The object of research, development or design (in Russian) : Объекты исследования: стадии процесса измельчения кормов из отходовживотного происхождения, молотки, дробилки, виды кормовой муки животного происхождения, элементы конструкции ударно-зубчатых молотков.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандары: малдар қалдықтарынан жемдерді ұнтақтау процесінің кезеңдері, балғалар, уатқыштар, мал азығы ұнының түрлері, құрылымдық элементтер соққы тісті балғалар.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является конструирование и внедрение ударно-зубчатых молотков для интенсивного измельчения частиц кормовой муки из отходов животного происхождения.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты - мал қалдықтарынан азықтық ұнтақ бөлшектерін қарқынды ұнтақтауға арналған соққы-тісті балғаларды жобалау және енгізу.

Методы исследования (на русском) : Для изучения многомерных процессов, закономерностей разрушения и раскалывания, выявления основных факторов на процесс измельчения применен метод системного анализа, проводимый по методологии математического моделирования процессов, разработанной научной школой Кафарова В.В. Математическая модель трещинообразования в отходах животного происхождения при интенсивном измельчении ударно-зубчатыми молотками разрабатывалась с помощью теоретических изысканий. Конструирование молотков производилось в технопарке и мастерских Казахского агротехнического университета имени Сейфуллина. Исследования дробления проводились с помощью молотковой дробилки в лаборатории кормоприготовления. Измерение времени производилось секундомером класса точности ± 1 сек. Взвешивание отдельных порций отходов и корма осуществлялось на весах. Крупность выходящего из дробилки продукта регулировалась путем изменения диаметра отверстий в решетке dотв.=2-6 мм. Количество рядов молотков варьировалось в диапазоне кр=2, 4 шт. путем снятия с осей ротора молотковой дробилки. Количество молотков в одном ряду варьировалось в диапазоне кмр=1-5 шт. путем снятия с осей ротора молотковой дробилки. Частота вращения n=2800 об/мин. Определение гранулометрического или фракционного состава измельченных частиц кормовой муки проводилось методом ситового анализа.

