The object of research, development or design (in Russian) : Сорта зарубежной селекции плодовых, ягодных культур и винограда.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жеміс, жидек дақылдары мен жүзімнің шетелдік селекциясының сорттары.

Aim of work (in Russian) : Изучить и выделить адаптированные зарубежные высокопродуктивные сорта плодовых, ягодных культур и винограда в коллекционных насаждениях и интенсивном саду с оптимизацией водно-питательного режима и рекомендовать их для внедрения.

Aim of work (in Kazakh) : Су-қоректік режимді оңтайландыра отырып, коллекциялық екпелер мен қарқынды бақтағы жеміс, жидек дақылдары мен жүзімнің бейімделген шетелдік жоғары өнімді сорттарын зерттеу және бөліп көрсету және оларды енгізу үшін ұсыну.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования проводились по методике «Изучение сортов винограда» (Лазаревский а.и.,1963), «Методические указания по селекций винограда» (Ереван,1974). Математическая обработка данных проводились по «методики полевого опыта» (Доспехов б.а., 1985).

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері «Изучение сортов винограда» (Лазаревский А.И.,1963), «Методические указания по селекций винограда» (Ереван,1974) әдістемесі бойынша жүргізілді. Деректерді математикалық өңдеу «методики полевого опыта» (Доспехов Б.А., 1985) бойынша жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Впервые для почвенно- климатических условий юга, юга –востока изасушливой степи Казахстана завезены высокопродуктивные сорта плодовых, ягодных культур и винограда и дана агробиологическая оценка адаптивности к экологическим условиям территорий. На изучении находились 13 сортов винограда в климатических условиях юга Туркестанской области. Заложен коллекционный участок из выделенных адаптированных сортов плодовых, ягодных культур и винограда на площади 0,5га. Из выделены по комплексу хозяйственно-полезных признаков и заложен маточник малины на площади 0,5 га. Установлены оптимальные нормы водопотребления и минерального питания яблоневого сада при капельном орошении и выявлено влияние новых видов минеральных удобрений. Подана 1заявка на изобретение «Капельное оросительное устройство». Проведено коллекционное изучение и выделено 3 образцов коллекции винограда уровень адаптации и перспективности интродуциентов в условиях юга Казахстана.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алғаш рет Қазақстанның оңтүстігі, оңтүстігі - шығысы мен құрғақ даласының топырақ–климаттық жағдайлары үшін жеміс, жидек дақылдары мен жүзімнің жоғары өнімді сорттары әкелінді және аумақтардың экологиялық жағдайларына бейімділікке агробиологиялық баға берілді. Түркістан облысының оңтүстігінің климаттық жағдайында жүзімнің 13 сорты зерттелді. 0,5 га алқапта жеміс, жидек дақылдары мен жүзімнің арнайы бейімделген сорттарынан коллекциялық учаске салынды, оның ішінен шаруашылық-құнды белгілер кешені бойынша бөлінді және 0,5 га алқапта таңқурай аналығы бағы салынды. Тамшылатып суару кезінде алма бағының су тұтынуы мен минералды қоректенуінің оңтайлы нормалары белгіленіп, минералды тыңайтқыштардың жаңа түрлерінің әсері анықталды. «Тамшылатып суару құрылғысы» өнертабысна 1 өтінім берілді. Коллекциялық зерттеу жүргізілді және Қазақстанның оңтүстігіндегі интродуциенттердің бейімделу деңгейі мен перспективалылығы жүзім коллекциясының 3 үлгісі бөлінді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Экономическая оценка возделывания выделенных зарубежных адаптивных сортов плодовых, ягодных культур и винограда превышает контроль на 25-30 % выше.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жеміс, жидек дақылдары мен жүзімнің шетелдік бейімделген сорттарын өсірудің экономикалық бағасы бақылауды 25-30% - ға арттырады.

Level of implementation (in Russian) : В 2020 г.г. заложено коллекционное насаждение из отборных сортов ягодных культур (смородина – 2 сорта, малина – 2 сорта) на общей площади 0,4га в ТОО «Нуркен-Индейка» Карагандинской области. Степен внедрения - вПК «Кызыл жар» внедрены 3 новых зарубежных сорта винограда.

Level of implementation (in Kazakh) : 2020 ж. Қарағанды облысының «Нуркен-Индейка» ЖШС – де жалпы ауданы 0,4 га жидек дақылдарының сұрыпталған сорттарынан (қарақат-2 сорт, таңқурай-2 сорт) коллекциялық екпе және Түркістан облысы Сарыағаш ауданы «Қызылжар» ӨК жүзімнің 3 сұрыпы отырғызылды.

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Плодоводство, ягодоводство, виноградарство.

Field of application (in Kazakh) : Жеміс, жидек, жүзім шаруашылығы.