The object of research, development or design (in Russian) : Оборудование и методы получения металлургического кремния высокой чистоты и тройного сплава CaAl2Si2.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Аса таза металлургиялық кремний және CaAl2Si2 үштік қорытпа алуға арналған әдістер мен жабдықтар.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является модернизация оборудования и технологии получения поликремния и тройного интерметаллического сплава CaAl2Si2 для солнечной фотоэнергетики и электронной промышленности.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты күн фотоэнергетикасы мен электрондық өнеркәсіпке арналған поликремний және CaAl2Si2 үштік интерметаллдық қорытпа алудың технологиясы мен жабдықтарын жетілдіру болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Алюмотермическое восстановление и шлаковая очистка кремния в индукционной плавильной печи, кристаллизационная очистка, рентгенофазная дифрактометрия с использованием дифрактометра Дрон-6 для определения фазового состава кремния и оптическая спектроскопия с использованием спектрометра Optima 2000DV с индуктивно-связанной плазмой для определения примесного состава.

Методы исследования (на казахском) : Индукциялық балқыту пешінде кремнийді алюмотермиялық қалпына келтіру және қождық тазалау, кристалдық тазалау, кремнийдің фазалық құрамын анықтауға арналған Дрон-6 дифрактометрі көмегімен ретгенді фазалық дифрактометрия, қоспаның құрамын анықтауға арналған индуктивтік-байланысқан плазмалы Optima 2000DV спектрометрі көмегіменмен оптикалық спектроскопия.

Obtained results and novelty (in Russian) : Получены тройные сплавы Al/Ca/Si в модернизированной индукционной печи с графитовым тиглем. На фазовых диаграммах тройной системы СаО-Al2O3-SiO2 установлена область доступных составов исходной шихты и конечных шлаков в алюмотермических процессах восстановления оксида кремния с получением кремния, его очистки синтетическими шлаками, а также получения тройного сплава CaAl2Si2. Показана возможность снижения вязкости расплавов без применения разжижающей добавки CaF2. Показано, что основным компонентом тройного сплава, получаемого в процессе алюмотермического восстановления оксида кальция в среде жидкого кремния, является соединение CaAl2Si2, кристаллы которого имеют кубическую структуру. Показано, что в ходе алюмотермического процесса без использования разжижающей добавки CaF2 необходимо поддерживать бинарную систему CaO-Al2O3 в определенном диапазоне долей компонентов, не допуская уменьшения доли CaO ниже критической, при которой температура затвердевания расплава может стать выше 1550℃.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Графитті отбақыры бар индукциялық пеште Al/Ca/Si үштік қорытпасы алынды. СаО-Al2O3-SiO2 үштік жүйелерінің фазалық диаграммаларында кремний алу арқылы кремний тотығын қалыпына келтіру, оны синтетикалық қождармен тазарту, сондай-ақ CaAl2Si2 үштік қорытпасын дайындау алюмотермиялық процестеріндегі бастапқы шикіқұрамның және соңғы қождардың қол жетімді құрамы анықталды. CaF2 сұйылтқыш қоспасын қолданбай балқымалардың тұтқырлығын төмендету мүмкіндігі көрсетілген. Сұйық кремний ортада кальций тотығының алюмотермиялық қалпына келтіру үрісі кезінде алынған үштік қорытпаның негізгі компоненті CaAl2Si2, қосылысы екендігі көрсетілген, оның кристалдары кубтық құрылымға ие. CaF2 сұйылтқыш қоспасын қолданбаған алюмотермиялық үрдіс барысында CaO-Al2O3 бинарлық жүйесін компоненттік үлестерін белгілі бір диапазонында ұстау керек, бұл СаО үлесінің критикалық мәннен төмендеуіне жол бермейді, бұл кезде балқыманың қатқылдануы температурасы 1550℃ жоғары көтерілуі мүмкін.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Организация и научно-технологическое сопровождение конкурентоспособного, наукоемкого, экологически чистого производства поликремния и новых материалов на его основе.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Құрамындағы қиын жойылатын қоспалары азырық және бағасы арзанырақ металлургиялық кремнийді алудың бәсекеге қабілетті, ғылымды қажет ететін, экологиялық таза өндірісін ұйымдастыру.

Level of implementation (in Russian) : Ожидаемый положительный социально-экономический эффект высок и связан с созданием новых рабочих мест для привлечения высококвалифицированного персонала

Level of implementation (in Kazakh) : Күтілетін оң әлеуметтік-экономикалық нәтиже жоғары және жоғары білікті мамандарды тарту үшін жаңа жұмыс орындарын құрумен байланысты

Efficiency (in Russian) : высокое

Efficiency (in Kazakh) : жоғары

Field of application (in Russian) : Производство материалов для солнечной фотоэнергетики и электронной промышленности

Field of application (in Kazakh) : Күн фотоэнергетикасы мен жартылай өткізгіштік микроэлектроникаға арналған материалдарды өндіру, химиялық өнеркәсіп, металлургия.