The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования являются химически модифицированные полифункциональные азагетероциклы – производные пиперидина и пиперазина для сельского хозяйства и/или медицины.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеудің объектілері ауылшаруашылығы және/немесе медицина үшін химиялық модификацияланған полифункционалды азагетероциклдер - пиперидин мен пиперазин- туындылары болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Цель проекта заключается в направленном тонком органическом синтезе новых молекулярных систем с обязательным фрагментом пиперидина и пиперазина с потенциальной регулирующей рост и развитие пшеницы для сельского хозяйства, а также обезболивающей и/или улучшающей показатели крови экспериментальных животных для сельского хозяйства и медицины.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты ауылшаруашылығы үшін бидайдың өсуі мен дамуын реттеуге, сондай-ақ ауылшаруашылығы мен медицинаға арналған эксперименталды жануарлардың қан параметрлерін жақсартуға және/немесе ауырсынуды басуға мүмкіндік беретін пиперидин мен пиперазиннің міндетті фрагменттері бар жаңа молекулалық жүйелердің жұқа органикалық синтезіне бағытталған.

Методы исследования (на русском) : Методы ТОС, включающие направленное введение фамакофоров в стартовые молекулы (пиперид-4-оны и пиперазины) как классическими реакциями, так и зелеными подходами. Методология состоит в синтезе новых (N-, P- or F-)-содержащих пиперидинов и пиперазинов и их металлокомплексов с ионами Co+2, Cu+2, Mn+2 с потенциальной миелостимулирующей и/или стимулирующей/регулирующей рост и развитие растений активностью.

Методы исследования (на казахском) : НOC әдістері, соның ішінде фармакофорларды бастапқы молекулаларға (пиперид-4-ондар мен пиперазиндерге) классикалық реакциялармен де, жасыл тәсілдермен де мақсатты енгізетін әдістер. Әдістеме жаңа (N-, P- немесе F-) енетін пиперидиндер мен пиперазиндер мен олардың металл кешендерін Co+2, Cu+2, Mn+2 потенциалды миелоынталандыратын және/немесе өсімдіктердің өсуі мен дамуын ынталандыратын/реттейтін қасиеттерімен синтездеуден тұрады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Впервые модификацией пиперидин- и пиперазин- содержащих стартовых структур, осуществлен синтез 3,5-ди(фторбензилиден)пиперидонов-4, а также фенил-,бензгидрил- и пиримидин- пиперазин-содержащих фосфонатов, обладающих регулирующих роста растений (пшеница, соя, черенки тополя) активностью, а также улучшающих показатели крови у крыс с искусственно вызванной иммуносупресией. Изучена способность ряда оксифосфонатов к комплексообразованию с ионами (Co+2, Cu+2, Mn+2). Показана целесообразность иммобилизации БАВ на пектин в опытах на прорастание черенков тополя.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Пиперидин мен пиперазинді бастапқы құрылымдарды модификациялау арқылы өсімдіктердің өсу (бидай, соя, терек шламы) белсенділігін, сондай-ақ жасанды индукцияланған иммуносупрессиясы бар егеуқұйрықтардағы қан параметрлерін жақсарта алатын 3,5-ди(фторобензилиден) пиперидон-4-дар, сонымен қатар фенил-, бензгидрил- және пиримидин-пиперазин бар фосфонаттарды синтездеу жүргізілді. Бірқатар оксифосфонаттардың иондармен (Co+2, Cu+2, Mn+2) кешен түзу қабілеті зерттелінді. Терек кесінділерінің өнуі бойынша тәжірибелерде пектинге биологиялық белсенді заттарды иммобилизациялаудың мақсатқа сай екендігі көрсетілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Выходы: 1-(2-этоксиэтил)-3,5-ди(фторбензилиден)пиперидоны-4 – 40,8-95,0 %, амифосфонатов - 10-80 %, оксифосфонатов на основе ацетона, циклогексанона и ацетофенона (71-78%) и их комплексы с ионами биогенных металлов (Co+2, Cu+2,Mn+2) (69-90%). При действии образцов ХЗР прорастание семян пшеницы– 50-75 %, эффективность прорастания саженцев тополя сорта «Превосходный» 40-50%.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Шығымдары: 1- (2-этоксиэтил) -3,5-ди (фторбензилиден)пиперидондар-4 - 40,8-95,0%, амифосфонаттар - 10-80%, ацетон, циклогексанон және ацетофенон негізіндегі оксифосфонаттар - 71% және олардың биогенді металл иондарымен (Co + 2, Cu + 2, Mn + 2) комплекстері (69-90%). ХЗР үлгілерінің әсерінен бидай тұқымының өнгіштігі 50-75%, «Өте жақсы» сортты терек көшеттерінің өнгіштігі 40-50% құрады.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Новые полифункциональные (N-, P- or F-)-содержащие пиперидины и пиперазины и их металлокомплексы с ионами переходных металлов (микроэлементы) потенциальной миелостимулирующей и/или стимулирующей/регулирующей рост и развитие растений активностью как вещества-кандидаты для агрохимии и/или фарм. химии. Потенциальными потребителями могут выступать предприятия тонкого органического синтеза и агрокомплекса Казахстана.

Field of application (in Kazakh) : Кұрамында пиперидиндер мен пиперазиндер және құрамында өтпелі метал иондары (микроэлементтер) кіретін олардың метал комплекстері жергілікті анестезия, лейкопоэзді ынталандыратын және/немесе бидайдың өсуі мен дамуын ынталандыратын/реттейтін белсенділіктерімен агрохимия және/немесе фармацевтикалық химияда зат-кандидаттарды құру үшін қолданылады. Қазақстанның нәзік органикалық синтез және агроөнеркәсіптік кешен кәсіпорындары әлеуетті тұтынушылар бола алады.