The object of research, development or design (in Russian) : Чернозем обыкновенный, яровая пшеница, ячмень, лен масличный, картофель

The object of research, development or design (in Kazakh) : Кәдімгі қара топырақ, жаздық бидай, арпа, майлы зығыр, картоп.

Aim of work (in Russian) : Разработать экономически эффективные и экологически безопасные приемы удобрения черноземных почв препаратом из золошлака и наноуглерода под сельскохозяйственные культуры в условиях Северного Казахстана.

Aim of work (in Kazakh) : Солтүстік Қазақстан жағдайында ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіруде күл күйіндісі мен нанокөміртектен жасалған препаратты қолдану арқылы қаратопырақты тыңайтудың экономикалық тиімді және экологиялық қауіпсіз тәсілдерін әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : В опытах проведены следующие наблюдения, учеты и анализы: 1. Отбор проб – 3 раза в течение вегетационного периода; 2. Агрегатный состав почвы; 3. Водопрочность почвенных агрегатов – методом П.И. Андрианова; 4. Микробиологическая активность почвы – методом льняных полотен по Е.Н. Мишустину; 5. Учёт густоты стояния растений после посева по Методике государственного сортоиспытания сельскохозяйственных культур; 6. Определение засорённости посевов по Методике Всесоюзного научно-исследовательского института защиты растений; 7. Учет урожая сплошным методом; 8. Результаты урожая подвержены статистической обработкой в изложении Б.А. Доспехова. 9. Расчет экономической эффективности будет проведен общепринятым методом. Во всех почвенных образцах будут проведены следующие анализы: 1. Легкогидролизуемый азот – метод Тюрина и Кононовой; 2. Подвижные соединения фосфора и калия – методом Мачигина в модификации ЦИНАО,; 3. рН водной вытяжки – потенциометрическим методом. 4. Содержание тяжелых металлов и радионуклидов в почве методом инверсионной вольтамперометрии. В растительных образцах определено: 1. Содержание тяжелых металлов и радионуклидов в растениях методом инверсионной вольтамперометрии.

