The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования – национальные парки Казахстана (на примере Алматинской и Восточно-Казахстанской областей).

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны – Қазақстанның ұлттық парктері (Алматы және Шығыс Қазақстан облыстары мысалында).

Aim of work (in Russian) : Научное обоснование устойчивого развития проектных нацпарков путем выявления латентных факторов, препятствующие устойчивому развитию, оценки туристско-рекреационной емкости с дальнейшей разработкой интерактивных карт для визуального представления турмаршрутов/экотроп и участков напряженности, а также создания модели туристского комплекса на основе применения когнитивного моделирования.

Aim of work (in Kazakh) : Жобалық ұлттық парктердің тұрақты дамуына кедергі келтіретін латентті факторларды анықтау, турмаршруттарды/экосоқпақтарды және шиеленіс учаскелерін визуалды көрсету үшін интерактивті карталарды одан әрі әзірлей отырып, туристік-рекреациялық сыйымдылықты бағалау, сондай-ақ когнитивті модельдеуді қолдану негізінде туристік кешен моделін құру арқылы жобалық ұлттық парктердің тұрақты дамуын ғылыми негіздеу.

Методы исследования (на русском) : Методология исследования базируется в следующих: для расчета туристско-рекреационной нагрузки турмаршрута/экотропы использованы: методические подходы, содержащиеся во «Временной методике определения рекреационных нагрузок на природные комплексы при организации туризма, экскурсий, массового повседневного отдыха и временных норм этих нагрузок»; метод расчета, основанный на формуле Лэйвери и Станеви, учитывающей туристский сезон, рабочие и нерабочие дни, комфортность погодных условий мн. другие методики. Для проведения интервью использован метод проведения полуструктурированного глубинного интервью; анализ факторов экотуристского пространства проведен по методике Крег Линдберг, а также на основе методических рекомендаций ЮНВТО под названием Indicators of Sustainable Development for Tourism Destinations: a Guidebook.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістемесі келесілерге негізделеді: туристік маршруттың/экосоқпақтың туристік-рекреациялық жүктемесін есептеу үшін: «Туризмді, экскурсияларды, жаппай күнделікті демалысты және осы жүктемелердің уақытша нормаларын ұйымдастыру кезінде табиғи кешендерге рекреациялық жүктемелерді анықтаудың уақытша әдістемесінде» қамтылған әдістемелік тәсілдер; туристік маусымды, жұмыс және жұмыс емес күндерді, ауа-райының жайлылығын ескеретін Лэйвери мен Станеви формуласына негізделген есептеу әдісі. Сұхбат жүргізу үшін жартылай құрылымды терең сұхбат жүргізу әдісі қолданылды; экотуристік кеңістік факторларын талдау Крег Линдберг әдістемесі бойынша, сондай-ақ ЮНВТО-ның Indicators of Sustainable Development for Tourism Destinations: a Guidebook атты әдістемелік ұсынымдары негізінде жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Выявлены факторы, препятствующие устойчивому развитию территорий проектных нацпарков, а также определены потенциалы, ограничивающие факторы и угрозы для экотурпродуктов нацпарков на основе проведения глубинного интервью; определены возможности развития и территориальной организации видов современного экотуризма; определены максимально допустимые рекреационные нагрузки на различные типы экосистем, выявлены экологически напряженные участки рассматриваемых территорий на основе оценки туристско-рекреационной и экологической емкости; выработаны рекомендации по стандартизации экомаршрутов на основе полевых исследований; разработаны интерактивные картографические материалы на основе ГИС-технологий для графического представления распределения антропогенной нагрузки и выявления участков напряженной экологической ситуации; создана модель туркомплекса на уровне проектных нацпарков на основе проведения когнитивного моделирования структурных компонентов туристского комплекса. Новизна проекта заключается в системности и комплексности планируемых исследований, включающих анализ существующих подходов к решению проблемы, мониторинг реализуемых в настоящее время мероприятий и научное обоснование предлагаемых в рамках обеспечения устойчивого развития экотуризма Казахстана инноваций.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : жобалық ұлттық парктер аумақтарының тұрақты дамуына кедергі келтіретін факторлар анықталды, сондай-ақ терең сұхбат жүргізу негізінде ұлттық парктердің экологиялық туристік өнімдері үшін әлеуетті, шектейтін факторлар мен қауіп-қатерлер айқындалды; заманауи экотуризм түрлерін дамыту және аумақтық ұйымдастыру мүмкіндіктері айқындалды; экожүйелердің әртүрлі типтеріне барынша жол берілетін рекреациялық жүктемелер айқындалды, туристік-рекреациялық және экологиялық сыйымдылықты бағалау негізінде қаралатын аумақтардың экологиялық шиеленіскен учаскелері анықталды; далалық зерттеулер негізінде экомаршруттарды стандарттау жөнінде ұсынымдар әзірленді; антропогендік жүктемені бөлуді графикалық ұсыну және шиеленіскен экологиялық ахуал учаскелерін анықтау үшін ГАЖ-технологиялар негізінде интерактивті картографиялық материалдар әзірленді; туристік кешеннің құрылымдық компоненттерін когнитивті модельдеуді жүргізу негізінде ұлттық парктердің жобалық деңгейінде туристік кешеннің моделі құрылды. Жобаның жаңалығы проблеманы шешудің қазіргі тәсілдерін талдауды, қазіргі уақытта іске асырылып жатқан іс-шаралардың мониторингін және Қазақстанның экотуризмін тұрақты дамытуды қамтамасыз ету шеңберінде ұсынылатын инновацияларды ғылыми негіздеуді қамтитын жоспарланған зерттеулердің жүйелілігі мен кешенділігіне негізделеді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Значимость работы определяется необходимостью выработки стратегии развития экотуризма на территориях ГНПП Республики Казахстан как важного фактора активизации социально-экономического и устойчивого развития территорий.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жұмыстың маңыздылығы аумақтарды әлеуметтік-экономикалық және тұрақты дамытуды жандандырудың маңызды факторы ретінде Қазақстан Республикасының МҰТП аумақтарында экотуризмді дамыту стратегиясын әзірлеу қажеттілігімен айқындалады.

Level of implementation (in Russian) : Рекомендации по внедрению результатов НИР: получаемые результаты в рамках исследования можно будет тиражировать для других нацпарков Казахстана, в частности индикаторы устойчивого развития и методы оценки туристско-рекреационной емкости территорий нацпарков.

Level of implementation (in Kazakh) : ҒЗЖ нәтижелерін енгізу жөніндегі ұсынымдар: зерттеу шеңберінде алынған нәтижелерді Қазақстанның басқа ұлттық парктері үшін, атап айтқанда, орнықты даму индикаторларын және ұлттық парктер аумақтарының туристік-рекреациялық сыйымдылығын бағалау әдістерін тираждауға болады.

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Область применения результатов – государственные национальные природные парки Республики Казахстан.

Field of application (in Kazakh) : Нәтижелерді қолдану саласы – Қазақстан Республикасының мемлекеттік ұлттық табиғи парктері.