The object of research, development or design (in Russian) : Алфавит на основе латинской графике, казахские фонемы, опыт стран, перешедших на латинскую графику

The object of research, development or design (in Kazakh) : Латын графикасына негізделген әліпби, қазақ фонемалары, латын графикасына көшкен мемлекеттердің тәжірибесі

Aim of work (in Russian) : Согласно идее проекта и научной цели вопрос обучения системы казахской письменности реформированной на национальной основе является приоритетным направлением. После принятия латинской графики вопрос его обучения станет первостепенной задачей. На этом этапе обучающие программы и мобильные приложения в любое время могут стать помощником в повседневной жизни. Кроме того, для обеспечения высокого уровня грамотности поможет принятие графики одна часть и вопросы орфографии. Также важными станут вопросы правописания. С помощью обучающих программ, которые будут подготовленны в масштабах этого проекта появится возможность решить предпологаемые сложности с овладением норм письменности, орфографических принципов согласно принятых латинских знаков заменяющих современные казахские фонемы.

Aim of work (in Kazakh) : Жоба идеясына және ғылыми мүддеге сәйкес ұлттық негізде реформаланған қазақ жазу жүйесін үйрету мәселесі бірінші кезекке шығады. Латын графикасын қабылдап болғаннан кейін оны қалай оқыту мәселесі бірінші кезекке қойылады. Осы кезеңде үйретуші бағдарламалар мен мобильді қосымшалар тұрмыстың кез келген жағдайында көмекші құрал бола алады. Сонымен қатар графиканы қабылдау бір бөлек және орфография мәселелері сауаттылықтың жоғары деңгейде болуына көмекке келе алады. Емле мәселелерін жолға қою да маңызды болмақ. Қазіргі қазақ фонемаларын латын таңбаларымен белгілеп, соған сай жазу нормаларын, орфографиялық принциптерін меңгеру кезінде кездесетін қиындықтарды осы жоба аясында жасалатын үйретуші бағдарламаларды пайдалану арқылы шешу мүмкін болады.

Методы исследования (на русском) : Научный анализ, описание, сортировка и систематизация собранных материалов

Методы исследования (на казахском) : Баяндау, ғылыми талдау, сипаттау, жиналған материалдарды сұрыптау, жүйелеу әдістері

Obtained results and novelty (in Russian) : - определены основные и преобладающие факторы являющихся причиной перехода соседних стран к письменности с латинским алфавитом; - определены языковые ситуации до перехода к латинской графике и этапы перехода к латинскому алфавиту в этих странах и языковая ситуация после перехода к латинскому алфавиту; - сравнены языковые ситуации до перехода и после перехода на латинскую графику; - определены причины успехов графики, удобства использования нового алфавита и легкости его обучения в опыте стран перешедших к латинскому алфавиту. - определены причины недостатков графики, неудобства использования нового алфавита и ошибок его изучения или возникшего кризиса в сфере образования в опыте стран перешедших к латинскому алфавиту. - решены проблемы возникшие в отношении проблем правописания и орфографии после перехода на латинскую графику путем создания специальных обучающих программ на основе специальных мультимедийных технологий; - разработаны игровые и мобильные приложения для детей для изучения латинской графики; - подготовлен цифровой электронный учебник о правильном практическом применении правописания с латинской графикой, со звуковым и видео сопровождением; - разработан сайт, где можно автоматически перевести символы кириллицы в латинские графические символы; - создан словарь перевода кириллицы на латинскую графику на платформах Android, iOS, Windows; - изданы энциклопедия и словарь лингвокультурем; - опубликованы статьи в отечественных и зарубежных журналах.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : - латын әліпбиіне көшкен елдердің тәжірибесіндегі графика сынды жетістіктердің, жаңа әліпбиді қолданудағы оңтайлылықтың және оны оқып-үйренудегі жеңілдіктердің себебі анықталды; - көршілес елдердің тәжірибесіндегі графика сынды кемшіліктердің, жаңа әліпбиді қолданудағы қолайсыздықтардың және оны оқып-үйренудегі қателіктердің немесе білім беру саласындағы болған дағдарыстардың себебі анықталды; - латын графикасына көшкеннен кейінгі орфография, емле тұрғысынан туындайтын қиыншылықтарды арнайы мультимедиалық технологиялар негізінде үйретуші бағдарламалар жасау арқылы шешілді; - латын графикасын игерту үшін балаларға арналған ойын бағдарламалары мен мобильді қосымшалар жасалды; - емле ережелері мен латын графикасын практикалық тұрғыда дұрыс қолдану жолдары келтірілген дыбыстық және бейне материалдармен сүйемелденген цифрлық электронды оқулық дайындалды; - кирилл графикасындағы символдарды латын графикасының символдарына автоматты түрде аударма жасайтын арнайы сайт жасалды; - Android, iOS, Windows платформасында кирилл графикасынан латын графикасына аударудың лингвистикалық сөздігі жасалды; - Отандық және шетел журналдарында мақалалар жарияланды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Результаты исследования считаются актуальными для решения вопросов поэтапного перехода казахской письменности на латинскую графику. Интеграция филологии с ІТ технологией дает эффективные результаты в процессе обучения латинской графике.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеудің нәтижелері қазақ жазуын латын қарпіне біртіндеп көшірудің өзекті мәселелерін шешуд өте маңызды деп ойлаймыз. Филология мен ІТ технологияның интеграциялануы латын графикасын үйрету үдерісінде жақсы нәтижелерге қол жеткізеді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Сфера образования, ІТ сфера, филология

Field of application (in Kazakh) : Білім беру саласы, ІТ саласы, филология