Inventory number IRN Number of state registration
0221РК00350 AP09561475-OT-21 0121РК00682
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 5
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Number of books Appendicies Sources
1 3 26
Total number of pages Patents Illustrations
39 0 0
Amount of funding Code of the program Table
4999847.49 AP09561475 0
Name of work
«Кисса-и Ибрахим ибн Адхам» – источник по духовной культуре народов Центральной Азии
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Fundamental Другая (укажите)
Report authors
Молотова Гульбахрем Максимовна , Молотова Эльвира Максимовна , Бекмұрат Рахат Бегімқызы ,
0
1
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Институт востоковедения имени Р.Б. Сулейменова
Abbreviated name of the service recipient ИВ КН МОН РК
Abstract

Объектом исследования является духовное наследие народов Центральной Азии.

Зерттеу нысаны Орталық Азия халықтарының рухани мұрасы болып табылады.

Цель проекта: Изучение рукописи сочинения «Кисса-и Ибрахим ибн Адхам», как источника по духовной культуре тюркских народов Центральной Азии.

Жобаның мақсаты: Орталық Азиядағы түркі халықтарының рухани мәдениетінің дереккөзі ретінде «Кисса-и Ибраһим ибн Әдһам» шығармасының қолжазбасын зерттеу.

Методами исследования являются: общенаучные и мультидисциплинарные методы: метод исторической реконструкции; общелогический метод: анализ, синтез, аналогия, системный подход; методы компаративистики; метод феноменологии религии.

Зерттеу әдістері. Жалпы ғылыми және мультидисциплинарлық әдістер: тарихи қайта құру әдісі; жалпы логикалық әдіс: талдау, синтез, ұқсастық, жүйелі тәсіл; компаративистика әдістері; дін феноменологиясы әдісі қолданылды.

Полученные результаты и их новизна: – введен в научный оборот более ранний и полный список «Кисса-и Ибрахим ибн Адхам». Рукопись сочинения, изученный в рамках проекта, позволило установить, что он является малоизученным источником; – изучены переводы на тюрки «Тазкирату-л-авлийа’» Фарид ад-дина ʻАттара, осуществленные в XV–XVI веках. На основе сведений, зафиксированных в них, установлены имена некоторых единомышленников Ибрахим ибн Адхама; – опираясь на описание списков рукописи повествования об Ибрахим ибн Адхаме в каталогах, определены отличия санкт-петербургских и ташкентских списков; – дополнительно изучены варианты турецкой версии. Сравнительный анализ текстов позволил установить, что источник варианта, использованного Мехметом Сары и уйгурской версии один, о чем свидетельствуют большинство сходств двух текстов; – в сравнительном аспекте исследованы сведения об Ибрахим ибн Адхаме, зафиксированные в агиографических сочинениях. Данные изученных источников позволили выдвинуть предположительное время и место смерти Ибрахим ибн Адхама; – дополнительно привлечена курдская версия повествования для сравнительного анализа. В результате выявлены отличия курдской версии от тюркоязычных версий; – определена степень изученности «Кисса-и Ибрахим ибн Адхам». Установлено, что, несмотря на популярность повествования, оно остается малоизученным; – на основе данных письменных источников подготовлена и издана монография «Кисса-и Ибрахим ибн Адхам» – источник по духовной культуре».

Алынған нәтижелер және олардың жаңалығы: – ғылыми айналымға «Қисса-и Ибраһим ибн Әдһамның» бұрынғы және толық тізімі енгізілді. Жоба аясында зерттелген қыссаниң қолжазбасы оның аз зерттелген дереккөз екенін анықтауға мүмкіндік берді; – Фарид ад-дин ʻАттардың «Тәзкирату-л-әулийа’» еңбегінің XV–XVI ғасырларда түрік тіліне жүзеге асырылған аудармадары зерттелді. Оларда жазылған мәліметтер негізінде Ибраһим ибн Әдһамның кейбір пікірлесдерінің есімдері анықталды; – каталогтардағы Ибраһим ибн Әдһам туралы қысса қолжазбасы тізімдерінің сипаттамасына сүйене отырып, санкт-петербург және ташкент тізімдерінің айырмашылықтары анықталды; – қосымша түрік нұсқасының варианттары зерттелді. Мәтіндерді салыстырмалы талдау Меһмет Сары қолданған нұсқа мен ұйғыр нұсқасы бір көзден екенін анықтауға мүмкіндік берді, мұны екі мәтіннің көптеген ұқсастықтары дәлелдейді; – агиографиялық еңбектерде жазылған Ибраһим ибн Әдһам туралы мәліметтер салыстырмалы аспектіде зерттелді. Зерттелген дереккөздер негізінде Ибраһим ибн Әдһамның қайтыс болу уақыты мен орнын анықтауға мүмкіндік берді; – салыстырмалы талдау үшін қосымша қыссаның күрд нұсқасы тартылды. Нәтижесінде күрд нұсқасының түркітілдес нұсқалардан айырмашылықтары анықталды; – «Қисса-и Ибраһим ибн Әдһам»ның зерттелу дәрежесі анықталды. Қыссаның танымалдылығына қарамастан, ол аз зерттелгендігі анықталды; – жазба деректер негізінде «Қисса-и Ибраһим ибн Әдһам» – рухані мұра бойынша дереккөз» монографиясы дайындалып, жарық көрді.

научные результаты были апробированы в виде научных статей – 7: в отечественных изданиях – 4 (2 статьи опубликованы в журналах, рекомендованных КОКСОН); в зарубежных изданиях – 3 (из них – 1 в журнале, входящий в РИНЦ, 1 – журнале, входящий в базу SCOPUS). Выступили с докладами на международных научных конференциях (2), проведенных в онлайн формате Узбекистане (Ташкент), Туркменистане (Ашхабад), выступили в СМИ – 1. Издана монография «Кисса-и Ибрахим ибн Адхам» – источник по духовной культуре».

ғылыми нәтижелер 7 ғылыми мақалалар түрінде апробациядан өтті, олардың 4 отандық басылымдарда (2 – ҚР БҒМ БҒСБК ұсынған ғылыми журналдарда); 3 – шетелдік басылымдарда (оның ішінде 1 – РИҒЦ-ге енгізілген журналда, 1 – SCOPUS базасына енгізілген журналда). Өзбекістанда (Ташкент), Түкменістанда (Ашхабад) онлайн форматта өткізілген шетелдік халықаралық конференцияларда 2 баяндама жасалды. «Қисса-и Ибраһим ибн Әдһам» – рұхані мұра бойынша дереккөз» атты монография басып шығарылды.

востоковедения, источниковедение, религиоведение, текстология

шығыстану, деректану, дінтану, текстология

UDC indices
930.2:2(574/575)
International classifier codes
03.81.37; 21.41.63; 17.81.31;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
суфизм; тюркские народы; рукопись; списки; повествование; жизнеописание; Центральная Азия;
Key words in Kazakh
суфизм; түркі халықтары; қолжазба; тізім; баяндау; өмірбаян; Орталық Азия;
Head of the organization Масимханулы Дукен Доктор филологических наук / профессор
Head of work Молотова Гульбахрем Максимовна Кандидат филологических наук / доцент
Native executive in charge