The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследований в маточнике являются 13 форм косточковых культур. В садах посадки 2010, 2014 года объектами исследований являются сорта яблони Восход, Апорт в Алматинской области, на 19 подвоях нового поколения. Контроль - сорта на подвоях М9 и ММ106. В Западном Казахстане объектами являются клоновые подвои в маточнике (10) и сорто-подвойные комбинации (5).

The object of research, development or design (in Kazakh) : Аналық бақтағы зерттеу нысандары болып сүйекті дақылдардың 13 үлгісі саналады. 2010, 2014 жылғы бақтардағы зерттеу нысандары Алматы облысында 19 жаңа буын телітушілеріне телінген Восход, Апорт алма сорттары саналады. Бақылау М9, ММ106 телітушілері алынды. Батыс Қазақстанда зерттеу нысандары ретінде аналық бақтағы клондық телітушілері (10) және сорттық – телітуші комбинациялары (5) болып табылады.

Aim of work (in Russian) : сохранить, изучить и выделить из генофонда клоновых подвоев и сорто-подвойных комбинаций плодовых культур, эффективные генотипы для создания интенсивных садов. Обеспечение устойчивого производства плодов яблони, как основной плодовой культуры, на основе использования адаптивных клоновых подвоев и оптимальных сорто-подвойных комбинаций в садах западного Казахстана

Aim of work (in Kazakh) : генқордан жеміс дақылдарының клондық телітушілері мен сорттық-телітуші комбинацияларын, қарқынды бақ құру үшін тиімді генотиптерді сақтау, зерттеу, таңдап алу. Батыс Қазақстан бақтарында бейімделгіш клондық телітушілер мен оптимальді сорттық-телітуші комбинацияларын негізге ала отырып, жеміс дақылдарының негізі ретінде алма жемістерінің тұрақты өндірісін қамтамасыз ету.

Методы исследования (на русском) : полевые, стационарные, лабораторно-полевые

Методы исследования (на казахском) : далалық, стационарлық, зертханалық-далалық

Obtained results and novelty (in Russian) : Дана комплексная оценка сорто-подвойных комбинаций яблони в саду и косточковых культур в питомнике, выделены формы Дружба, Пумиселект, Эврика 99, ВВА-1 и Колт, сорта яблони Восход и апорт на подвоях Арм 18, Жетысу 2, Жетысу 3, 70-6-8, Урал 5-4-11. Дана качественная и количественная оценка хозяйственно-биологических признаков по электрофизиологическим показателям с помощью экспресс-методов. Даны рекомендации по подбору сорто-подвойных комбинаций плодовых культур в питомнике. Выделены перспективные клоновые подвои, пригодные для использования в интенсивных технологиях возделывания. На подвой Колт подготовлена и передана Заявка на испытание селекционного достижения. Передано 1500 шт. подвоев из одревесневших черенков косточковых культур для внедрения в 3 хозяйства. Созданы и выделены ценные по хозяйственно-биологическим признакам окулировачные комбинации яблони (3- номеров) в условиях Западного Казахстана и испытаны в питомнике и саду выделяются формы 54-118, 64-143, Урал-1, Арм-18 с сортами Мелба, Зарянка, Жигулевсое, Беркутовское. Выращенные саженцы выделившихся образцов реализуются среди сельхозпроизводителей в количестве 1200 штук.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Бақтағы алманың сортты-телітуші комбинациялары мен аналықтағы сүйекті дақылдар кешенді бағаланды, Дружба, Пумиселект, Эврика99, ВВА1, Колт және Арм18, Жетысу2, Жетысу3, 70-6-8, Урал5-4-11 телітушілерімен Восход, Апорт сорттары таңдалды. Сүйекті дақылдардың кешенді құнды шаруашылық-биологиялық белгілеріне жедел-әдіс көмегімен электрофизиологиялық көрсеткіштер бойынша баға берілді. Аналықта жемістердің сортты-телітуші комбинацияларын таңдауға ұсыныстар берілді. Өсірудің қарқынды технологиясында пайдалануға перспективті клонды телітушілер таңдалды. Колт телітушісін сүйекті дақылдардың Мемлекеттік тізіміне енгізуге шаруашылық тиімділігінің сұрыптық жетістігін сынауға өтінім жіберілді. 3 шаруа қожалығына енгізуге 1500 телітуші берілді. Батыс Қазақстан жағдайында шаруашылық-биологиялық белгілеріне бағалы алманың будандастырылған комбинациялары (3 сан) құрылып, ерекшеленді, аналықта, бақтарда сыналды, 54-118, 64-143, Урал1, Арм18 үлгілерімен Мелба, Зарянка, Жигулевское, Беркутовское сорттары байқалды. Ауыл шаруашылығы тауар өндірушілері арасында жүзеге асып жатқан таңдап алынған үлгілермен өсірілген көшеттер саны 1200 дана.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Рассчитана экономическая эффективность по посадочному материалу - 2950807 тенге, новые конкурентоспособные сорта плодовых культур составляют 50-250 тыс. тенге/га.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Отырғызу материалдарының экономикалық тиімділігі 2950807теңгені құрады, жеміс дақылдарының бәсекеге қабілетті сорттары 50-250мың теңге/га.

Level of implementation (in Russian) : внедряется в крестьянских хозяйствах

Level of implementation (in Kazakh) : шаруа қожалықтарына енгізіледі.

Efficiency (in Russian) : Применение выделенных клоновых подвоев плодовых культур и сорто-подвойных комбинаций позволит выращивать сады интенсивного типа с увеличением урожайности в 1,5-2 раза

Efficiency (in Kazakh) : Жеміс дақылдарының және сортты-телітуші комбинациялардың таңдап алынған клонды телітушілерін қолдану - өнімділігі 1,5 есеге дейінгі жоғары қарқынды бақ түрлерін өсіруге мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : питомниководство

Field of application (in Kazakh) : көшеттік шаруашылығы