The object of research, development or design (in Russian) : этнолингвистика, новые направления лексикографирования этнокультурной семантики языковых единиц

The object of research, development or design (in Kazakh) : Этнолингвистика, тілдік бірліктердің этномәдени семантикасын лексикографиялаудың жаңаша бағыттары

Aim of work (in Russian) : Культурно-семантический, этносемантический, лингвистический, анализ лексико-фразеологических единиц, паремиологизмов, не охваченных ранее изданными лексикографическими трудами, а также их систематизация и разработка лингвокультурологического толкового словаря казахского языка.

Aim of work (in Kazakh) : Бұрын-соңды шыққан лексикографиялық сөздіктерде қамтылмай қалған лексика-фразеологиялық бірліктерді, паремиологизмдерді тілдік, мәдени семантикалық қырынан лексикографиялап, лингвомәдени сөздік форматында жүйелеп беру.

Методы исследования (на русском) : Методы репроспективного, семического анализа в этнолингвистике, концептологического анализа в лингвокультурологии; историко-сравнительные методы при определении культурно-семантических изменений, связанных с трансформацией семантических языковых единиц.

Методы исследования (на казахском) : Этнолингвистикадағы репроспективті, лингвомәдениеттанудағы семалық талдау, концептологиялық талдау әдістері; семантикалық тілдік бірліктердің трансформациялануымен байланысты мәдени-семантикалық өзгерістерді анықтауда тарихи-салыстырма әдістері қолданылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : - на основе лексикографического материала этнокультурных языковых единиц подобрана и создана эмпирическая база словарных статей и фразеологизмов, необходимых для раскрытия лингвокультурной семантики, составлен список научной литературы, которая является теоретической основой для исследований,создана научная база исследования . Разобраны объект, источники исследования; - проведен анализ фактологических материалов из лексикографических, энциклопедических источников с целью обобщения языковых единиц с высоким этнокультурным семантическим потенциалом, необходимых лингвокультурному словарю; - языковой материал, собранный из каждого источника, сопоставлял, дополнял друг друга, позволял всесторонне раскрыть этнокультурный потенциал понятий в словарных статьях; -в ходе исследования был всесторонне раскрыт этнокультурный потенциал понятий в словаре, степень их ценности как наиболее эффективного способа метафоризации.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : - этномәдени тілдік бірліктердің лексикографиялық материалдары негізінде лингвомәдени семантикасын ашуға қажет сөздік мақалалар мен фразеологизмдердің іріктеліп, зерттеуге қажет эмпирикалық базасы жасалды, зерттеулерге теориялық негіз болатын ғылыми әдебиеттердің тізімі жасалып, зерттеудің ғылыми базасы құрылды. Зерттеудің нысаны, дереккөздері сұрыпталды; - лингвомәдени сөздікке қажет этномәдени семантикалық әлеуеті жоғары тілдік бірліктерді жинақтау мақсатында лексикографиялық, энциклопедиялық дереккөздерден фактологиялық материалдар саралау жұмыстары жүргізілді; - әр дереккөзден жинақталған тілдік материалдар өзара салыстырып, бірін-бірі толықтырып, сөздік мақалалардағы ұғымдардың этномәдени әлеуетін жан-жақты ашуға мүмкіндік берді; - зерттеу барысында метафоралану әдісі көркемдеуіш әдіс-тәсілдердің ең тиімді жолы ретінде сөздіктегі ұғымдардың этномәдени әлеуетін, құндылық дәрежесі жан-жақты ашылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В проекте впервые были лексикографированы слова, обозначающие национальные понятия, представления и явления, ранее не зарегистрированные в казахских словарях гуманитарного профиля и лингвистических трудах и таким образом результаты исследования, безусловно, внесли вклад в развитие национальной и тюркологической науки.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобада гуманитарлық бейіндегі қазақ сөздіктерінде және лингвистикалық еңбектерде бұрын тіркелмеген ұлттық ұғымдар, түсініктер мен құбылыстарды белгілейтін сөздер алғаш рет лексикографияланды және осылайша зерттеу нәтижелері ұлттық және түркітану ғылымының дамуына сөзсіз үлес қосты.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : используется в научно-теоретических и лексикографических изысканиях, формирующих и совершенствующих этнографические, языковые, культурологические основы казахского языка.

Field of application (in Kazakh) : қазақ тілінің этнографиялық, тілтанымдық, мәдениеттанымдық негіздерін қалыптастырып, жетілдіретін ғылыми-теориялық және лексикографиялық ізденістерде қолданылады. .