The object of research, development or design (in Russian) : Вирусный вектор.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Вирусты вектор.

Aim of work (in Russian) : Разработка технологии получения вакцин в растениях с использованием ранее разработанного вирусного вектора.

Aim of work (in Kazakh) : Бұрын дамытылған вирустық векторды пайдалана отырып, өсімдіктерден вакциналарды алу технологиясын жасау.

Методы исследования (на русском) : ПЦР; клонирование ПЦР продуктов в плазмиду; трансформация клеток Е. сoli плазмидной ДНК; выделение плазмидной ДНК; определение нуклеотидной последовательности.

Методы исследования (на казахском) : ПТР; ПТР өнімдерін плазмидке клондау; E. coli жасушаларының плазмидті ДНҚ-мен трансформациясы; нуклеотидтік тұқымқуалаушылықты анықтау.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведен дизайн и синтез олигонуклеотидов для трех генов птичьего гриппа: гемагглютинина (субтип H3), матрикса (субтип H3N2) и нейраминидазы (субтип N2). С использованием реакций обратной транскрипции и ПЦР, амплифицированы все три гена, и клонированы в плазмидный вектор. Определены нуклеотидные последовательности всех трех генов. Анализ подтвердил отсутствие мутаций в этих генах на аминокислотном уровне. Гены гемагглютинина (HA), матрикса (M) и нейраминидазы (NA) субклонированы в разработанный нами ранее вирусный вектор на основе вируса А винограда (ВАВ). Получены конструкции pCAMV1аHA, pCAMV1аNA и pCAMV1аM1 содержащие гены HA, M и NA между ОРC4 и ОРС5 вирусного генома ВАВ в бинарном векторе pCambia2300. Данные конструкции использованы для трансформации штамма ЕНА105 Agrobacterium tumefaciens. Суспензия агробактерий инъецировалась в листья молодых растений N. benthamiana. Листья гомогенизировались и экспрессированные белки, имеющие на С-конце шесть аминокислот гистидина, выделялись и очищались на Ni-NTA колонке. Цыплята иммунизировались полученными белками. Вестерн блоттинг и ИФА анализ показали наличие IgG против белков HA, NA и M в сыворотке иммунизированных цыплят, что подтверждает иммуногенность экспрессированных в растениях антигенов птичьего гриппа.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Құс тұмауының үш геніне арналған олигонуклеотидтердің дизайны мен синтезі жүргізілді: гемагглютинин (H3 субтипі), матрица (H3N2 субтипі) және нейраминидаза (N2 субтипі). Кері транскрипция және ПТР реакцияларын қолдана отырып, барлық үш ген күшейтіліп, плазмид векторына клондалған. Барлық үш геннің нуклеотидтік тізбегі анықталды. Талдау осы гендерде амин қышқылы деңгейінде мутацияның жоқтығын растады. Гемагглютинин (HA), матрица (M) және нейраминидаза (NA) гендері біз бұрын жасаған жүзім А вирусына (ВАВ) негізделген вирустық векторға субклондалды. Pcambia2300 бинарлы векторында ВАВ вирустық геномының ОРС4 және OРС5 арасында HA, M және NA гендері бар pCAMV1аHA, pCAMV1аNA және pCAMV1аM1 конструкциялары алынды. Бұл конструкциялар ЕНА105 Agrobacterium tumefaciens штаммын трансформациясы үшін қолданылады. Агробактериялардың суспензиясы N. benthamiana жас өсімдіктерінің жапырақтарына енгізілді. Жапырақтар гомогенизацияланды және С-соңында алты амин қышқылы гистидині бар ақуыздар Ni-NTA бағанында бөлініп, тазартылды. Балапандар алынған ақуыздармен иммунизацияланды. Вестрн блоттинг және ИФА талдауы иммунизацияланған балапандардың сарысуында HA, NA және M ақуыздарына қарсы IgG бар екенін көрсетті, бұл өсімдіктерде экспрессияланған құс тұмауының антигендерінің иммуногенділігін растайды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : По результатам работы опубликованы 3 статьи и 1 тезис в рецензируемых зарубежных научных изданиях, индексируемых в базах данных Web of Science и Scopus с ненулевым импакт-фактором, 1 статья в рецензируемом отечественном издании индексируемой в базе данных Web of Science, 1 статья в рецензируемом отечественном издании и 5 тезисов в сборниках международной конференции, подана 1 заявка о выдаче патента Республики Казахстан на полезную модель.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жұмыс нәтижелері бойынша Web of Science және Scopus деректер базасында нөлдік емес импакт-фактормен индекстелетін рецензияланатын шетелдік ғылыми басылымдарда 3 мақала және 1 тезис, Web of Science деректер базасында индекстелетін рецензияланатын отандық басылымда 1, индекстелетін рецензияланатын отандық басылымда 1 мақала және халықаралық конференция жинақтарында 5 тезис жарияланды, пайдалы модельге Қазақстан Республикасының патентін беру туралы 1 өтінім берілді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Ветеринария, медицина, сельское хозяйство, научно-исследовательские учреждения.

Field of application (in Kazakh) : Ветеринария, медицина, ауыл шаруашылығы, ғылыми-зерттеу мекемелері.