The object of research, development or design (in Russian) : Трансмутация 60Co, глинистые минералы, конденсированные жидко- и твердофазные радиоактивные отходы, мишенные устройства с редкоземельными элементами, облучательное устройство, активная зона и экспериментальные каналы реактора ВВР-К, нейтронные детекторы, сечения ядерных реакций.

The object of research, development or design (in Kazakh) : 60Со трансмутациясы, саз минералдары, конденсацияланған сұйық және қатты фазалы радиоактивті қалдықтар, сирек жер элементтері бар нысандық құрылғылар, сәулелендіру құрылғысы, белсенді аймақ және ВВР - К реакторының эксперименттік арналары, нейтрондық детекторлар, ядролық реакциялардың қималары

Aim of work (in Russian) : Получение новых данных и разработка технологических основ для решения актуальных экологических, медицинских и материаловедческих задач атомной отрасли с использованием исследовательского ядерного реактора ВВР-К

Aim of work (in Kazakh) : ВВР-К ядролық зерттеу реакторын пайдалана отырып, атом саласының өзекті экологиялық, медициналық және материалтану міндеттерін шешу үшін жаңа деректер алу және технологиялық негіздер әзірлеу

Методы исследования (на русском) : Облучение нейтронами реактора ВВР-К, гамма-спектрометрия, атомно-эмиссионная спектрометрия, нейтрон-активационный анализ, метод Монте-Карло, метод конечных элементов, математическое моделирование, гидроволновая обработка, пакеты прикладных программ для проектирования электронных приборов и устройств, dE-Е метод регистрации и идентификации продуктов ядерной реакции.

Методы исследования (на казахском) : ВВР-К реакторының нейтрондармен сәулеленуі, гамма-спектрометрия, атом-эмиссиялық спектрометрия, нейтрон-активациялық талдау, Монте-Карло әдісі, соңғы элементтер әдісі, математикалық модельдеу, гидро толқындық өңдеу, электрондық аспаптар мен құрылғыларды жобалауға арналған қолданбалы бағдарламалар пакеттері, ядролық реакция өнімдерін тіркеу және сәйкестендіру dE-E әдісі

Obtained results and novelty (in Russian) : Обоснован выбор материала фильтров для создания эффективной системы замедлитель/поглотитель. Проведена теоретическая оценка нарабатываемой активности короткоживущего изотопа 61Со при нейтронной трансмутации изотопа 60Со. Составлен каталог перспективных материалов для создания противомиграционных и противофильтрационных геохимических барьеров и технологических схем консервации радионуклидов. Выполнена аналитическая оценка возможности применения кавитационно-струйных технологий на физико-химические свойства ЖРО. Выполнен анализ ядерно-физических свойств радиоактивных изотопов редкоземельных элементов, который показал, что они могут быть использованы для наработки радиоактивных изотопов медицинского применения. Проведены нейтронно-физические и теплофизические расчеты для разработанных конструкций облучательных устройств. Изготовлен макет облучательного устройства с сэндвич экранами, обеспечивающий эффективную реализацию радиационного окрашивания топазов. Разработаны и отработаны методики измерений потоков нейтронов от критического стенда реактора ВВР-К в лабораторных условиях с помощью нейтронных счетчиков большой площади. Рассмотрены несколько конфигураций активной зоны реактора ВВР-К и определены их нейтронно-физические характеристики, выбран оптимальный вариант конфигурации активной зоны реактора ВВР-К. Выполнены подготовительные работы на экспериментальном канале и реакционной камере для подготовки к проведению эксперимента на циклотроне У-150М.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Тиімді баяулатқыш/жұтқыщ жүйесін құру үшін сүзгі материалын таңдауға негізделген. 60Со изотопының нейтрондық трансмутациясы кезінде қысқа өмір сүретін 61Со изотобының белсенділігіне пысықтаулықтеориялық сараптама жүргізілді. Эмиграцияға қарсы және сүзгіге қарсы геохимиялық тосқауылдар және радионуклидтерді консервациялаудың технологиялық схемаларын жасау үшін перспективті материалдар каталогы жасалды.СРҚ физикалық-химиялық қасиеттеріне кавитациялық-ағындық технологияларды қолдану мүмкіндігіне аналитикалық бағалау орындалған. Сирек кездесетін жер элементтерінің радиоактивті изотоптарының ядролық-физикалық қасиеттеріне талдау жасалды, бұл оларды медициналық мақсаттағы радиоактивті изотоптардың жұмысына қолдануға болатындығын көрсетті.Сәулелендіру құрылғыларының әзірленген конструкциялары үшін нейтрондық-физикалық және жылу-физикалық есептеулер жүргізілді. Топаздардың радиациялық бояуын тиімді жүзеге асыруды қамтамасыз ететін сэндвич экрандармен сәулелендіру құрылғысының макеті жасалды. Үлкен көлемдегі нейтрондық есептегіштердің көмегімен зертханалық жағдайда ВВР-К реакторының сыни стендінен нейтрондар ағынын өлшеу әдістері жасалып, пысықталды.ВВР-К реакторының белсенді аймағының бірнеше конфигурациялары қаралды және олардың нейтрондық-физикалық сипаттамалары анықталды, ВВР-К реакторының белсенді аймағының конфигурациясының оңтайлы нұсқасы таңдалды, У-150м циклотронында экспериментті жүргізу үшін эксперименттік арнада және реакциялық камерада дайындық жұмыстары жүргізілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Ожидаемые результаты программы имеют научно-технический и мультипликативный эффекты, т.к. направлены на поиск оптимальных путей развития ядерных и радиационных технологий, которые могут стать основой для создания более совершенных технических и технологических решений, возможности создания на базе реактора ВВР-К инновационной и конкурентоспособной продукции

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бағдарламаның күтілетін нәтижелері ғылыми-техникалық және мультипликативтік әсерлерге ие, өйткені ВВР-К реакторының базасында инновациялық және бәсекеге қабілетті өнім жасау мүмкіндігіне, неғұрлым жетілдірілген техникалық және технологиялық шешімдерді жасауға негіз бола алатын ядролық және радиациялық технологияларды дамытудың оңтайлы жолдарын іздестіруге бағытталған

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Здравоохранение, охрана окружающей среды, ядерная энергетика, добыча полезных ископаемых, радиационная безопасность

Field of application (in Kazakh) : Денсаулық сақтау, қоршаған ортаны қорғау, ядролық энергетика, пайдалы қазбаларды өндіру, радиациялық қауіпсіздік