Методы исследования (на казахском) : Тәжірибелерде келесі бақылаулар, есептер мен талдаулар жүргізілді: 1. Сынама алу – вегетациялық кезеңде 3 рет; 2. Топырақтың агрегаттық құрамы; 3. Топырақ агрегаттарының суға төзімділігі-П. И. Андрианов әдісімен; 4. Топырақтың микробиологиялық белсенділігі – зығыр маталар әдісімен Е. Н. Мишустин; 5. Ауыл шаруашылығы дақылдарын мемлекеттік сорттық сынау әдістемесі бойынша егілгеннен кейін өсімдіктердің орналасу тығыздығын есепке алу; 6. Бүкілодақтық өсімдіктерді қорғау ғылыми-зерттеу институтының әдістемесі бойынша егістіктердің қоқыстануын анықтау; 7. Өнімді тұтас әдіспен есепке алу; 8. Егіннің өнімділігі Б.А. Досспеховтың баяндауы бойынша статистикалық өңделді. 9. Экономикалық тиімділікті есептеу жалпы қабылданған әдіспен жүргізіледі. Барлық топырақ үлгілерінде мынадай талдаулар жүргізіледі: 1. Жеңіл гидролизденетін азот – Тюрин және Конон әдісі; 2. Фосфор мен калийдің жылжымалы қосылыстары ОАҚКИ модификациясында Мачигин әдісімен; 3. рН – потенциометриялық әдісі бойынша. 4. Топырақтағы ауыр металдар мен радионуклидттердің құрамы инверсиялық вольтамперометрия әдісімен. 1. Өсімдіктердегі ауыр металдар мен радионуклидтердің құрамы инверсиялық вольтамперометрия әдісімен анықталды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Результаты исследований показали, что внесение препарата из золошлака и наноуглерода улучшает структуру и водопрочность почвенных агрегатов, водный и питательный режим почвы, нейтрализует почвенную среду, повышает микробиологическую активность и улучшает микрофлору почвы, повышает урожайность сельскохозяйственных культур. В опытах по эколого-агрохимической оценке доз внесения препарата под с/х культуры при дозах от 100 до 500 кг/га на фоне 1/10 Р удобрения урожайность яровой пшеницы составила 1,37-1,54 т/га, ячменя – 1,31-1,50 т/га, льна масличного – 0,84-1,00 т/га, товарного картофеля - 13,5-17,0 т/га, что выше контроля на 0,37-0,54 т/га, 37-54 %; на 0,22-0,41 т/га, 20,2-37,6 %, на 0,18-0,29 т/га, 27,3-51,5 %, на 2,9-6,4 т/га, 27,0-60,4% соответственно. В опытах оптимизации минерального питания путем внесения препарата из золошлака и наноуглерода под с/х культуры использование препарата в дозе 100 кг/га в комплексе с минеральными удобрениями урожайность ц/га, яровой пшеницы составила 1,30-1,38 т/га, ячменя - 1,10-1,32 т/га льна масличного – 0,74-0,87 т/га, товарного картофеля на 11,2-17,4 т/га, то есть повысилась на 0,35-0,43 т/га, 36,8-45,2%; на 0,23-0,45 т/га, 26,4-51,7 %; на 0,08-0,21 т/га, 12,1-31,8 %, на 1,3-7,5 т/га, 13,5-76,4% соответственно.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері күл күйіндісі мен нанокөміртектен жасалған препаратты енгізу топырақ агрегаттарының құрылымы мен суға төзімділігін, топырақтың су және қоректік режимін жақсартып, топырақ ортасы бейтараптандырылып, микробиологиялық белсенділігі артатындығын және топырақ микрофлорасын жақсартып, ауыл шаруашылығы дақылдары өнімділігінің артатынын көрсетті. Ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіру үшін минералды тыңайтқыштың есептік мөлшерінің 1/10 фонында препараттың 100-ден 500 кг/га дозасын енгізуді экологиялық-агрохимиялық бағалау тәжірибелерінде жаздық бидайдың шығымдылығы 1,37 – 1,54 т/га, арпа – 1,31-1,50 т/га, майлы зығыр-0,84-1,00 т/га, тауарлық картоп-13,5-17,0 т/га, сәкесінше бақылаудан 0,37-0,54 т/га, 37-54 %; 0,22-0,41 т/га, 20,2-37,6 %; 0,18-0,29 т/га, 27,3-51,5 %; 2,9-6,4 т/га, 27,0-60,4% жоғары. Ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіруде күл күйіндісі мен нанокөміртектен жасалған препараттың 100кг/га дозасын енгізу арқылы минералды қоректенуді оңтайландыру тәжірибелерінде жаздық бидайдың өнімділігі 1,30 - 1,38 т/га, арпа – 1,10-1,32 т/га, майлы зығыр-0,74-0,87 т/га, тауарлық картоп 11,2-17,4 т/га, яғни бақылаумен салыстырғанда сәйкесінше 0,35-0,43 т/га, 36,8-45,2%; 0,23-0,45 т/га, 26,4-51,7 %; 0,08-0,21 т/га, 12,1-31,8%; 1,3-7,5 т/га, 13,5-76,4% артқан.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Применение препарата Агробионов, произведенного из местных дешевых отходов производства – золошлака и технического углерода, в качестве удобрения на черноземных почвах под посевы изучаемых сельскохозяйственных культур обеспечивает высокий экономический эффект. Рентабельность производства яровой пшеницы повышается на 119 %, ячменя – 38 %, льна масличного – 257% и картофеля – на 793%.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жергілікті арзан өндіріс қалдықтары – күл күйіндісі мен техникалық көміртектен өндірілген Агробион препаратын кәдімгі қара топырақтағы ауыл шаруашылығы дақылдары егістіктерінде тыңайтқыш ретінде қолданудың экономикалық тиімділігі жоғары. Жаздық бидай өндірісінің рентабельділігі 119% – ға, арпа – 38% – ға, майлы зығыр-257% - ға және картоп-793% - ға артады.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : сельское хозяйство

Field of application (in Kazakh) : ауыл шаруашылығы