The object of research, development or design (in Russian) : Образцы коллекции ярового тритикале, дигаплоидые линии

The object of research, development or design (in Kazakh) : жаздық тритикаленің коллекциялық үлгілері, дигаплоидты линиялар

Aim of work (in Russian) : Получение константных дигаплоидных линий ярового тритикале, несущих гены хозяйственно-ценных признаков (скороспелость, устойчивость к ржавчине), с использованием методов ДНК – маркирования и андрогенной технологии

Aim of work (in Kazakh) : ДНҚ-маркерлеу мен андрогендік технология әдістерін пайдалана отырып, шаруашылық-құнды белгілерінің (тез пісіп-жетілу, тат ауруына төзімділік) гені бар жаздық тритикаленің тұрақты дигаплоидты линияларын алу

Методы исследования (на русском) : Фенологические наблюдения, оценка продуктивности по методике ГКСИСК, оценка качества зерна по соответствующим ГОСТ, ДНК-маркирование, культура пыльников in vitro.

Методы исследования (на казахском) : Aенологиялық бақылау, АШДССМК әдістемесі бойынша өнімділікті бағалау, дәннің сапасын ГОСТ бағалау , ДНҚ-маркерлеу, тозаңнан өсіру in vitro

Obtained results and novelty (in Russian) : Пополнена рабочая коллекция ярового тритикале 31 образцом из мировой коллекции CIMMYT. По результатам оценки рабочей коллекции (86 образцов) по комплексу хозяйственно-ценных признаков из коллекции выделены источники: скороспелости - 3 образца; продуктивности - 7 образцов; качества зерна для хлебопекарного направления - 5 образцов; высокого содержания крахмала (выше 60%) - 7 образцов; комплексной устойчивости к стеблевой и бурой ржавчинам – 19 образцов. Идентифицирована рабочая коллекция (86 образцов) по наличию генов устойчивости к ржавчине (Lr- и Sr – генов) и аллельной вариации генов Vrn-A1, Vrn-B1, Vrn-B3, Ppd-B. По результатам исследований по андрогенезу получены 62 дигаплоидные линии ярового тритикале. Все полученные дигаплоидые линии были оценены по наличию ценных аллелей генов устойчивости к ржавчине (Sr2, Sr22, Lr28). На основании ПЦР – анализа полученных дигаплоидных линий выделено: 10 линии с геном Sr2, 30 линий с геном Sr22, 4 линии с геном Lr28. Выделены 20 дигаплоидных линий, имеющие две доминантные аллели VrnA1 VrnB1. Полученные дигаплоидные линии прошли испытание в Акмолинской области. Выделены линии, показавшие скороспелость, высокую засухоустойчивость, адаптивность и продуктивность.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жаздық тритикаленің жұмыс коллекциясы CIMMYT (Мексика) әлемдік коллекциясының 31 үлгісімен толықтырылды. Жұмыс коллекциясын (86 үлгі) шаруашылық-құнды белгілері бойынша кешенді зерттеу нәтижесінде коллекциядан төмендегідей белгілер анықталды: тез пісіп-жетілу - 3 үлгі (97 күн); өнімділік - 7 үлгі; нан пісіру бағыты үшін астық сапасы бойынша - 5 үлгі; крахмалдың жоғары мөлшері (60% - дан жоғары) - 7 үлгі; сабақтың тат және қоңыр тат ауруына кешенді төзімділігі бойынша - 19 үлгі. Тат ауруына төзімділік (Lr - және Sr – гендері) және Vrn-A1, Vrn-B1, Vrn-B3, Ppd-B гендерінің аллельдік вариациясының болуына байланысты жұмыс коллекциясы (86 үлгі) зерттелінді. Андрогендік технология әдісінің зерттеу нәтижелері бойынша жаздық тритикаленің 62 дигаплоидты линиясы алынды. Барлық алынған дигаплоидты линиялар тат ауруына төзімді құнды гендердің аллельдерінің болуына байланысты зерттелінді (Sr2, Sr22, Lr28). ПТР-талдау негізінде: Sr2 гені бар 10 дигаплоидты линия, Sr22 гені бар 30 дигаплоидты линия, Lr28 гені бар 4 линия анықталды. Екі доминантты VrnA1, VrnB1 аллельдері бар 20 дигаплоидты линия анықталды. Алынған дигаплоидты линиялар Ақмола облысы жағдайында сынақтан өтті. Тез пісіп-жетілетін, құрғақшылыққа төзімділігі жоғары, бейімделген және өнімді линиялар анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : По результатам исследования получены 62 дигаплоидные линии ярового тритикале. Подана заявка на патент на полезную модель - Способ получения дигаплоидных растений тритикале методом культуры пыльников in vitro.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері бойынша жаздық тритикаленің 62 дигаплоидты линиясы алынды. Пайдалы модель патентіне өтінім берілді - In vitro жағдайында тозаңды дақылдау әдісімен тритикаленің дигаплоидты өсімдіктерін алу әдісі.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : селекция тритикале

Field of application (in Kazakh) : тритикале селекциясы