Inventory number IRN Number of state registration
0220РК01012 AP05132445-OT-20 0118РК01330
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 1
International publications: 5 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 2
Number of books Appendicies Sources
1 2 22
Total number of pages Patents Illustrations
47 0 0
Amount of funding Code of the program Table
7294152 AP05132445 0
Name of work
МОДЕРНИЗАЦИЯ ОБЩЕСТВЕННОГО СОЗНАНИЯ: НЕОЛОГИЗАЦИЯ И НЕОГРАФИЧЕСКАЯ БАЗА ГОСУДАРСТВЕННОГО ЯЗЫКА
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Fundamental Материалы
Report authors
Фазылжанова Анар Муратовна , Уәли Нұргелді , Амирбекова Айгул Байдебековна , Серикбаева Айжан Дуйсенбаевна , Тлегенова Гульден Бакытказыевна ,
0
0
2
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного пользования "Институт языкознания имени А.Байтурсынова"
Abbreviated name of the service recipient РГП на ПХВ "ИЯ им. А.Байтурсынова" КН МОН РК
Abstract

казахский язык постсоветского периода (язык после обретения независимости Республикой Казахстан), языковые инновации, процессы, относящиеся к этим периодам развития языка.

Қазақстанның тәуелсіздік алғаннан кейінгі кезеңдегі қазақ тілі, осы кезеңдердегі ұлттық және мемлекетік тіл ретіндегі қазақ тіліндегі жаңартпалар мен үдерістер.

Целью исследования за отчетный период является изучение неологизации как отражения, вербального «овнешнения» модернизированного общественного сознания, а также как непосредственный инструмент самой модернизации сознания, ввиду того, что сознание общества непрерывно подвергается словесным воздействиям. В связи с этим предполагается определение социолингвистических факторов формирования неологизмов в современном казахском языке, сбор, систематизация и лингвистическое описание лексических и семантических инноваций, а также разработка и создание его неографической базы.

Зерттеу жұмысының есепті кезеңдегі мақсаты – қоғамның санасы вербалды әсерге үздіксіз ұшырап отырғандықтан, жаңғырған қоғамдық сананың «сыртқы көрінісін» сөз арқылы бейнелеу ретінде, сондай-ақ сананың жаңғыруының тікелей құралы ретінде неологизмденуді зерттеу. Осыған орай қазіргі қазақ тіліндегі неологизмдердің қалыптасуының әлеуметтік тілтанымдық факторын анықтау, лексикалық және семантикалық жаңартпаларды жинау, жүйелеу және оны лингвистикалық сипаттау, сондай-ақ оның неографиялық базасын дайындау және құру.

методы лингвистического, социолингвистического анализа, метод контент-анализа, а также универсальные методы как синергетический подход, статистический анализ и др.

тілтанымдық, әлеуметтік тілтанымдық контент-талдау әдістерімен қатар, статистикалық талдау, кешенді зерттеу және т.б. әмбебап ғылыми әдістер де қолданылды.

за 2020 год: были решены вопросы классификации современных языковых инноваций в лексике и семантике казахского языка, 2 научные статьи в рецензируемом зарубежном журнале с ненулевым импакт-фактором: «European Journal of Humanities and Social, Sciences», 2 научные статьи в журнале с открытым доступом в базе данных научного цитирования РИНЦ, 2 научные статьи в журналах, рекомендованных ККСОН МОН РК, 1 статья в журнале России, подготовлены и опубликованы 1 монография, 1 словарь. Научно-технический уровень (новизна): высокий (впервые предпринимается попытка исследования процессов неологизации в современном казахском языке (конца ХХ – начала ХХІ вв.) в тесной связи с социокультурными, политическими факторами модернизации общественного сознания этноязыкового сообщества независимого Казахстана, разработки неографической базы государственного языка с использованием в этом методов компьютерной технологии).

2020 жылы: Қазақ тілінің лексикасы мен семантикасындағы заманауи тілдік инновацияларды жіктеу мәселелері шешілді, нөлдік емес импакт-факторы бар рецензияланатын шетелдік "European Journal of Humanities and Social, Sciences" журналында2 ғылыми мақала, РИНЦ ғылыми дәйексөз деректер базасында ашық қол жетімді журналда 2 ғылыми мақала, ҚР БҒМ БҒСБК ұсынған журналдарда 2 ғылыми мақала, 1 мақала Ресей журналында, 1 монография, 1 сөздік әзірленіп дайындалды. Ғылыми-техникалық деңгейі (жаңалығы): жоғары (алғаш рет Тәуелсіз Қазақстанның этноязыктық қоғамдастығының қоғамдық санасын жаңғыртудың әлеуметтік – мәдени, саяси факторларымен тығыз байланыста қазіргі қазақ тіліндегі неологизация процестерін зерттеуге, компьютерлік технологияны пайдалана отырып, мемлекеттік тілдің неографиялық базасын әзірлеуге талпыныс жасалды).

Поскольку задачи, выдвинутые в проекте, рассматриваются впервые, поэтому теоретические и практические результаты исследования имеют широкий социальный спрос. Проект принципиально отличается от существующих аналогов в мировой лингвистике, во-первых, принадлежностью эмпирической базы современному казахскому языку, во-вторых, социолингвистической направленностью исследования факторов неологизации периода конца ХХ и начала ХХІ вв. в казахском языке как государственном.

Жобада көрсетілген міндеттер алғаш рет қарастырылып жатқандықтан, зерттеудің теориялық және практикалық нәтижелері ауқымды әлеуметтік сұранысқа ие. Зерттеу жұмысының әлемдік лингвистикадағы аналогтардан түбегейлі айырмашылығы бар, біріншіден, қазіргі қазақ тілінің эмпирикалық базасы қатарына жатады, екіншіден, мемлекеттік тіл ретіндегі қазақ тілінің ХХ ғ. аяғы мен ХХІ ғ. басындағы кезеңнің неологизмдену түрткіжайттарын социолингвистикалық бағытта зерттелді.

система образования и науки сферы функционирования государственного языка, теоретико-методологическая база интеллектуального потенциала страны.

білім және ғылым жүйесі мемлекеттік тілдің қолданылу саласы, елдің зияткерлік әлеуетінің теориялық-әдіснамалық базасы.

UDC indices
81 '373.43
International classifier codes
16.21.27;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
Неологизм, общественное сознание,; социолингвистика, неология; неография; лексикология, эксперимент; язык, код;
Key words in Kazakh
Неологизм, қоғамдық сана; әлеуметтік тілтаным, неология; неография; лексикология, эксперимент; тіл, код;
Head of the organization Қажыбек Ерден Задаұлы Доктор филологических наук /
Head of work Фазылжанова Анар Муратовна Кандидат филологических наук / нет
Native executive in charge