Inventory number IRN Number of state registration
0321РК00788 AP08855366-KC-21 0120РК00358
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 19700000 AP08855366
Name of work
Повышение продуктивности орошаемого земледелия на основе использования покровных культур и капельного орошения
Type of work Source of funding Report authors
Applied Оспанбаев Жумагали
1
0
1
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МСХ РК
Full name of the service recipient
Товарищество с ограниченной ответственностью"Казахский научно-исследовательский институт земледелия и растениеводства"
Abbreviated name of the service recipient ТОО "КазНИИЗиР"
Abstract

Объектами исследования в качестве товарных покровных культур служили – озимая пшеница и озимый ячмень. В качестве пожнивных покровных культур – яровой рапс, соя, кукуруза, лен масличный, гречиха, сорго и сахарная свекла.

Зерттеу объектілері тауарлық жабынды дақылдар ретінде күздік бидай және күздік арпа болды. Жаздық рапс, майбұршақ, жүгері, майлы зығыр, қарақұмық, құмай және қант қызылшасы – аралық дақылдар ретінде пайдаланылды.

Разработка технологий возделывания основных орошаемых культур юго-востока Казахстана – озимой пшеницы, сахарной свеклы, сои и кукурузы на основе капельного орошения и прямого посева покровных культур, обеспечивающие получение двух урожаев в год, экономию поливной воды, снижение пестицидной нагрузки посевов, сохранение плодородия почвы и охрану окружающей среды.

Жылына екі өнім алуды, суармалы суды үнемдеуді, егістіктің пестицидтік жүктемесін азайтуды, топырақ құнарлылығын сақтауды және қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ететін Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы негізгі суармалы дақылдар – тамшылатып суару және жабындық дақылдарды тікелей себу негізінде күздік бидай, қант қызылшасы, майбұршақ және жүгері өсіру технологиясын әзірлеу.

Полевые и лабораторные эксперименты

Алқаптық және зертханалық тәжірибелер

Для получения полноценного урожая пожнивных покровных культур наиболее приемлемой зерновой культурой является озимая пшеница, отдельные сорта которой обеспечивают получение 45-50 ц/га зерна. Наибольшую зерновую продуктивность при пожнивном возделывании обеспечивают лен масличный и гречиха, а кормовую продуктивность – кукуруза и сорго. Урожайность гречихи в отвальной вспашке составила 20,6 ц/га, дисковании -13,8 ц/га, а при нулевой обработке почвы составила 12,0 ц/га. Наибольшая урожайность масличного льна формировалось при отвальной вспашке – 14,5 ц/га.

Дәнді дақылдардың толыққанды өнімін алу үшін күздік бидай неғұрлым қолайлы дәнді дақыл болып табылады, оның жекелеген сорттары 45-50 ц/га астық алуды қамтамасыз етеді. Дәнді дақылдарды өсіру кезінде ең үлкен астық өнімділігін майлы зығыр мен қарақұмық, ал жемшөп өнімділігін жүгері мен құмай қамтамасыз етеді. Қарақұмықтың өнімділігі жерді жыртып өңделген нұсқада - 20,6 ц/га, дискілеп өңделген нұсқада -13,8 ц/га, ал топырақты нөлдік өңдеуде - 12,0 ц/га құрады. Майлы зығырдың ең көп шығымдылығы жерді жырту арқылы себу тәсілінде қалыптасып 14,5 ц/га құрады.

Пожнивное возделывание покровных культур обеспечило получение с одного гектара дополнительно 14,5 ц маслосемян льна, 20,6 ц семян гречихи, 530 ц зеленой массы кукурузы и 640 ц зеленой массы сорго. Наибольшую эффективность производства обеспечили система озимая пшеница+лен масличный и озимая пшеница+гречиха, достигшей рентабельности 57-86%

Жабынды дақылдарды өсіру бір гектардан қосымша 14,5 ц зығыр майы, 20,6 ц қарақұмық тұқымы, 531,6 ц жасыл жүгері және 640 ц құмайдың жасыл массасын алуды қамтамасыз етті. Өндірістің ең жоғары тиімділігін күздік бидай+майлы зығыр және күздік бидай+қарақұмық жүйесі қамтамасыз етті, ол 57-86% тиімділікті көрсетті.

Отрасль сельского хозяйства

Ауыл шаруашылығы саласы

UDC indices
631.584.4; 53.04;55 63:57
International classifier codes
68.29.09; 70.21.35; 34.35.51;
Key words in Russian
орошаемое земледелие; покровные культуры; сорняки; плодородие почвы; экология; парниковые газы;
Key words in Kazakh
суармалы егіншілік; жамылғы дақылдар; арамшөптер; топырақ құнарлығы; экология; парникті газдар;
Head of the organization Бастаубаева Шолпан Оразовна кандидат сельскохозяйственных наук / член-корреспондент АСХН РК
Head of work Оспанбаев Жумагали Доктор сельскохозяйственных наук / профессор