The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является территория Алматинской агломерации.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны Алматы агломерациясының аумағы болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Цель работы – дать комплексную эколого-аналитическую оценку степени загрязнения природных объектов токсичными соединениями по их содержанию в снежном покрове.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыс мақсаты – табиғи нысандардың улы қосылыстармен ластану деңгейіне, қар жамылғысындағы құрамы бойынша кешенді экологиялық-талдамалы баға беру.

Методы исследования (на русском) : В процессе исследования применялись химико-аналитический, хроматографический, атомно-абсорбционный, картографический методы, системный, сравнительный и количественный (математический) анализ, компьютерные технологии для обработки информации.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу барысында химия-аналитикалық, хроматографиялық, атомды-абсорбциялық зерттеу әдістері, жүйелі талдау, жүйелі талдау, салыстырмалы, есептік (математикалық), ақппаратты өндеу үшін компютерлік технологиялар, картографиялық әдістер қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Полученные результаты и новизна: в заключительном отчете за 2018-2020 годы, в соответствии с Техническим заданием во время экспедиционных исследований проведен сбор проб снега, воды и почвы, впоследствии проанализированные в лабораторных условиях. Химические анализы выполнены на: рН, солевой состав, органические вещества по перманганатной окисляемости, минерализация и взвешенные вещества. Выполнено спектрофотометрическое определение тяжелых металлов (ТМ) и хроматографическое определение полихлорированных бифенилов (ПХБ). На основе полученного аналитического материала представлена характеристика химического состава снежного покрова (СП), воды Капшагайского водохранилища (КВ), также ТМ и ПХБ в СП, воде и почве, с учетом особенностей их распределения по Алматинской агломерации (АА). Впервые для территории АА выполнена комплексная оценка загрязнения СП и оценка влияния токсичных соединений на природные объекты. Выполнено ранжирование территории агломерации по степени загрязнения и разработаны рекомендации по сохранению нормативного уровня качества изучаемых природных сред.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жұмыстың нәтижелері және жаңалығы: 2018-2020 жылдардың қорытынды есебінде, Жобаның Техникалық тапсырмасына сәйкес, экспедициялық зерттеулер кезінде қар, су, мұз және топырақ сынамалары жиналып, оларға зертханалық жағдайда талдаулар жүргізілді. Химиялық талдаулар жасалынды: рH, тұздық құрамы, перманганаттық тотығу бойынша органикалық заттар, минералдану және қалқыма заттар. Ауыр металдарды спектрофотометрлік және полихлорлы бифенилдерді (ПХБ) хроматографиялық анықтаулар жүргізілді. Алынған аналитикалық материалдар негізінде, қар жамылғысы (ҚЖ) мен Қапшағай су қоймасы суының химиялық құрамы сипаттамасы мен ҚЖ, су және топырақтағы ауыр металдар мен ПХБ сипаты Алматы агломерациясы (АА) бойынша таралу ерекшеліктерін ескере отырып келтірілген. АА аумағындағы ҚЖ ластануын кешеді бағалау мен табиғи нысандарға уытты қосылыстардың әсерін бағалау алғаш рет жүргізілді. Ластану дәрежесі негізінде агломерация аумағын ластану дәрежесі бойынша саралау жүргізіліді және зерттеліп отырған табиғи орта сапасының нормативтік деңгейін сақтауға ұсынымдар әзірленді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные показатели: Полученные данные позволят дать объективную оценку о химическом составе и степени загрязнения СП, на их основе ранжирована степень антропогенной нагрузки на экосистему территории АА.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Негізгі құрылымдық сипаттамалары: Алынған деректер ҚЖ химиялық құрамы мен ластану деңгейін объективті бағалауға мүмкіндік береді, оның негізінде АА аумағының экожүйесіндегі антропогендік жүктеме деңгейі сараланады.

Level of implementation (in Russian) : Степень внедрения – опубликовано всего 12 (двенадцать) статей, из них: в БД Scopus – 3 (три), в рецензируемом зарубежном научном изданий с ненулевым импакт-фактором – 1 (одна), в материалах международных научно-практических конференции – 7 (семь), в журналах рекомендованных КОКСОН – 1 (одна). В печати – 1 (одна) статья БД Scopus.

Level of implementation (in Kazakh) : Ендіру деңгейі – зерттеу нәтижелері бойынша 12 (он екі) мақала, Scopus деректер базасында индекстелетін ғылыми басылымда 3 (үш), нөлдік емес импакт-факторы бар рецензияланатын шетелдік ғылыми басылымдарда және 1 (бір), халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдарында 7 (жеті) зерттелетін тақырыпқа қатысты мақалалар жарияланды. 1 (бір) мақала Scopus ДБ басылымда.

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Область применения: Результаты исследования могут быть использованы природоохранными ведомствами для оценки современного состояния окружающей среды.

Field of application (in Kazakh) : Қолданылу облысы: Зерттеу нәтижелері табиғатты қорғау мекемелерімен қоршаған ортаның қазіргі жағдайын бағалауда қолдана алады.