The object of research, development or design (in Russian) : новые слова, появившиеся в результате семантических изменений исконно казахских слов

The object of research, development or design (in Kazakh) : қазақтың төл сөздерінің семантикалық өзгерістерінің нәтижесінде пайда болған жаңа сөздер.

Aim of work (in Russian) : комплексно проанализировав процессы кодификации и нормализации новых слов, появившиеся в казахском литературном языке, исследовать когнитивную основу усвоения новых слов носителями языка, предложить лингводидактическую систему обучения новым словам.

Aim of work (in Kazakh) : қазақ әдеби тілінде пайда болған жаңа сөздердің қалыптануы мен нормалануы үдерістерін кешенді түрде талдай отырып, жаңа сөздерді тілді тұтынушыларға меңгертудің когнитивтік негізін зерделеу, сондай-ақ жаңа сөздер бойынша білім берудің лингводидактикалық жүйесін ұсыну.

Методы исследования (на русском) : собственно лингвистический (внутриструктурный) анализ, методы идентификации, классификации и описания материалов; изучение, систематизирование и обобщение законодательных концепций и теоретических взглядов; сплошная выборка фактических материалов; лексикографический анализ и сопоставление

Методы исследования (на казахском) : ішкі лингвистикалық (ішкіқұрылымдық) талдау, материалдарды бірдейлестіру, жіктеу және сипаттау әдістері; заңнамалық тұжырымдамалар мен теориялық көзқарастарды зерделеу, жүйелеу және қорыту; фактілік материалдарды жаппай іріктеу; лексикографиялық талдау және салыстыру әдістер

Obtained results and novelty (in Russian) : Осуществлен анализ и оценка основных источников, способствующих кодификации и нормализации неологизмов, созданных под воздействием общественно-политических, социально-культурных, просветительско-образовательных факторов. Проведен анализ и осуществлена оценка теоретико-методологических и структурных основ создания, систематизации, нормализации, кодификации новых слов в современном казахском языке. Изучены особенности когнитивной интерпретации, происходящей в усвоении новых слов. Определены особенности восприятия, усвоения, применения новых слов у носителей казахского языка. Проведен эксперимент среди взрослых и учащихся с целью сделать когнитивные и психолингвистические выводы, основанных на количественном и качественном анализе результатов. Разработаны концептуальные положения и созданы методические системы усвоения учащимися новых слов, в т.ч. разработана и составлена учебная программы для элективной дисциплины, систематизированы тренинговые задачи и упражнении с использованием новейших технологий обучения, определен уровень их эффективности и результативности путем применения экспериментально-опытного метода. Опубликованы 1 монография; 1 учебно-методическое пособие; 1 двуязычный словарь, 32 статей: Scopus - 2; РИНЦ - 1; ККСОН МОН РК - 12; научно-теоретических конференций и конгрессов республиканского и международного масштаба - 17.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Қоғамдық-саяси, әлеуметтік-мәдени, ағартушылық-білім беру факторларының ықпалымен жасалған неологизмдердің қалыптануы мен нормалануы үдерістеріне қатысатын негізгі дереккөздер талданды және бағаланды. Қазіргі қазақ тілінде жаңа сөздерді жасаудың, бірізділендірудің, нормаландырудың, қалыптандырудың теориялық-әдіснамалық және құрылымдық негіздеріне талдау жүргізілді және бағаланды. Жаңа сөздерді меңгеруде орын алатын когнитивтік интерпретацияның ерекшеліктерін зерделенді. Қазақ тілін тұтынушылардың жаңа сөздерді қабылдау, меңгеру, қолдану ерекшеліктерін анықталды. Когнититивтік және психолингвистикалық қорытындылар жасау үшін ересектер мен мектеп оқушылары арасында эксперимент жүргізілді, сандық және сапалық талдау жасалды. Білім алушылардың жаңа сөздерді меңгеруінің концептуалды қағидалары әзірленді және әдістемелік жүйесін ұсынылды, оның ішінде таңдау пәні үшін оқу бағдарламасы әзірленді және құрастырылды, білім берудің жаңа технологияларын пайдалана отырып, дағдыландыру тапсырмалары мен жаттығуларды жүйеленді, экспериментті-тәжірибелік әдісті жүргізу арқылы олардың тиімділігі мен нәтижелілігін дәлелденді. 1 монография, 1 оқу-әдістемелік құрал, 1 екітілді сөздік, 32 мақала жарық көрді, соның ішінде: Scopus базасына енетін шетелдік рецензияланатын журналда - 2; РҒСИ - 1; ҚР БҒМ Білім және ғылым саласындағы бақылау комитеті ұсынған журналдарда - 12; республикалық және халықаралық ғылыми-теориялық конференция мен конгресс материалдарында - 17.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : -

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : -

Level of implementation (in Russian) : внедрение не предусмотрено

Level of implementation (in Kazakh) : ендіру қарастырылмаған

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Положения и результаты по проекту можно использовать в планировании и разработке национального корпуса казахского языка, при анализе возможностей казахского языка в передаче основных понятий социально-культурной действительности, в обосновании кодификации и нормализации новых слов. Результаты исследования внесут вклад также на развитие казахской неологии и неографии, терминообразования, переводоведения, казахской лексикологии и лексикографии.

Field of application (in Kazakh) : жоба бойынша ұсыныстар мен тұжырымдарды ұлттық тіл корпусын жоспарлауда және әзірлеуде, қазақ тілінің әлеуметтік-мәдени болмыстың ұғым-түсініктерін берудегі мүмкіндіктеріне талдау жүргізуде, жаңа сөздердің қалыптануы мен нормалануын дәйектеуде пайдалануға болады. Зерттеудің қорытындылары сондай-ақ қазақ неологиясы мен неографиясының, терминжасамның, лексикология мен лексикографияның дамытылуына үлес қосады.