The object of research, development or design (in Russian) : энхансеры трансляции, Еscherichia coli, Nicotiana tabacum

The object of research, development or design (in Kazakh) : трансляция энхансерлер, Escherichia coli, Nicotiana tabacum

Aim of work (in Russian) : Идентификация природных последовательностей (либо синтез искусственных), которые будут усиливать биосинтез белка на уровне инициации трансляции как в прокариотических (бактерии), так и в эукариотических организмах (растения) на сравнимом уровне.

Aim of work (in Kazakh) : Прокариот (бактериялар) және эукариоттық ағзаларда (өсімдіктер) салыстырмалы түрде трансляция басталу деңгейінде белок биосинтезін арттыратын табиғи (немесе жасанды синтез) тізбектерін сәйкестендіру болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Зерттеу жұмысында центрифугалау әдісі, нуклеин қышқылдарының электрофорезі, белоктың флюорометрикалық анықталуы, ПТР, нуклеин қышқылдары мен ақуыздарды оқшаулау, ДНҚ кассеталарын клондау үшін генетикалық инженерия әдістері, in vitro транскрипциясы, in vitro трансляциясы, ДНҚ секвенциясы, авториадиография қолданылды.

Методы исследования (на казахском) : В работе применены методы центрифугирования, электрофореза нуклеиновых кислот, денатурирующего белкового электрофореза, колориметрической детекции белка, ПЦР-анализ, выделение нуклеиновых кислот и белков, генно-инженерные методы клонирования ДНК-кассет, транскрипция in vitro, трансляция in vitro, секвенирование ДНК, авторадиография.

Obtained results and novelty (in Russian) : Были сконструированы энхансеры трансляции, которые были протестированы в условиях температурного стресса как в клетках E. coli, так и в листовых дисках табака N. tabacum. Ряд энхансеров показал достоверное превышение уровня экспрессии положительного контроля SD (последовательность Шайн-Далгарно). При понижении температуры до 10ºС ни один из энхансеров не показал достоверного увеличения уровня экспрессии по сравнению с контролем в листовых дисках табака, в которых индуцировалась временная экспрессия β-глюкуронидазы посредством агроинфильтрации. В стандартных температурных условиях (23°С) достоверный уровень повышения экспрессии колебался от 1,41 до 2,35 раз для различных конструкций. В условиях теплового стресса (35°С) максимальным достоверным уровнем повышения экспрессии по сравнению с контролем был 1,67-кратный. При исследовании одного из обнаруженных энхансеров, способных усиливать экспрессию как в клетках E. coli, так и в растительной ткани, – 5’НТП гРНК PVY, была показана его способность опосредовать не-AUG инициацию трансляции в бесклеточной системе из зародышей пшеницы.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Трансляция күшейткіштері E. coli жасушаларында да, N. tabacum парағының дискілерінде де термиялық стрессте жасалды және сыналды. Бірнешетрансляция энхансерлер SD-дің оң бақылауының (Shine-Dalgarno дәйектілігі) экспрессия деңгейінің өсуін көрсетті. Жылу соққысында (44°C) экспрессияның максималды елеулі өсуі SD-мен салыстырғанда 2 есе болды. Температура 10°C дейін төмендетілгенде, күшейткіштердің ешқайсысы темекі жапырағының дискілеріндегі бақылаумен салыстырғанда экспрессия деңгейінің айтарлықтай жоғарылағанын байқамады, онда агроинфильтрация арқылы β-глюкуронидазаның уақытша экспрессиясы туындады. Стандартты температура жағдайында (23°C) өрнектің артуының едәуір деңгейі әр түрлі конструкциялар үшін 1,41-ден 2,35 есеге дейін болды. Жылу күйзелісі кезінде (35°C) бақылаумен салыстырғанда экспрессияның максималды жоғарылау деңгейі 1,67 есе болды. PVY геномнын РНҚ-ның 5'-трансляция жатпайтын тізбек E. coli жасушаларында да, өсімдік тінінде де гендік экспрессияны арттыруға қабілетті ашылған күшейткіштердің бірін зерттеу кезінде, оның жасушасыз жүйеде трансляцияның бидай ұрығынан AUG-емес инициациясына делдал болу қабілеті көрсетілген.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Ряд энхансеров показал достоверное превышение уровня экспрессии положительного контроля SD (последовательность Шайн-Далгарно) от 3,7 до 9,1 раза при понижении температуры культивирования клеток E. coli до 10ºС, в то же время при стандартной температуре (23°С) эти же энхансеры показали максимально 2,5-кратное повышение экспрессии по сравнению с SD. При тепловом шоке (44ºС) максимальное достоверное повышение экспрессии по сравнению с SD было 2-х кратным. Полученные в ходе реализации проекта новые универсальные энхансеры трансляции найдут применение в биотехнологии растений и микроорганизмов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бірнешетрансляция энхансерлер E. coli жасушалардын 10°C өсіру температурасын дейін төмендеткенде, SD-дің оң бақылауының (Shine-Dalgarno дәйектілігі) экспрессия деңгейінің 3,7-ден 9,1 есеге дейін біршама жоғарылағанын көрсетті, бір уақытта стандартты температурада (23°C) бірдей. күшейткіштер экспрессияның SD-мен салыстырғанда максималды 2,5 есе өсуін көрсетті. Жылу соққысында (44°C) экспрессияның максималды елеулі өсуі SD-мен салыстырғанда 2 есе болды. Жобаны жүзеге асыру барысында алынған жаңа әмбебап аударма күшейткіштері өсімдіктер мен микроорганизмдердің биотехнологиясында қолдануға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Молекулярная биология, генетическая инженерия

Field of application (in Kazakh) : Молекулалық биология, гендік инженерия