The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является система автоматизированного проектирования машиностроительного предприятия

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі - машина жасау кәсіпорнының компьютерлік жобалау жүйесі

Aim of work (in Russian) : Исследование и разработка системы автоматизации технологической подготовки машиностроительного производства в Республике Казахстан с созданием национального продукта в виде программного обеспечения

Aim of work (in Kazakh) : Бағдарламалық жасақтама түріндегі ұлттық өнімді жасай отырып, Қазақстан Республикасында машина жасау өндірісін технологиялық дайындауды автоматтандыру жүйесін зерттеу және әзірлеу

Методы исследования (на русском) : методология проведения работы включают в себя теорию и практику технологии машиностроения и систем автоматизированного проектирования, элементы теории принятия решений, теории вероятности и математической статистики, методологию математического, аналитического и системного подхода к анализу и синтезу при исследовании сложных систем, имитационное моделирование, методы математической логики и обработки данных и оценки их достоверности, анализ рисков, системного, технико-экономического и экспертного анализов и методологии экономической оценки эффективности систем автоматизации

Методы исследования (на казахском) : жұмыстың әдістемесіне машина жасау технологиясының теориясы мен практикасы және компьютерлік жобалау жүйелері, шешім қабылдау теориясының элементтері, ықтималдықтар теориясы және математикалық статистика, анализ бен синтезге математикалық, аналитикалық және жүйелік тәсіл әдістемесі, имитациялар, математикалық логика әдістері және деректерді өңдеу және олардың сенімділігін бағалау, тәуекелдерді талдау, жүйелік, техникалық-экономикалық және сараптамалық талдаулар және автоматтандыру жүйелерінің тиімділігін экономикалық бағалау әдістемесі

Obtained results and novelty (in Russian) : 1. Разработан новый национальный продукт программного обеспечения технологической подготовки производства на основе интеграции средств единого информационного пространства ресурсов технологического проектирования и управления производством. 2. Разработана информационно-поисковая база технологического оснащения предприятий Республики Казахстан, основанная на разработке новых математических моделей принятия технологических решений подготовки производства; 3. Проведена адаптация программного обеспечения за рубежом на основе разработанной информационной технологии проектирования, обеспечивающей сокращение времени проектирования, исключающей субъективные ошибки и снижающей производственные затраты и потери.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1. Өндірісті технологиялық жобалау мен басқарудың ресурстарының бірыңғай ақпараттық кеңістігінің интеграциясы негізінде өндірісті технологиялық дайындауға арналған бағдарламалық жасақтаманың жаңа ұлттық өнімі жасалды. 2. Өндіріске дайындық кезінде технологиялық шешімдер қабылдаудың жаңа математикалық модельдерін жасауға негізделген, Қазақстан Республикасы кәсіпорындарының технологиялық жабдықтарының ақпараттық-іздеу базасы жасалды; 3. Бағдарламалық жасақтаманы шетелде бейімдеу жобалаудың қысқартылған уақытын қамтамасыз ететін, субъективті қателіктерді болдырмайтын және өндірістік шығындар мен шығындарды төмендететін жобалаудың дамыған ақпараттық технологиясы негізінде жүзеге асырылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Модели и методика проектирования позволят увеличить объем выходной информации до уровня операционных технологических карт, что позволит сократить штучно-калькуляционное время механической обработки 1,2-1,4 раза, снизить расход обрабатываемого материала, снизить трудоемкость. Предполагаемая трудоемкость разработки технологических процессов, например, для деталей типа «Вал», «Рычаг» и «Зубчатое колесо» сократились от 3 до 4 раз, для деталей типа «Корпус» до 5 раз, количество брака сократилось до 0,5%.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Модельдер мен жобалау әдістері шығыс ақпаратының көлемін жедел ағындық диаграмма деңгейіне дейін арттырады, бұл өңдеудің кесінді есептеу уақытын 1,2-1,4 есе қысқартады, өңделген материалдың шығынын азайтады және еңбек сыйымдылығын төмендетеді. Технологиялық процестерді дамытудың болжамды еңбек сыйымдылығы, мысалы, «білік», «рычаг» және «доңғалақ» типтерінің бөліктері үшін 3-тен 4 есеге дейін төмендеді, «тұрғын үй» типінің бөліктері үшін 5 есеге дейін, бас тарту саны 0,5% -ға дейін төмендеді.

Level of implementation (in Russian) : Программа внедрена.В ходе реализации НИР получены 6 актов внедрения программного продукта на производстве и в учебный процесс, 4 из которых на зарубежных предприятиях и в ВУЗах и 2 в рамках отечественных машиностроительных заводов.

Level of implementation (in Kazakh) : Бағдарлама жүзеге асырылды.ҒЗТКЖ-да өндірісте және оқу процесінде бағдарламалық өнімді енгізудің 6 актісі алынды, оның 4-уі шетелдік кәсіпорындар мен жоғары оқу орындарында және 2-і отандық машина жасау зауыттарының шеңберінде.

Efficiency (in Russian) : Предварительный расчет экономического эффекта от внедрения программного обеспечения (САПР ТП) на машиностроительном предприятии в первый год внедрения составит 4 450 200 тенге. Срок окупаемости нового программного продукта при ставке дисконтирования i = 10 % равен РР = 0,9 года. Чисто текущая стоимость NPV > 0, что говорит о том, что доходность при внедрении этого проекта в рассматриваемый период (5 лет) очень высокая. С точки зрения внутренней ставки доходности IRR проект оправдан. Индекс доходности при ставке дисконтирования i = 10 % , PI = 2,34.

Efficiency (in Kazakh) : Машинажасау кәсіпорнына бағдарламалық жасақтаманы (CAD TP) енгізуден экономикалық тиімділікті алдын-ала есептеу 4 450 200 теңгені құрайды. I = 10% дисконттау ставкасы бойынша жаңа бағдарламалық өнімнің өтелу мерзімі РР = 0,9 жылға тең. Таза келтірілген құн NPV> 0 құрайды, бұл қарастырылып отырған кезеңде (5 жыл) осы жобаны іске асырудың рентабельділігі өте жоғары екендігін көрсетеді. IRR тұрғысынан жоба негізделген. Дисконттау ставкасы бойынша кірістілік индексі i = 10%, PI = 2,34.

Field of application (in Russian) : Машиностроительные предприятия, проектные и конструкторские бюро, технические ВУЗы, ведущие подготовку специалистов по специальностям «Машиностроение» и «Системы автоматизированного проектирования».

Field of application (in Kazakh) : «Машина жасау» және «Автоматтандырылған жобалау жүйелері» мамандықтары бойынша мамандар даярлайтын машина жасау кәсіпорындары, жобалау-конструкторлық бюролар, техникалық университеттер.