Inventory number IRN Number of state registration
0220РК01373 AP05135424-OT-20 0118РК00850
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 5
International publications: 1 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 1
Number of books Appendicies Sources
1 2 14
Total number of pages Patents Illustrations
47 0 0
Amount of funding Code of the program Table
6624420 AP05135424 0
Name of work
«Тюркско-кипчакский пласт в культуре Египта»
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Fundamental Программная документация
Report authors
Джубатова Баян Нурсултановна , Ахметбекова Акбота Карибаевна , Аубакирова Кундузай Кыдырбаевна , Конкабаева Назым , Рахимжанова Куралай Дуйсебаевна , Токенова Акерке Талгатовна ,
0
2
1
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный университет имени аль-Фараби"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНУ им. аль-Фараби"
Abstract

Объект исследования – средневековые тюркские письменные памятники XIII-XVвв., написанные арабской графикой в Египте мамлюкского периода

Зерттеу нысаны – мәмлүктер билігі тұсындағы Мысырда араб графикасымен жазылған орта ғасырлық түркі ескерткіштері

Цель исследования - определение тюркско-кипчакского пласта в египетской культуре путем обработки, перевода и научного анализа письменных источников мамлюкского периода XIIІ-XV вв. на арабском и тюркском языках, ,исследование сфер функционирования мамлюкско-кипчакского языка в средневековом Египте

Зерттеу мақсаты – Мысырдағы мәмлүктер билігі кезеңіндегі (XIIІ-XV ғғ.) араб және қыпшақ тілдерінде жазылған жазба деректерді жинау, өңдеу, аудару және оларға ғылыми талдау жасау арқылы Мысыр мәдениетіндегі түркі-қыпшақтық қабатты пәнаралық тұрғыдан айқындау, мәмлүктер билігі тұсындағы Египеттегі мәмлүк-қыпшақ тілінің қолданылу аясын кешенді түрде зерттеу

В исследовании использованы сравнительно-исторический, сравнительно-сопоставительный, сравнительно-типологический, интерпретации и др. методы.

Зерттеу әдістері ретінде тарихи-салыстырмалы, салыстырмалы-салғастырмалы, салыстырмалы-типологиялық, интерпретация т.б. әдістер қолданылды

В результате исследования собраны письменные источники, которые относятся к мамлюкскому периоду: 10 письменных памятников записаны на CD-диск и систематизированы; собрана научная литература по мамлюковедению в мире, которая включает в себя 700 единиц (словари, книги, статьи, диссертации); оцифрованы 80 книг на арабском, турецком, английском, русском и казахском языках. Разработана методология исследования средневековых арабографических письменных памятников. Разработан учебный курс для магистрантов «Тюрко-арабские культурно-языковые связи» как результат исследования связей между Дешти-Кыпчак и Арабским Востоком. За три года изданы 12 статей, 2 монографии, составлен 1 словарь, получен охранный документ «Свидетельство о внесении сведений в государственный реестр прав на объекты, охраняемые авторским правом».Новизна исследования - введение в научный оборот результаты исследований в Египте, Европе и США, работа с первоисточниками на арабском языке и др.

Мәмлүк кезеңіне қатысты деректер жиналды: есеп беру кезеңінде 10 ескерткіш жиналып, CD-дискіге жазып алынды; әлемдегі мәмлүктануға қатысты ғылыми әдебиет жиналып, жүйеленді. Қазіргі уақытта оған енгізілген қазақ, орыс, араб және ағылшын тілдеріндегі еңбектер саны 700 (сөздіктер, кітаптар, мақалалар, диссертациялар); бұрын қағазға басылған түрінде сақталып келген 80 ғылыми зерттеудің сандық нұсқасы жасалды. Араб жазулы көне түркі ескерткіштері мәтіндерін зерттеу әдіснамасы жасалды. Дешті Қыпшақ пен Араб Шығысы арасындағы тілдік-мәдени байланыстарға қатысты «Түркі-араб тілдік-мәдени байланыстары» оқу курсы дайындалды. Есеп беріп отырған уақыт аралығында 12 мақала, 2 монография, 1сөздік жарық көрді, «Авторлық құқықпен қорғалатын объектілерге құқықтардың мемлекеттік тізімге мәліметтерді енгізу туралы куәлік» алынды. Басты жаңалығы ғылыми айналымға Мысырда, Еуропа мен АҚШ елдеріндегі зерттеу нәтижелерін енгізуі, араб тіліндегі түпнұсқа деректермен жұмыс және т.б.

