 мың тг/га алуға мүмкіндік туғызды және рентабельдік деңгейі 96,6-97,5% дәрежесіне жетті.

сельское хозяйство, фермерские и крестьянские хозяйства, сельскохозяйственные кооперативы и товарищества.

ауыл шаруашылығы, фермерлік және шаруа қожалықтары, ауыл шаруашылық кооперативтері және серіктестіктері.

UDC indices
631.587:633.2/3(574)
International classifier codes
68.29.09; 68.35.29; 68.35.37;
Key words in Russian
ПРОМЕЖУТОЧНЫЕ КУЛЬТУРЫ; КАПЕЛЬНОЕ ОРОШЕНИЕ; ГИДРОТЕРМИЧЕСКИЕ УСЛОВИЯ; КОРМОВЫЕ ЕДИНИЦЫ; РЕСУРСОСБЕРЕГАЮЩИЕ ТЕХНОЛОГИИ;
Key words in Kazakh
АРАЛЫҚ ДАҚЫЛДАР; ТАМШЫЛАТЫП СУҒАРУ; ГИДРОТЕРМИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙ; МАЛАЗЫҚТЫҚ ӨЛШЕМ; ҚОР ҮНЕМДЕЙТІН ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ;
Head of the organization Есполов Тлектес Исабаевич Доктор экономических наук / Профессор
Head of work Ержанова Кенже Мамбетовна Кандидат сельскохозяйственных наук / профессор