Inventory number IRN Number of state registration
0220РК00769 AP05134605-OT-20 0118РК00769
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 7
International publications: 3 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 1
Number of books Appendicies Sources
1 2 57
Total number of pages Patents Illustrations
53 0 0
Amount of funding Code of the program Table
8297336 AP05134605 0
Name of work
Государственные институты управления Казахского ханства
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Fundamental Материалы
Report authors
Карибаев Берекет Бахытжанович , Дауытбекова Маржан Канатбековна , Майданали Зере , Тасилова Назия Айтбаевна , Бижанова Мейрамкул Тойлибаевна ,
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный университет имени аль-Фараби"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНУ им. аль-Фараби"
Abstract

Объект исследования: на основе сбора письменных источников и архивных материалов научное исследование генезиса и эволюции проблемы, исследование государственных институтов Казахского ханства. На основе социальных и политических изменений в конкретной форме исторического процесса анализируются внутренние механизмы традиционного общества, теоретико-методологические проблемы сложения государственных и политических структур. С позиций политико - духовных ценностей рассматриваются проблемы власти и социальной структуры традиционнго общества.

Зерттеу объектісі: Қазақ хандығының мемлекеттік билік институттарының зерттелуі, генезисі және эволюциясы мәселесін ғылыми зерттеу мақсатында жазба және мұрағат қорларынан деректер қорын жинақтау. Мемлекеттілік пен саяси құрылымдардың теориялық-методологиялық мәселелерін зерделеу, дәстүрлі қоғамның ішкі құрылымының нақты тарихи үрдістегі үлгісі әлеуметтік және саяси құбылыстарда талданады. Дәстүрлі қоғамдағы әлеуметтік құрылым мен билік мәселелері саяси-рухани құныдылықтар тұрғысында қаралады.

Цель исследования: концептуальное исследование проблемы государственности и комплексный историографический анализ проблем формирования властных структур, государственной системы Казахского ханства и ее эволюции. Исследование истории политических изменений в Казахском ханстве связанных с последствиями колониальной политики Российской империи.

Зерттеу мақсаты: Қазақ хандығының мемлекеттік құрылымына (жүйесіне), эволюциясына, билік құрылымдардың қалыптасу мәселелеріне тарихнамалық тұрғыдан кешенді талдау жасау және мемлекеттілік мәселесін концептуалдық тұрғыда зерттеу болып табылады. Ресей империясының колониалдық саясаты салдарынан Қазақ хандығының саяси өзгерістерге ұшырау тарихын талдау.

Методы исследования: такие общие методы как объективность, историзм, взаимосвязь исторических событий, всестороннее исследование проблемы, а также историко-сравнительный. Вместе с этим принятые в историографии критический дискуссионный, принципы исследования структурный и конструктивизма, в рамках структуралистского метода формируется новые подходы исследования взаимодействия социальных институтов, социальные изменения традиционного общества. Используются междисциплинарные методы исследования.

Зерттеу әдістері шынайылық, тарихилық, тарихи құбылыстардың өзара байланысы, зерттеліп отырған мәселені жан-жақты қарастыру сияқты жалпы тарихи әдістер болып табылады және тарихи салыстырмалық зерттеуге негізделді. Сонымен қатар тарихнамада қалыптасқан дискуссиялық сыни қайта қарау, зерттеуде құрылымдық және конструктивистік ұстанмыдарды қатар қолдануға мүмкіндік берілді, структуралистік тұрғыда дәстүрлі қоғамның әлеуметтік институтының өзара қатынасы, әлеуметтік құбылыстардың болуына қатысты жаңа көзқарастар қалыптастырылды. Пәнаралық зерттеу әдістері қолданылды.

С новых концептуальных позиций рассматриваются проблемы сложения государственности в исторические периоды с древних времен до первой половины ХІХ века в кочевых объединениях и Казахском ханстве. Определены особенности и проблемы преемственности государственных институтов. Данной проблеме опубликованы монография руководителя проекта Б.Б. Карибаева "Қазақ хандары туралы зерттеулер (XV ғ. ортасы -XVIII ғ. басы)" 2018 года и коллективная монография "Қазақ хандығының мемлекеттік басқару институттары ". В труде Б.Б. Карибаева рассматриваются проблемы внешней и внутренней политики ханства, историческая роль, место и жизненный путь правителей Казахского ханства Хакназара, Шигая и Таукеля в первой половине XVI (1538-1598 гг.). Автор предоставляет новые концептуальные заключения в отношении исторических персоналий, основываясь на достижениях отечественной и зарубежной историографии и письменных исторических сведениях. Проанализированы и даны заключения по теоретико-методологическим проблемам, степени изученности и актуальным проблемам процесса сложения Казахского ханства.

