The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является уголь и сланец месторождения «Кендерлык»

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны ретінде «Кендерлік» кен орыны көмірі мен тақтасы алынды

Aim of work (in Russian) : Цель работы – изучение влияния сырьевой базы и технологических параметров на термохимическую переработку тяжелых нефтяных остатков (ТНО) в присутствии горючих сланцев и разработка принципиальной схемы превращения органической массы пасты при гидрогенизации дистиллятных продуктов ожижения угля

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты – жанғыш тақтатастардың қатысында ауыр мұнай қалдықтарын (АМҚ) термохимиялық өңдеуге шикізат базасы мен технологиялық параметрлердің әсерін зерттеу және көмірді сұйылтудың дистиллят өнімдерін гидрлеу кезіндегі пастаның органикалық массасы айналуының принципиалдық сызбасын жасау

Методы исследования (на русском) : В работе применены современные физико-химические методы исследования (газожидкостная хроматография, электронная микроскопия, рентгенофазный анализ и др.), ультразвуковое воздействие и для обработки полученных данных была использована программа математического пакета Maple13

Методы исследования (на казахском) : В работе применены современные физико-химические методы исследования (газожидкостная хроматография, электронная микроскопия, рентгенофазный анализ и др.), ультразвуковое воздействие и для обработки полученных данных была использована программа математического пакета Maple13

Obtained results and novelty (in Russian) : Новизна работы заключается в том, что разрабатываемые нами технологии термокаталитической переработки горючих сланцев, совместной термохимической переработкой горючих сланцев и углей в смеси с мазутом с последующим гидрооблагораживанием получаемых жидких продуктов позволяют выделить в качестве основных продуктов – ароматические соединения (бензол, толуол, ксилолы) с выходом 72-81% в пересчете на органическую массу сланца, а также компоненты моторных топлив. По проведенным исследованиям впервые изучен процесс ультразвукового воздействия на термохимическую переработку мазута с добавками сланца при различном давлений. Определен химизм процесса деструкции “озвученного” нефтяного мазута при термокрекинге.; разработана технологическая схема и аппаратурное оформление процесса совместной термохимической переработки сланцев и угля Кендерлыкского месторождения в смеси с нефтяным мазутом. Полученные результаты позволили разработать принципиальную технологическую схему процесса, необходимую при разработке в дальнейшем технологического регламента демонстрационной установки по получению низкосернистого дизельного топлива из углесланцевых дистиллятов и проведению маркетинговых исследований.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жұмыстың жаңалығы біз әзірлейтін жанғыш тақтатастарды термокаталитикалық қайта өңдеу технологиялары, жанғыш тақтатастар мен көмірді мазутпен қоспада бірлесіп термохимиялық қайта өңдеу арқылы алынатын сұйық өнімдерді кейіннен гидротазалау арқылы негізгі өнімдер ретінде сланецтің органикалық массасына шаққанда 72-81% шығатын хош иісті қосылыстарды (бензол, толуол, ксилолдар), сондай – ақ мотор отындарының компоненттерін бөлуге мүмкіндік береді. Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде алғаш рет әртүрлі қысымда тақтатас мазутты қоспаларды термохимиялық өңдеуге ультрадыбыстық әсер ету процесі зерттелінді, термокрекинг кезінде"дыбысталған" мұнай мазутының деструкциясы процесінің химизмі анықталды. Кендірлік кен орнының тақтатастары мен көмірін мұнай мазутымен араластыра отырып, бірлескен термохимиялық өңдеу процесінің технологиялық схемасы мен аппаратуралық ресімделуі әзірленді. Алынған нәтижелер демонстрациялық қондырғының технологиялық регламентін әзірлеу кезінде көмірлі дистилляттардан төмен күкіртті дизель отынын алу және маркетингтік зерттеулер жүргізу үшін қажетті қағидатты технологиялық схеманы әзірлеуге мүмкіндік берді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработка и применение новой технологии термохимической переработки углей и низкосернистых сланцев Кендерлыкского месторождения (в том числе мелких классов) в ценные химические продукты и компоненты моторных топлив открывает широкие перспективы в Казахстане для углубленной переработки в промышленном масштабе сырья сланцево-угольных месторождений

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Кендірлік кен орнының (кіші кластарды қоса) көмірі және төмен күкіртті тақтатастарын термохимиялық өңдеудің жаңа химиялық технологиясын әзірлеу және қолдану бағалы химиялық өнімдерге және мотор отыны құрамына енеді. Қазақстанда тақтатасты-көмірлі шикізаттың кең ауқымда терең өңдеу үшін өнеркәсіптік болашағы ашылады

Level of implementation (in Russian) : В результате проведенных экспериментальных исследований по совместной гидрогенизации (5,0 МПа, 420 ºС, катализатор природный боксит Тургайского месторождения) каменного угля и рядового сланца месторождения Кендырлык получены исходные данные разработки технологического регламента демонстрационной установки по получению низкосернистого дизельного топлива из угольных дистиллятов

Level of implementation (in Kazakh) : Кендірлік кен орнының тас көмірін және тақтатасын (5,0 МПа, 420 ºС, катализатор Табиғи боксит) бірлесіп гидрогенизациялау бойынша жүргізілген эксперименттік зерттеулер нәтижесінде көмір дистилляттарынан төмен күкіртті дизель отынын алу жөніндегі демонстрациялық қондырғының технологиялық регламентін әзірлеудің бастапқы деректері алынды

Efficiency (in Russian) : Эффективность проекта обусловлены интенсификацией в мире и Казахстане проведения работ по рассмотренной проблеме, что связано с увеличением потребности Республики в дополнительных количествах моторных топлив и особо чистых химических веществ высшего качества

Efficiency (in Kazakh) : Жобаның тиімділігі осы мәселе бойынша әлемдегі және Қазақстандағы жұмыстардың қарқындылығына байланысты, бұл республиканың мотор отындарының және әсіресе жоғары сапалы таза химиялық заттардың қосымша мөлшеріне сұранысының артуымен байланысты

Field of application (in Russian) : Углехимия, нефтехимия и другие промышленности Казахстана, стран ближнего и дальнего зарубежья

Field of application (in Kazakh) : Көмірхимиясы, мұнайхимиясы және Қазақстанның, жақын және алыс шетелдердің басқа да өндірістері