Inventory number IRN Number of state registration
0220РК01292 AP05131886-OT-20 0118РК00069
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 8
International publications: 2 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Number of books Appendicies Sources
1 5 65
Total number of pages Patents Illustrations
87 0 113
Amount of funding Code of the program Table
6344020 AP05131886 0
Code of the program's task under which the job is done
AP05131886
Name of work
«Святые места казахов Узбекистана (гробницы Жалантос батыра, биев Толе и Айтеке и др.), генезис, история изучения, современное состояние».
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Fundamental Материалы
Report authors
Тоқтабай Ахмет Уалханұлы , Абдулина Аксункар Турсуновна , Боздакова Шара Абикеновна , Карамендина Магжан Омертаевна ,
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт истории и этнологии им.Ч.Ч.Валиханова"
Abbreviated name of the service recipient РГП на ПХВ "ИИЭ" КН МОН РК
Abstract

Объектом исследования являются святые места казахов Узбекистана, такие как гробницы Жалантос батыра, биев Толе и Айтеке и др., их генезис, история изучения, современное состояние.

Зерттеу нысаны болып Өзбекстандағы қазақтардың киелі жерлері саналады. Соның ішінде Жалаңтөс батыр, Төле, Айтеке билердің қабірлері т.б. пайда болуы, зерттелу тарихы, қазіргі кездегі жағдайы.

Цель – определить и детально изучить святые места казахов Узбекистана, историко-культурное наследие, составить их список. В современном Узбекистане есть более 100 святых местностей и культовых памятников, связанных с казахами.

Мақсаты – Өзбекстандағы қазақтың киелі деп саналатын жерлерін, тарихи-сәулет мұраларының тізімін жасап, тереңінен зерттеп дәйектеу. Қазіргі Өзбекстанда қазақтарға қатысты 100-тан астам киелі орындар, әулиелі жерлер бар.

При реализации проекта будут использованы следующие методы: ономастический анализ, историографический метод, историко-сопоставительный метод, историко-фольклорный метод, историко-архитектурный метод, способы полевой экспедиции, научная эвристика, синтез и анализ, историческая компаративистика. Ключевой компонентой современной методологии исторического исследования выступит междисциплинарный синтез.

Метотология ретінде ономастикалық анализ, тарихнамалық әдіс, тарихи-салыстырмалы әдіс, тарихи-фольклорлық әдіс, тарихи-архитектуралық әдіс, далалық экспедиция тәсілдері, ғылыми эвристика, синтез және анализ, тарихи компаративистика қолданылады. Тарихи зерттеудің заманауи методологиясының негізгі компоненті ретінде пәнаралық синтез шығады.

статьи в научных журналах, рекомендованных ККСОН МОН РК – 5; статьи в научных журналах, индексируемых в Российском индексе научного цитирования – 5; статьи в других изданиях РК – 14; статьи в материалах конференций – 16; научные доклады – 20; экспедиционные работы – 4.Это первое историко-этнографическое исследование святых мест казахов, живущих на территории Узбекистана. Выявление и сбор материалов во время экспедиций в Навоийскую, Бухарскую и Ташкентскую области: составление списка более 40 святых мест, опрос местных жителей и запись легенд и сказаний.

ҚР БҒМ БҒСБК ұсынған ғылыми журналдардағы мақалалар – 5; Ресейдің ғылыми сілтеме жасау индексі бойынша – 5; ҚР-дағы басқа басылымдарындағы мақалалар – 14; халықаралық және республикалық ғылыми конференциялар материалдарының жинақтарындағы ғылыми мақалалар – 16; ғылыми баяндамалар – 20, экспедициялық жұмыстар – 4. Өзбекстан қазақтарының киелі жерлерін тұңғыш рет тарихи-этнографиялық зерттеу қажеттілігі туып отыр. Жоба бойынша Науаи, Бұқара Ташкент уәлаяттарына экспедициялар ұйымдастырылып, тиісті материалдар жинақталды: қазақтың 40-тан астам қасиетті жерлерінің тізімі жасалды; жергілікті тұрғындардан сұхбат алынып, аңыз-әпсаналар жинақталды.

