The object of research, development or design (in Russian) : низкотемпературная комплексная плазма

The object of research, development or design (in Kazakh) : төменгі температуралы кешенді плазма

Aim of work (in Russian) : зондовая и спектроскопическая диагностика буферной и комплексной плазмы и математическое моделирование структурных, кинетических и динамических свойств низкотемпературной комплексной плазмы во внешнем магнитном поле.

Aim of work (in Kazakh) : буферлік және кешенді плазманың зондтық және спектроскопиялық диагностикасын жасау және сыртқы магнит өрісіндегі төмен температуралы кешенді плазманың құрылымдық, кинетикалық және динамикалық қасиеттерін математикалық модельдеу.

Методы исследования (на русском) : зондовая и спектроскопическая диагностика, при решении задач математического моделирования использовался метод частиц в ячейках и метод Монте-Карло.

Методы исследования (на казахском) : зондтық және спектроскопиялық диагностика, математикалық модельдеу есептерін шешуде ұяшықтардағы бөлшектер әдісі және Монте-Карло әдісі.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведена экспериментальная диагностика буферной и комплексной плазмы газового разряда на основе зондового и спектроскопического методов. На основе диагностики определены параметры плазмы, интенсивность разряда и распределение пылевых частиц вокруг зонда. Предложена математическая модель для изучения процессов зарядки пылевых частиц в замагниченной низкотемпературной плазме. Исследовано влияние внешнего магнитного поля на нагрев пылевой частицы в низкотемпературной замагниченной плазме. Проведен анализ нагрева поверхности пылевой частицы в замагниченной низкотемпературной плазме на основе разработанной математической модели. Были выполнены расчеты дрейфа ионов гелия в собственном газе в параллельных электрических и магнитных полях при различных температурах газа на основе метода Монте-Карло. Вычислены коэффициенты диффузии в направлениях вдоль и поперек электрического поля. Были получены дисперсии плазменно-пылевых волн (коллективные колебания пылевых частиц) в замагниченной низкотемпературной плазме.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зондтық және спектроскопиялық әдістер негізінде газ разрядының буферлік және кешенді плазмасына эксперименттік диагностика жүргізілді. Диагностика негізінде плазма параметрлері, разряд қарқындылығы және зонд айналасындағы тозаңды бөлшектердің таралуы анықталды. Страталардағы тозаңдық құрылымдардың қызықты динамикалық әрекеті тіркелді, бұл туралы осыған ұқсас эксперименттік жұмыстарда бұрын хабарланбаған. Магниттелген төмен температуралы плазмадағы тозаңды бөлшектерді зарядтау процестерін зерттеуге арналған математикалық модель ұсынылды. Төмен температуралы магниттелген плазмадағы тозаңды бөлшектерді қыздыруға сыртқы магнит өрісінің әсері зерттелді. Осы математикалық модель негізінде магниттелген төмен температуралы плазмадағы тозаңды бөлшектердің бетінің қызуына талдау жүргізілді. Монте-Карло әдісі негізінде газдың әр түрлі температураларында параллель электр және магнит өрістерінде өз газындағы гелий иондарының дрейфі есептелді. Көлденең және бойлық электр өрістері бағыттары үшін диффузия коэффициенттері есептелді. Магниттелген төмен температуралы плазмадағы плазмалық-тозаңды толқындарының дисперсиялары (тозаңды бөлшектердің ұжымдық тербелісі) алынды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Создана вакуумная установка с газоразрядной трубкой и системой охлаждаемых катушек и наложением магнитного поля для исследования свойств низкотемпературной комплексной плазмы.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Төменгі температуралық комплексті плазманың қасиеттерін зерттеу үшін газразрядты түтікшесі мен салқындатылған катушкалар жүйесі және магнит өрісін қолдану бойынша вакуумдық блок құрылды.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : современные плазменные технологии (производство чипов, получение новых материалов, наноэлектроника и др.), термоядерные реакторы (Токамак)

Field of application (in Kazakh) : қазіргі заманғы плазмалық технологияларда (чип өндіру, жаңа материалдар, наноэлектроника, және т.б.), термоядролық реакторлар (Токамак)