The object of research, development or design (in Russian) : популяция мужчин и женщин в возрасте 50-75 лет

The object of research, development or design (in Kazakh) : 50-75 жас аралығындағы ерлер мен әйелдер халқы

Aim of work (in Russian) : Оценить биомаркеры и факторы риска когнитивных нарушений у лиц пожилого возраста в Казахстане, с использованием МРТ головного мозга.

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстандағы егде жастағы адамдарда мидың МРТ көмегімен биомаркерлерді және когнитивті бұзылу қаупінің факторларын бағалау.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования: эпидемиологические, генетические, молекулярно-биологические и статистические методы анализа.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері: эпидемиологиялық, генетикалық, молекулалық биологиялық және статистикалық талдау әдістері.

Obtained results and novelty (in Russian) : 1 Проанализированы нарушения когнитивных функции головного мозга на основе имеющихся данных по биомаркерам и факторам риска. Были собраны клинические данные 497 респондентов, медицинские данные собраны в виде стандартизированных анкет, изучены данные МРТ, и результатов тестирования. Для проведения анализа были проведены предварительные работы по рекрутингу пациентов, анкетирование респондентов, их обследование – физикальный осмотр и лабораторное обследование, тестирование на когнитивную функцию. По результатам тестирования пациентам было проведено МРТ головного мозга. В момент проведения МРТ, пациентам было дополнительно проведено тестирование (нагрузка на когнитивную функцию). Дополнительное тестирование было основано на тестирование по шкалам MMSE. 2 Анализ данных был основан на результатах нейрофизиологических тестов и/или наличии в анамнезе сопутствующих заболеваний (факторы риска) такие как сосудистые заболевания, перенесенные инфаркты, артериальная гипертензия, сахарный диабет, дислипидемия и инсульт, видимый на снимках МРТ. Респонденты были разделены по возрастным группам (50-54, 55-59, 60-64, 65-69, 70-75) с примерно одинаковым соотношением полов в каждой группе. Когнитивные функции оценивались по результатам нейрофизиологических тестов. Вербальная память оценивалась путем напоминания списка из 10 существительных. Мгновенный отзыв оценивался с использованием правильно вызванных слов, обобщенных в течение 3 последовательных 1-минутных испытаний (диапазон 0-30).

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1 Биомаркерлер мен қауіп факторлары туралы қолда бар мәліметтер негізінде мидың когнитивті бұзылуын талдады. 497 респонденттің клиникалық деректері жиналды, медициналық мәліметтер стандартталған сауалнама түрінде жиналды, МРТ деректері зерттелді және тест нәтижелері зерттелді. Талдау үшін пациенттерді жалдау, респонденттерден сұрақтар алу, оларды тексеру - физикалық тексеру және зертханалық тексеру, когнитивті функцияны тексеру бойынша алдын-ала жұмыс жүргізілді. Талдау нәтижелері бойынша пациенттер мидың МРТ-дан өтті. МРТ кезінде науқастар қосымша тексеруден өтті (когнитивті функцияға жүктеме). Қосымша тестілеу MMSE тестілеуіне негізделген. 2 Алынған мәліметтерді талдау бойынша жұмыс аяқталды. Мәліметтерді талдау нейрофизиологиялық сынақтардың нәтижелеріне және / немесе тамыр аурулары, бұрын жүректің шабуылдары, артериялық гипертензия, қант диабеті, дислипидемия және МРТ-да көрінетін инсульт сияқты аурудың (қауіп факторларының) тарихына негізделген. Респонденттер жас топтарына (50-54, 55-59, 60-64, 65-69, 70-75) бөлінді, әр топта шамамен бірдей жыныстық қатынас. Когнитивті функциялар нейрофизиологиялық сынақтардың нәтижелері бойынша бағаланды. Ауызша есте сақтау 10 зат есімнің тізімін еске түсіру арқылы бағаланды. Жедел еске түсіру 3 минут ішінде 3 минут ішінде (0-30 диапазоны) тестілеудің қорытындысы бойынша дұрыс шақырылған сөздердің көмегімен бағаланды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В рамках задачи по публикации материалов исследования в научных рецензируемых журналах опубликованы 6 статей (3 статьи в рецензируемых зарубежных научных изданиях, (Q1) индексируемых в базах данных Web of Science и Scopus с ненулевым импакт-фактором, а также 3 публикации в отечественных научных изданиях с ненулевым импакт-фактром (журналах рекомендованных КОКСОН).

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеу материалдарын ғылыми рецензияланған журналдарда жариялау міндеті шеңберінде 6 мақала жарияланды (нөлдік емес импакт-факторы бар Web of Science және Scopus дерекқорларында индекстелген рецензияланған шетелдік ғылыми журналдарда (Q1) 3 мақала, сондай-ақ нөлдік емес импакт-фактормен отандық ғылыми журналдарда 3 жарияланым (Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Білім және ғылым саласындағы сапа кепілдігі комитетімен ұсынған журналдар).

Level of implementation (in Russian) : получено Свидетельство о внесении сведений в государственный реестр прав на объекты, охраняемые авторским правом №9649 от 05.05.2020 на тест «Изучение когнитивных функций: краткосрочной и долгосрочной памяти, концентрации и внимания». Имеется акт внедрения в клиническую практику.

Level of implementation (in Kazakh) : 2020 жылғы 5 мамырдағы No 9649 авторлық құқықпен қорғалатын объектілерге құқықтардың мемлекеттік тізіліміне ақпарат енгізу туралы куәлік "Когнитивті функцияны зерттеу: қысқа және ұзақ мерзімді есте сақтау, шоғырланудың және зейінің" тест үшін авторлық құқықты алынды Клиникалық тәжірибеге енгізу туралы акт бар.

Efficiency (in Russian) : Данное исследование окажет существенный вклад в определение общего состояния здоровья взрослого населения и понимание процессов когнитивных нарушений у лиц пожилого возраста. Более того, данное исследование предоставляет уникальную возможность для изучения влияния социальных и экономических детерминант на здоровье населения в Республике Казахстан. Поскольку результаты исследования могут быть легко реализованы в медицинской практике, социально-экономическая значимость развития метода может оказать существенный эффект для улучшение качества жизни людей с когнитивными нарушениями, благодаря более эффективным методам профилактики, диагностики и лечения когнитивных нарушений, а также формированию высококвалифицированного персонала в данной области.

Efficiency (in Kazakh) : Бұл зерттеу ересек тұрғындардың жалпы денсаулығын анықтауға және егде жастағы адамдардың когнитивті бұзылу процестерін түсінуге айтарлықтай үлес қосады. Сонымен қатар, бұл зерттеу әлеуметтік-экономикалық детерминанттардың Қазақстан Республикасындағы халықтың денсаулығына әсерін зерттеуге бірегей мүмкіндік береді. Зерттеу нәтижелері медициналық практикада оңай енгізілуі мүмкін болғандықтан, әдістің дамуының әлеуметтік-экономикалық мәні когнитивті бұзылулардың алдын алу, диагностикалау және емдеудің тиімді әдістерінің арқасында, сонымен қатар осы салада жоғары білікті кадрларды қалыптастырудың арқасында когнитивті бұзылулары бар адамдардың өмір сүру сапасын жақсартуға айтарлықтай әсер етуі мүмкін.

Field of application (in Russian) : генетическая эпидемиология, общественное здравоохранение, менеджмент в здравоохранении, геронтология.

Field of application (in Kazakh) : генетикалық эпидемиология, денсаулық сақтау, денсаулық сақтау менеджменті, геронтология.