The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования: сорта проса казахстанской и зарубежной селекции

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі: қазақстандық және шетелдік селекцияның тары сорттары.

Aim of work (in Russian) : Цель работы – получение генетически модифицированных растений районированных сортов проса прутьевидного с низким содержанием лигнина с помощью методов генетической инженерии растений.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты – өсімдіктердің генетикалық инженериясы əдістері көмегімен лигнин мөлшері төмен аудандастырылған тары сорттарының генетикалық модификацияланған өсімдіктерін алу.

Методы исследования (на русском) : В работе применены методы селекции трансформированных тканей и селекция растений-регенерантов в культуре in vitro, ПЦР мониторинга и определения кислоторастворимого лигнина.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыста Agrobacterium –жанама трансформация әдістері, in vitro жағдайында трансформацияланған жасушалар мен ұлпалады селекциялау әдістері қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Изучены особенности регенерации трансформированных эмбриогенных каллусов проса прутевидного и обыкновенного в культуре in vitro. Выявлены отличия сортов проса по способности, трансформированных эмбриогенных каллусов индуцировать растения-регенеранты. Высокая отзывчивость к Agrobacterium–опосредованной трансформации отмечена у сорта Alamo. Выявлена низкая компетентность к агробактериальной трансформации сортов Forestburg, Pathfinder, Trailblaizer, Кормовое-14 и Яркое-6, где частота регенерации на среде с селективным агентом РРТ варьирует от 0 до 8 %. В результате длительной селекции получены, укорененные фосфинотрицин устойчивые трансгенные растения проса сортов Alamo и с.Pi.674691. Фосфинотрицин устойчивые 126 растений-регенерантов проса проанализированы с помощью ПЦР и в 15 из них подтверждена интеграция целевых генов РАТ и PvMyb в ядерный геном, так же определена чистота трансформантов от загрязнения A. tumefaciens. Снижение количество лигнина в трансгенных растениях подтверждено с помощью метода Класона по его кислоторастворимой фракции.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : In vitro жағдайында тары өсімідігінің және қарапайым тарының трансформацияланған эмбриогендік каллустарының регенерациялық ерекшеліктері зерттелді. Трансформацияланған эмбриогендік каллустардан регенерант өсімдіктерді индукциялау қабілетіндегі тары сорттарының айырмашылықтары анықталды. Alamo сортында Agrobacterium- жанама трансформациясына жоғары жауаптылық байқалды. Forestburg, Pathfinder, Trailblazer, Кормовое-14 және Яркое-6 сорттарында РРТ селективті агенті бар ортада регенерация жиілігі 0-ден 8% - ға дейін өзгеретін агробактериалды трансформацияға төмен компетенттілігі байқалды. Ұзақ мерзімді сұрыптау нәтижесінде тары сорттарының фосфинотрицинге төзімді тамырлы Alamo және с.Pi.674691трансгенді өсімдіктері алынды. Фосфинотрицинге төзімді 126 тары регенерант өсімдіктері ПТР-мен талданды және оның 15-інде мақсатты гендердің PAT және PvMyb ядролық геномға интеграциясы расталды, сонымен бірге A. tumefaciens ластануынан трансформанттардың тазалығы да анықталды. Трансгенді өсімдіктердегі лигнин мөлшерінің азаюы оның қышқылда еритін фракциясы үшін Класон әдісін қолдана отырып расталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные технологические и технико-экономические показатели результатов заключается в создании растений проса с низким содержанием лигнина с помощью методов генетической инженерии растений.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеулердің негізгі технологиялық және техникалық пайдалану сипаттары –өсімдіктердің генетикалық инженериясы әдістері арқылы лигнин мөлшері төмен тары өсімдігін алуда.

Level of implementation (in Russian) : Степень внедрения –результаты исследования, в частности, растения проса с низким содержанием лигнина могут быть внедрены как сырье для производства лигноцеллюлозных материалов.

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізу дәрежесі – зерттеу нәтижелері, атап айтқанда лигнин мөлшері төмен тары өсімдігі лигноцеллюлозалы материалдар өндірісіне шикізат ретінде енгізілу мүмкіндігі бар.

Efficiency (in Russian) : Прогнозные предложения о развитии объекта исследований - выполнение данного проекта позволит создать платформу для разработки технологии для производства биотоплива и для целлюлозно-бумажной промышленности.

Efficiency (in Kazakh) : Зерттеулер нысанының дамуы туралы болжам ұсыныстар - жобаны орындау целлюлозалы-қағаз өнеркәсібі және биоотын өндірісі үшін технология әзірлеуге платформа ретінде негіз болады.

Field of application (in Russian) : биология, биотехнология, сельское хозяйство

Field of application (in Kazakh) : биология, биотехнология, ауыл шаруашылығы