Методы исследования (на казахском) : Көпөлшемді процестерді, бұзылу және бөліну заңдылықтарын зерттеу, ұнтақтау процесінің негізгі факторларын анықтау үшін В.В.Кафаровтың ғылыми мектебі әзірлеген процестерді математикалық модельдеу әдістемесі бойынша жүргізілген жүйелік талдау әдісі қолданылды. Теориялық зерттеулерді пайдалана отырып, соқпалы тісті балғалармен қарқынды ұнтақтау кезінде мал қалдықтарындағы крекингтің математикалық моделі жасалды. Балғалар Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің технопаркі мен шеберханаларында әзірленген. Ұсақтау зерттеулері жем зертханасында балғалы диірмен арқылы жүргізілді. Уақыт ± 1 сек дәлдікпен секундомермен өлшенді. Қалдық пен жемнің жекелеген бөліктерін таразыда өлшеу жүргізілді. Ұнтақтағыштан шығатын өнімнің өлшемі торлы тесіктердегі тесіктердің диаметрін өзгерту арқылы реттелді = 2-6 мм. Балғалардың қатарларының саны cr = 2, 4 дана диапазонында өзгерді. ротор осьтерінен балға ұсатқышты алу арқылы. Бір қатардағы балғалардың саны kmr = 1-5 дана диапазонында өзгерді. ротор осьтерінен балға ұсатқышты алу арқылы. Айналу жылдамдығы n = 2800 айн/мин. Жем ұнының ұсақталған бөлшектерінің гранулометриялық немесе фракциялық құрамын анықтау елеуіштік талдау әдісімен жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Установлены основные факторы, влияющие на интенсивный процесс измельчения кормов из отходов животного происхождения, в частности наличие пассивных зон на рабочих элементах дробилок, недостаточная работоспособность рабочих поверхностей молотков, длительность образования трещин в раскалывающихся частицах кормов животного происхождения, конструкция рабочей поверхности молотка, наличие зубьев и угол профиля зубьев на рабочих поверхностях молотка. Разработана математическая модель трещинообразования в отходах животного происхождения при интенсивном измельчении ударно-зубчатыми молотками, в частности представлено математическое описание ударного воздействия остроконечных зубьев молотка по измельчаемым частицам корма животного происхождения с применением теоремы об изменении количества количества, гипотезы Ф. Кика. Получены зависимости раздвигающегося усилия от угла острия зуба при различных коэффициентах трения η=0,8-0,2. Оптимальные углы остроконечного зуба определены в диапазоне α=30-50, для которых будет наибольший разброс. Разработаны конструкции молотков, ориентированные на повышение их работоспособности. Получен патент № 6519 «Устройство для дробления», в комплектацию которого включены ударно-зубчатые молотки, оригинальность которых подтверждается патентами. На конструкцию молотков подана заявка в Евразийское патентное ведомство, получены авторские свидетельства, и осуществлены публикации. Ударно-зубчатые молотки проэкспериментированы и апробированы.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Мал қалдықтарынан жемді ұсақтаудың қарқынды процесіне әсер ететін негізгі факторлар анықталды, атап айтқанда, ұсақтағыштардың жұмыс элементтерінде пассивті аймақтардың болуы, балғалардың жұмыс беттерінің жеткіліксіздігі, мал азығын бөлу бөлшектеріндегі крекинг ұзақтығы, балғаның жұмыс бетінің конструкциясы, тістердің болуы және бұрышы балғаның жұмыс беттеріндегі тістердің профилі. Соққы тісті балғалармен қарқынды ұнтақтау кезінде жануарлар қалдықтарының крекингінің математикалық моделі әзірленді, атап айтқанда, мөлшерді өзгерту теоремасын пайдалана отырып, үшкір ұшты балға тістерінің жануарлар азығындағы ұнтақталған бөлшектерге әсер етуінің математикалық сипаттамасы берілген. санның, Ф.Киктің гипотезасы. Кеңейту күшінің тіс ұшының бұрышына тәуелділіктері әртүрлі үйкеліс коэффициенттері үшін алынған η = 0,8-0,2. Сүйір тістің оңтайлы бұрыштары α = 30-50 диапазонында анықталады, олар үшін ең үлкен вариация болады. Олардың жұмысын жақсарту үшін балға конструкциялары әзірленді. No6519 «Ұсақтау құрылғысы» патенті алынды, оның құрамына соқпалы тісті балғалар кіреді, олардың түпнұсқалығы патенттермен расталған. Балғалардың дизайнына Еуразиялық патенттік ведомствоға өтінім беріліп, авторлық куәліктер алынды, жарияланымдар жасалды. Соққы тісті балғалар тәжірибеден өтіп, сынақтан өтті.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработаны конструкции молотков, ориентированные на повышение их работоспособности. Получен патент № 6519 «Устройство для дробления», в комплектацию которого включены ударно-зубчатые молотки, оригинальность которых подтверждается патентами. На конструкцию молотков подана заявка в Евразийское патентное ведомство, получены авторские свидетельства, и осуществлены публикации. Ударно-зубчатые молотки проэкспериментированы и апробированы. Имеется акт внедрения в КХ «Каликанулы». С помощью данных молотков получена кормовая мука из костного сырья птиц, рыб, яичной скорлупы. Исходя из теории Гриффитса можно сделать вывод, что разделение материала на части происходит при сочетании размера трещины и величины нагрузки. Здесь же можно добавить, что нагрузка зависит как от силы удара, так и от внедрения рабочих поверхностей ударяемого элемента в измельчаемый материал. В соответствии с поставленной целью, в данном проекте поставленные задачи выполнены полностью. Результаты проекта могут быть использованы в научно-исследовательских, учебных и производственных условиях. Предложенные разработки рекомендуются к внедрению в крестьянских хозяйствах. Оценка технико-экономической эффективности от внедрения ударно-зубчатых молотков соответствует высоким показателям. Научный уровень выполненной работы в сравнении с лучшими достижениями в данной области позволит расширить применение рабочих элементов дробилок для измельчения сырья.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Олардың жұмысын жақсарту үшін балға конструкциялары әзірленді. No6519 «Ұсақтау құрылғысы» патенті алынды, оның құрамына соқпалы тісті балғалар кіреді, олардың түпнұсқалығы патенттермен расталған. Балғалардың дизайнына Еуразиялық патенттік ведомствоға өтінім беріліп, авторлық куәліктер алынды, жарияланымдар жасалды. Соққы тісті балғалар тәжірибеден өтіп, сынақтан өтті. «Қалиқанұлы» шаруа қожалығында орындау актісі бар. Осы балғалардың көмегімен құстардың, балықтың, жұмыртқаның қабығынан сүйек шикізатынан жемдік ұн алынды. Гриффитс теориясына сүйене отырып, материалдың бөліктерге бөлінуі жарықшақ мөлшері мен жүктеме шамасының үйлесуі кезінде орын алады деп қорытынды жасауға болады. Мұнда жүктеме соққы күшіне де, соғу элементінің жұмыс беттерінің ұсақталған материалға енуіне де байланысты екенін қосуға болады. Алға қойған мақсатқа сәйкес бұл жобада тапсырмалар толық орындалды. Жобаның нәтижелерін ғылыми-зерттеу, білім беру және өндірістік ортада пайдалануға болады. Ұсынылған әзірлемелер шаруа қожалықтарына енгізуге ұсынылады. Соққы тісті балғаларды енгізудің техникалық-экономикалық тиімділігін бағалау жоғары көрсеткіштерге сәйкес келеді. Осы саладағы үздік жетістіктермен салыстырғанда орындалатын жұмыстардың ғылыми деңгейі шикізатты ұсақтау үшін ұсақтағыштың жұмыс элементтерін пайдалануды кеңейтеді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : сельскохозяйственное машиностроение

Field of application (in Kazakh) : ауылшаруашылық машинажасау