Ғылыми зерттеу барысында көшпелі қауымдастықтарының және Қазақ хандығының ежелгі кезеңінен ХІХ ғасырдың алғашқы жартысына дейінгі тарихи кезеңдегі мемлекеттілігі мәселесі жаңаша концептуалдық тұрғыда қарастырылды. Мемлекеттік билік институттарының сабақтастығы мәселесі мен ерекшеліктері айқындалды. Осы мәселеге байланысты жоба жетекшісі тарих ғылымдарының докторы профессор Б.Б. Кәрібаевтың Қазақ хандары туралы зерттеулер (XV ғ. ортасы -XVIII ғ. басы) атты монографиясы 2018 жылы жарияланды және «Қазақ хандығының мемлекеттік басқару институттары» атты ұжымдық монография жарияланды. Б.Б. Кәрібаев бұл еңбегінде XVI ғасырдың II жартысында (1538-1598 жж.) Қазақ хандығының билігінде болған Хақназар, Шығай және Тәуекел хандардың өмірі мен қазақ тарихындағы алатын орны мен тарихи рөліне, билік құрған жылдарындағы хандықтың ішкі және сыртқы саяси жағдайы мәселелерін қарастырады. Жазба дерек мәліметтерінің материалдары мен шетелдік және отандық тарихнаманың жетістіктеріне негіздей отыра, автор қарастырып отырған тұлғалардың тарихына қатысты бірнеше тың тұжырымдарды ұсынады. Қазақ хандығының құрылу үрдісінің өзекті мәселелеріне, мемлекеттілік, оның зерттелу деңгейіне, теориялық-методологиялық мәселелерге талдау жасап, негізгі тұжырымдарын жасады

Научные публикации

Ғылыми мақалалар

Определены историческая преемственность и история появления государственных институтов управления, и развития государственности Казахского ханства. Систематизированы материалы отражающие ход уничтожения традиционных институтов управления, которые были подвергнуты изменениям на основе колониальной политики и их исход с исторической сцены на основе архивных и письменных источников.

Қазақ хандығындағы мемлекеттіліктің даму үрдісі, мемлекеттік билік институттарының пайда болуы мен тарихи сабақтастығы анықталды. Жазба және мұрағат деректері негізінде мемлекеттік билік институттарына қатысты бірқатар мәселелер зерттеліп, отарлық саясат негізінде өзгерістерге ұшыраған дәстүрлі билік институттарының тарих сахынасынан жойылу барысын анықтауға арналған материалдар жүйеленді.

Полученные в ходе научного исследования результаты могут быть использованы специалистами ВУЗов, обучающимися, сотрудниками научно-исследовательских центров, историко-краеведческими музеями и историко-культурными фондами, работниками сферы охраны памятников для научно-методической работы.

Зерттеу жұмысының нәтижелері ЖОО мамандары мен білім алушыларына, ғылыми-зерттеу мекемелеріне, тарихи-өлкетану музейлері мен тарихи-мәдени мұралар мен ескерткіштерді қорғау саласы бойынша жұмыс жасайтын мекемелер қызметкерлерінің ғылыми-әдістемелік қолданысына беріледі.

UDC indices
94 (574). 02/.08
International classifier codes
03.20.00;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
ГОСУДАРСТВЕННОСТЬ; СОЦИАЛЬНОЕ; ОБЩЕСТВЕННО-ПОЛИТИЧЕСКОЕ; ХАН; РОД; ПЛЕМЯ; НАРОД; ЭЛИТА; ОБЩЕНАЦИОНАЛЬНОЕ РАВЕНСТВО; ОБЩЕНАЦИОНАЛЬНОЕ РАВЕНСТВО;
Key words in Kazakh
МЕМЛЕКЕТТІЛІК; ӘЛЕУМЕТТІК; ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ; ХАН; РУ; ТАЙПА; ХАЛЫҚ; ЭЛИТА; ЖАЛПЫҰЛТТЫҚ ТЕҢДІК; ТӘУЕЛСІЗДІК;
Head of the organization Рамазанов Тлеккабул Сабитович Доктор физико-математических наук / профессор
Head of work Карибаев Берекет Бахытжанович Доктор исторических наук / Профессор
Native executive in charge Дауытбекова Маржан Канатбековна и.о. доцента