The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являются радиально-сдвиговый стан (РСС) и технология прокатки-прессования прутков и труб из цветных металлов в горячем состоянии на данном стане.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны түсті металдардан ыстықтай шыбық пен құбыр жасайтын технологиялар және жаңа радиалды-ығыстыру орнағы (РЫО).

Aim of work (in Russian) : Цель работы. Компьютерным и физическим моделированием исследование технологии прокатки-прессования прутков и труб из цветных металлов на РСС и на основе систематических исследований напряженно-деформируемого состояния (НДС) и структуры металла определить наиболее оптимальные сочетания технологических режимов позволяющие изготовлять прутки высокого качества.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты – компьютерлік және физикалық моделдеуді қолданып РЫО түсті металдарнан жасалған шыбық пен құбырларды жаймалау-баспақтаудың техноологиясын зерттеу және кернеулі-деформациялы күйді (КДК) және металл құрылымын жүйелі зерттеу негізінде сапасы жоғары құбыр мен шыбықтарды жасауға мүмкіндік беретін оңтайлы технологиялық режимдерді анықтау.

Методы исследования (на русском) : Исследования проведены с использованием теоретических методов механики деформируемого твердого тела, системного анализа, математического моделирования на ЭВМ. В данном этапе проекта для разработки технологий прокатки-прессования прутков и труб применены программы компьютерного моделирования: MSC.SUPERFORGE, КОМPAS 3D, «INVENTOR», а также физическое моделирование на торсионном пластометре STD 812.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеулер қатты дене механикасының теориялық әдістерін, жүйелік сараптауды, ЭЕМ математикалық үлгілеуді қолданып жүргізілген. Жобаның осы сатысында шыбықтар мен құбырларды жаймалау-баспақтаудың технологиясын жасау үшін компьютерлік моделдеудің MSC.SUPERFORGE, КОМPAS 3D, «INVENTOR» бағдарламалары, ал тағы да STD 812 торсионды пластометрінде физикалық модельдеу қолданылды. Комьютерлік және физикалық модельдеу шыбық пен құбырды жаймалау-баспақтаудың ұтымды технологиясын жасауға мүмкіндік береді.

Obtained results and novelty (in Russian) : В работе динамическим моделированием определена НДС прокатываемой и далее прессуемой заготовки на РСС с программным управлением, создана рациональная технология совмещенной прокатки-прессования заготовки и опробовано данная технология на РСС новой конструкции. Научная новизна данного этапа проекта: - динамическим компьютерным моделированием получены количественные данные и установлены основные закономерности распределения НДС при прокатке-прессовании прутков и труб на РСС новой конструкции; - физическим моделированием получены количественные данные и установлены основные закономерности формирования структуры цветных металлов при горячей деформации применительно к условиям прокатки-прессования прутков и труб в РСС новой конструкции; - экспериментальным путем выявлены зависимости предельной пластичности медного сплава Л63 от показателя напряженного состояния, а также закономерности изменение степени использования ресурса пластичности и упрочняющих-разупрочняющих процессов медного сплава при прокатке прутков и труб в винтообразных валках РСС новой конструкции; - определены и научно обоснованы рациональные режимы деформации заготовок из цветных металлов совмещенной деформацией по схеме прокатка – прессование на РСС новой конструкции, ведущие к формированию мелкозернистой структуры.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жұмыста динамикалық моделдеумен бағдармалық басқаруы бар РЫО жаймаланған, ал одан кейін баспақталған дайындаманың КДК анықталды, дайындаманы қиыстырып жаймалайтын-баспақтайтын процестің ұтымды технологиясы жасалды және құрылымы жаңа РЫО осы ұтымды технология сыналды. Алынған нәтижелердің ғылыми жаңалығы - динамикалық компьютерлік модельдеумен жаңа РЫО шыбықтар мен құбырларды баспақтаған кезде пайда болатын КДК мөлшерлері алынды және олардың таралуының негізгі заңдылықтары табылды; - физикалық модельдеумен құрылымы жаңа РЫО түсті металдардан жасалған құбырлар мен шыбықтарды жаймалау-баспақтау процесіне сай келетін ыстықтай деформациялау жағдайында металл құрылымның қалыптасуының негізгі заңдылығы анықталды; - тәжірибелік жолмен Л63 мыс қорытпасының илемділік шегі мен кернеу күйі көрсеткіші арасындағы тәуелділік анықталды, ал тағы да құрылымы жаңа РЫО бұрандалы пішінбілігінде мыс қорытпасынан жасалған шыбық пен құбырларды жаймалағанда жүретін беріктену-беріксіздену процестерінің және илемділік қорын қолдану дәрежесінің өзгеру заңдылықтары табылды; - құрылымы жаңа РЫО жаймалау – баспақтау схемасы бойынша түсті металдардан жасалған дайындамаларды қиыстырып деформациялатын жағдай үшін, ұсақ түйіршікті құрылымды қалыптастыруға алып келетін деформациялаудың ұтымды режімі ғылыми негізделген түрде анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Уменьшение пресс-остатков снижает себестоимость выпускаемой продукции, а выпуск в одном агрегате прутков и труб позволяет с малыми эксплуатационными расходами производит продукции. Выпуск продукции с малыми эксплуатационными расходами позволит уменьшить капитальные затраты, что увеличивает технико-экономическую эффективность внедрение РСС новой конструкции

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Пресс-қалдықтарын азайту өнімнің өзіндік құнын төмендетеді, ал шыбықтар мен құбырларды бір қондырғыда өндіру өндірістік шығындары аз өнім шығаруға мүмкіндік береді. Пайдалану шығындары төмен өнімді шығару күрделі шығындарды азайтуға мүмкіндік береді, бұл жаңа құрылымды PЫО енгізудің техникалық-экономикалық тиімділігін арттырады.

Level of implementation (in Russian) : Радиально-сдвиговый стан на стадии опробования

Level of implementation (in Kazakh) : Радиальды-ығыстыру орнағы тексеру сатысында

Efficiency (in Russian) : Применение нового стана и разработанной технологии прессования прутков и труб из цветных металлов позволит получать по энергосберегающей технологией изделия с точными геометрическими размерами, высоким качеством поверхности и субмикрокристаллической структурой, при этом исключается образования пресс-остатков. Все это даст большой экономический эффект.

Efficiency (in Kazakh) : Жаңа орнақты және түсті металдардан жасалған шыбықтар мен құбырларды жасаудың технологиясын пайдалану, энергяны үнемдейтін технология бойынша геометриялық өлшемдердері дәл, бетінің сапасы жоғары және субмикрокристалды құрылымы бар бұйымды алуға мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Машиностроительные заводы и малые предприятия

Field of application (in Kazakh) : Машина жасау зауыттары мен кіші кәсіпорындар