The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования являются нарушенные земли при открытой разработке месторождений полезных ископаемых.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандарына пайдалы қазбаларды ашық әдіспен игеру кезіндегі бұзылған жерлер жатады.

Aim of work (in Russian) : Совершенствование управления технического и биологического этапов рекультивации нарушенных земель за счет обоснования рационального способа их восстановления при ведении открытых горных работ.

Aim of work (in Kazakh) : Ашық тау-кен жұмыстарын жүргізгенде бұзылған жерлерді қалпына келтіру әдістерін анықтау есебінен рекультивациялаудың техникалық және биологиялық кезеңдерін басқаруды жетілдіру.

Методы исследования (на русском) : При выполнении работы использован комплексный метод исследований: обобщение ранее выполненных научных работ; изучение нарушений земель наземным лазерным сканированием; проведение полевых геоботанических и почвенных изучений нарушенных земель; выявление степени загрязнения почв в лабораторных условиях; изучение микосимбиотрофизма доминантов естественной флоры. При проведении полевых съемок нарушенных земель использованы современные электронные приборы: роботизированный электронный тахеометр SmartStation 1205 и наземный лазерный сканер Leica ScanStation P40. При изучении микосимбиотрофизма доминантов естественной флоры, произрастающих на нарушенных землях, использован микроскоп МС-300, фотоснимки сделаны фотокамерой Leica-238. Cтепень загрязненнности почв определялась атомно-абсорбционным спектрометром КВАНТ-Z-ЭТА.

Методы исследования (на казахском) : Жұмысты жүргізу барысында зерттеулердің кешенді әдістері қолданылды: бұрынғы жүргізілген ғылыми жұмыстарды қорытындылау; бұзылған жерлерді лазерлік сканерлеумен зерделеу, далалық геоботаникалық және топырақтық зерттеулер жүргізу; зертханалық жағдайда топырақтың ауыр металдармен ластану дәрежесін анықтау; табиғи флора доминантарының миксоботрофизмін зерттеу. Бұзылған жерлерді далалық түсіру кезінде заманауи аспаптар қолданылды: роботталған электрондық тахеометр SmartStation 1205 және жердегі лазерлік сканер Leica ScanStation P40. Бұзылған жерлерің доминант өсімдіктері түрлерінің микосимбиотрофизмін зерттеу кезінде МС-300 микроскоп қолданылды, фотосуреттер Leica-238 фотокамерасымен түсірілді. Топырақтың ластану дәрежесі КВАНТ-Z-ЭТА атомдық-абсорбционды спектрометрмен

Obtained results and novelty (in Russian) : Научная новизна полученных результатов заключается в одновременном изучении технического и биологического этапов рекультивации нарушенных земель на открытых горных работах и отличается от ранее выполненных научных исследований совмещением технологии производства открытых горных и рекультивационных работ при освоении месторождений полезных ископаемых.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алынған зерттеу нәтижелерінің жаңалығы ашық тау-кен жұмыстарынан бұзылған жерлерді техникалық және биологиялық рекультивациялау кезеңдерін қатар зерделеу, ал бұрын орындалған ғылыми зерттеулерден ерекшелігі, пайдалы қазбалар кенорнын игеруде ашық тау-кен жұмыстары өндірісінің технологиялары мен рекультивациялық жұмыстарды үйлестіруде болады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Изучение параметров нарушеных земель осуществлялось с применением наземного лазерного сканирования. Состав и структура растительности на отвалах вскрышных пород и карьерах, по результатам проведенных полевых исследований выявлены зональные распространении злаков и разнотравья. По данным лабораторного анализа почв на объектах исследования определена степень загрязнения территории земельного отвода горных предприятий тяжелыми металлами.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бұзылған жерлердің параметрлері жерде лазерлік сканерді қолданумен зерделенді. Аршыма таужыныстар үйінділері мен карьерлердегі өсімдікжабын құрамы мен құрылымы, астықтұқымдастар мен алуаншөптердің таралуы далалық зерттеу нәтижелері бойынша анықталды. Тау-кен өндірісі жер телімдерінің топырақтарының ауыр металдармен ластану дәрежесі зертханалық талдаулар нәтижелері анықталды.

Level of implementation (in Russian) : На основании выполненных исследований изданы две монографии и учебное пособие на русском и англииском языках в соавторстве с учеными КНР, которые внедрены в учебный процесс университета при подготовке горных инженеров. Полученные научные результаты по биологической и технической рекультивации нарушенных земель предлагаются для использования на Донском горно-обоготительном комбинате.

Level of implementation (in Kazakh) : Пайдалы қазынды кенорындарын ашық әдіспен игеру кезінде жер телімдері бұзылған және оларды қалпына келтіру жұмыстарын жүргізетін тау-кен кәсіпорындары.

Efficiency (in Russian) : Обеспечение социального эффекта в результате совершенствования технического и биологического этапов рекультивации на открытых разработках с целью ускорения восстановления нарушенных земель на горных предприятиях республики.

Efficiency (in Kazakh) : Республиканың тау-кен кәсіпорындарында бұзылған жерлерді қалпына келтіруді жеделдету мақсатында ашық кеніштердегі рекультивацияның техникалық және биологиялық кезеңдерін жетілдіру нәтижесінде әлеуметтік нәтижені қамтамасыз ету.

Field of application (in Russian) : Обеспечение социального эффекта в результате совершенствования технического и биологического этапов рекультивации на открытых разработках с целью ускорения восстановления нарушенных земель на горных предприятиях республики.

Field of application (in Kazakh) : Пайдалы қазынды кенорындарын ашық әдіспен игеру кезінде жер телімдері бұзылған және оларды қалпына келтіру жұмыстарын жүргізетін тау-кен кәсіпорындары.