The object of research, development or design (in Russian) : Наноструктуры карбида кремния

The object of research, development or design (in Kazakh) : Кремний карбидінің наноқұрылымдары

Aim of work (in Russian) : Целью настоящего проекта является разработка плазмохимической технологии синтеза НС SiC на различных типах поверхности кремния, с предварительно нанесенными металлическими катализаторами и без них.

Aim of work (in Kazakh) : Берілген жобаның мақсаты кремнийдің бетінің әртүрлі типтерінде алдын ала металл катализаторлармен отырғызылған және онсыз SiC НҚ синтезінің плазмохимиялық технологиясын әзірлеу болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Сканирующая электронная микроскопия и спектроскопия комбинационного рассеяния света, рентгеноструктурный анализ. Исследования проводились в Национальной нанотехнологической лаборатории открытого типа и лаборатории рентгеноструктурного анализа (Казахстан), в лабораториях Отдела поверхности и технологий новых материалов Института Материаловедения Университета г. Зиген (Германия). Для исследования морфологии и элементного анализа образцов использовался автоэмиссионный сканирующий электронный микроскоп сверхвысокого разрешения фирмы Zeiss модели Gemini Ultra 55 с устройством для рентгеноспектрального микроанализа от фирмы «Thermo Scientific» и микроскоп Quanta 3D 200i. Рентгеноструктурный анализ образцов проводился с помощью дифрактометра Rigaku MiniFlex 600 XRD.

Методы исследования (на казахском) : Сканерлеуші электрондық микроскопия, жарықтың комбинациялық шашырау спектроскопиясы, рентген құрылымдық сараптау. Зерттеулер ашық типтегі Ұлттық нанотехнологиялық зертханада, рентген құрылымдық сараптау зертханасында (Қазақстан) және Зиген қаласындағы (Германия) Материалтану Институтының бет және жаңа материалдар технологиясы бөлімінде жүзеге асырылды. Үлгілердің морфологиясын зерттеу және элементтік сараптамасын жүргізу үшін Zeiss фирмасының моделі Gemini Ultra 55 аса жоғары рұқсат етілімі бар автоэмиссионды электронды микроскобы (FESEM) және Quanta 3D 200i микроскобы қолданылды. Үлгілердің рентген құрылымдық сараптамасы Rigaku MiniFlex 600 XRD дифрактометрі көмегімен жүзеге асырылды. Мәліметтерді өңдеу OriginPro 8.1. және CorelDRAW Graphics Suite X7 бағдарламаларында жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Были получены наноструктуры карбида кремния на кластерах металлов с различным типом физико -химического взаимодействия углерод-металл, кремний-металл в процессе плазмохимического синтеза. Была разработана отечественная технология получения нанотрубок и нановолокон карбида кремния, с возможностью регулирования их структур и свойства технологическими параметрами.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Плазмалық-химиялық процесс нәтижесінде метал кластерінде әртүрлі көміртек-метал, кремний-метал арасындағы физика - химиялық әсерлесулері бар кремний карбидінің наноқұрылымдары алынды. Көміртекті нанотүтікше мен кремний карбидінің наноталшықтардың құрылымын реттеу және технологиялық параметрлерін өңдеу мүмкіндіктері бар отандық технология өңделді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Была собрана и модернизована опытная установка по получению карбида кремния плазмохимическим методом. Разработанная методика на основе ВЧМР является экономически выгодным, так как при синтезе не используется дорогостоящие и токсичные газы.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Плазмалық-химиялық әдіспен кремний карбидін алу бойынша тәжірибелі қондырғы жиналды және жетілдірілді. ЖЖМТ негізінде өңделген әдістеме қымбат және зиян емес газдарды қолдану себебінен экономикалық тиімді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Разработка отечественных технологий получения наноструктур карбида кремния позволит развивать и внедрять наукоемкие технологические разработки в энергетическую, металлургическую, нефтеперерабатывающую, фармацевтическую и другие отрасли.

Field of application (in Kazakh) : Кремний карбидінің наноқұрылымдарын алудың отандық технологияларын жасау ғылымды қажетсінетін технологиялық әзірленімдерді дамытып, оларды энергетикалық, металлургиялық, мұнай өндіруші, фармацевтикалық және басқа салаларға енгізуге мүмкіндік береді.