Исследования по мамлюковедению способствуют расширению библиотечных фондов страны; обогатят фонд рукоаписей Республиканского центра редких книг и рукописей в г. Нур-Султан и др. библиотек; собранные лингвистические данные являются ценным материалом в составлении толкового словаря, двуязычных словарей, словаря лексики средневековых памятниковческих единиц, тем самым внесут вклад в развитие лексикографии; новые этнолингвистические данные, опубликованные монографии являются вкладом в развитие тюркологии; результаты проекта - конкретные шаги по осуществлению идеи «Мәңгілік ел».

Мәмлүктануға қатысты зерттеулер еліміздің кітапхана қорын молайтады; жиналған ескерткіштер Нұр-Сұлтан қаласындағы республикалық Сирек кітаптар мен қолжазбалар орталығының және басқа да кітапханалардың қорын байытуға үлес қосады; жиналған лингвистикалық деректер түсіндірме сөздік, қостілді сөздік, ортағасырлық ескерткіштер сөздігі сияқты лексиграфиялық саланы дамытуға және құрастыруға көмектеседі; түркі-араб мәдени-тілдік байланысына қатысты жаңа мәдени деректер, жарық көрген монография түркітанудың дамуына үлес қосады; шығыстану мен түркітанудың ғылыми-теориялық негізін күшейтеді; ортағасырлық лексика қазақ терминологиясына жаңа бірліктер қоса алады, тілдік қорын байыта алады; «Мәңгілік ел» идеясын жүзеге асырудағы нақты қадам болып табылады.

Разработан учебный курс для магистрантов «Тюркско-арабские культурно-языковые связи» как результат исследования связей между Дешти-Кыпчак и Арабским Востоком.

Дешті Қыпшақ пен Араб Шығысы арасындағы тілдік-мәдени байланыстарға қатысты «Түркі-араб тілдік-мәдени байланыстары» оқу курсы дайындалды

Исследования по мамлюковедению способствуют расширению библиотечных фондов страны; обогатят фонд рукоаписей Республиканского центра редких книг и рукописей в г. Нур-Султан и др. библиотек; собранные лингвистические данные являются ценным материалом в составлении толкового словаря, двуязычных словарей, словаря лексики средневековых памятниковческих единиц, тем самым внесут вклад в развитие лексикографии; новые этнолингвистические данные, опубликованные монографии являются вкладом в развитие тюркологии; результаты проекта - конкретные шаги по осуществлению идеи «Мәңгілік ел».

Мәмлүктануға қатысты зерттеулер еліміздің кітапхана қорын молайтады; жиналған ескерткіштер Нұр-Сұлтан қаласындағы республикалық Сирек кітаптар мен қолжазбалар орталығының және басқа да кітапханалардың қорын байытуға үлес қосады; жиналған лингвистикалық деректер түсіндірме сөздік, қостілді сөздік, ортағасырлық ескерткіштер сөздігі сияқты лексиграфиялық саланы дамытуға және құрастыруға көмектеседі; түркі-араб мәдени-тілдік байланысына қатысты жаңа мәдени деректер, жарық көрген монография түркітанудың дамуына үлес қосады; шығыстану мен түркітанудың ғылыми-теориялық негізін күшейтеді; ортағасырлық лексика қазақ терминологиясына жаңа бірліктер қоса алады, тілдік қорын байыта алады; «Мәңгілік ел» идеясын жүзеге асырудағы нақты қадам болып табылады.

Результаты исследования будут использоваться в идеологической сфере как познание национальной идеи «Мәңгілік ел» и национальной истории, тюркологии и востоковедения, казахского языкознания, источниковедения

«Мәңгілік ел» ұлттық идеясын нығайтудағы идеологиялық салада, түркітану, шығыстану, қазақ тіл білімі, деректану, тарих салаларында қолдануға болады.

UDC indices
81:001.83(57+5)
International classifier codes
13.11.44; 16.21.31; 18.17.91;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
мамлюки; тюркско-кипчакский; культурно-языковой контакт; Египет; письменные источники;
Key words in Kazakh
мәмлүктер; түркі-қыпшақ; мәдени-тілдік байланыс; Мысыр; жазба ескерткіштер,;
Head of the organization Рамазанов Т.С. Доктор физико-математических наук / профессор
Head of work Джубатова Баян Нурсултановна Доктор филологических наук / доцент
Native executive in charge Аубакирова Кундузай Кыдырбаевна нет