принципиальное отличие идей проекта заключается в необходимости первого историко-этнографического исследования святых мест, веками удовлетворяющих духовные потребности казахов, живущих на территории Узбекистана. В результате исследования они будут всесторонне изучены, сфотографированы, составлен список более 40 святых мест 1,5 млн. казахов Узбекистана. Статьи как результат исследования этих исторические мест будут включены в единый сборник «Святые места казахского народа» 12 п.л. (рукопись).

Өзбекстан территориясында тұратын қазақтардың ғасырлар бойы рухани қажеттілігін қанағаттандырып келе жатқан киелі жерлерді тұңғыш рет тарихи-этнографиялық зерттеу қажеттілігі туып отыр. Зерттеу нәтижесінде 1,5 млн қазақтың 40-тан аса әулие және қасиетті орындары тізімделіп, фотосуретке түсіріліп, жан-жақты талданады. Алдағы уақытта «Қазақ халқының киелі жерлері» атты біртұтас жинаққа өзбекстандық қандастарымыздың жан-жақты зерттеген тарихи орындары да кіреді 12 б/т көлеміндегі мақалалар жинағы (қолжазба).

результаты исследования обнародованы в статьях, в докладах на международных и республиканских конференциях, круглых столах. Статьи включены в единый сборник «Святые места казахского народа» 12 п.л. (рукопись).

зерттеу нәтижелері ғылыми басылымдардағы мақалаларда, халықаралық және республикалық деңгейде өткен ғылыми конференциялардағы, дөңгелек үстелдердегі баяндамаларда көрініс тапты. «Қазақ халқының киелі жерлері» атты біртұтас жинаққа өзбекстандық қандастарымыздың жан-жақты зерттеген тарихи орындары да кірді 12 б/т көлеміндегі мақалалар жинағы (қолжазба).

в результате организации 3-х экспедиций в 2018–2019 гг. в Узбекистан, а также, в связи с карантином и закрытием транзита в Узбекистан, одной экспедиции 2020 г., в Туркестанскую область РК, было открыто более 40 казахских сакральных объектов. Значимость проекта в национальном и международном масштабе заключается в том, что культурное наследие зарубежных казахов обобщено и приравнено с материальным и духовным наследием единого Казахстана.

2018–2019 жж. Өзбекстанға 3 экспедиция, сондай-ақ 2020 ж. карантинге орай Өзбекстанға транзиттің жабылуына байланысты, Қазақстан Республикасының Түркістан облысына 1 экспедиция ұйымдастырылған болатын, нәтижесінде қазақ тарихымен байланысты 40-тан астам қасиетті нысандар ашылды. Жобаның ұлттық және халықаралық ауқымдағы маңызы – шетелдік қазақтардың мәдени мұралары жалпыланып, біртұтас Қазақстанның материалдық және рухани мұраларына теңестірілетіндігінде.

Управления по делам религий Казахстана и Узбекистана, Центр казахской культуры в Узбекистане, учащиеся вузов, ученые-историки, религиоведы и культурологи.

Қазақстан және Өзбекстан республикаларының діни басқармалары, Өзбекстандағы қазақ мәдени орталығы, жоғары оқу орындарының білім алушылары, ғылыми-зерттеу ұйымдарының тарихшылары, дінтанушылары мен мәдениеттанушылары.

UDC indices
94(574)(093):(575.1)
International classifier codes
03.61.00;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
Толе би; Айтеке би; Святые места; Мазары; Дворец Ханабат; Святое дерево; Окиреш ата; Жаланаш ата; Поклонение; Архитектурное наследие;
Key words in Kazakh
Төле би; Әйтеке би; Әулиелі жерлер; Мазарлар; Ханабат сарайы; Әулие ағаш; Өкіреш ата; Жалаңаш ата; Зиярат ету; Сәулет мұрасы;
Head of the organization Кабульдинов Зиябек Ермуханович Доктор исторических наук / профессор
Head of work Тоқтабай Ахмет Уалханұлы Доктор исторических наук / профессор
Native executive in charge