The object of research, development or design (in Russian) : Пробы окружающей среды (вода, почва, донные отложения), элементы металлических конструкций стального трубопровода и сварные соединения.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қоршаған орта сынамалары (су, топырақ, түптік шөгінділер), болат құбыр желілері мен дәнекерленген қосылыстардың металл конструкцияларының элементтері болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Апробация развитых методологии полевых и лабораторных исследований при обследовании радиационной и экологической ситуации на территории, подвергнутой влиянию промышленных предприятий и различных отходов, включая радиоактивные; составление и апробация стандарта организации по оценке технического состояния и остаточного ресурса на примере действующего технологического трубопровода.

Aim of work (in Kazakh) : Өнеркәсіптік кәсіпорындардың және радиоактивтілерді қоса алғанда, әртүрлі қалдықтардың әсеріне ұшыраған аумақтарда радиациялық және экологиялық жағдайды тексеру кезінде дамытылған далалық және зертханалық зерттеулер әдістемесін мақұлдау; әрекеттегі технологиялық құбыр желісі мысалында оның техникалық күйі мен қалдық ресурсын бағалау бойынша ұйымының стандартын жасау және мақұлдау.

Методы исследования (на русском) : Ядерно-физические методы анализа, неразрушающие методы

Методы исследования (на казахском) : Ядро-физикалық талдау әдістері, бүлдірмейтін әдістер

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведено обследование территории водного бассейна трансграничной (с Кыргызстаном) реки Кичи-Кемин, подверженной влиянию радиоактивных отходов промышленного рудного предприятия «Ак-Тюз». Проведены полевые экспедиции и лабораторные исследования. Отобраны и проанализированы комплексом аналитических методов пробы воды, донных отложений и почвы. Получены данные о радионуклидном и элементном составе этих проб. Рассчитаны мощности поглощенной дозы исследуемых территорий, параметры токсичности вод, изучено распределение элементов. Разработан стандарт организации с учетом требований национальных стандартов Республики Казахстан, включающий процедуры оценки технического состояния на основе результатов испытаний неразрушающими методами и безобразцовой диагностики, методика расчета остаточного ресурса, рекомендации по комплексному анализу данных испытаний и контроля напряженно-деформированного состояния, а также атлас изображений изостресс концентраторов механических напряжений в области опасных дефектов. Практическое апробирование стандарта проведено на участках действующего технологического трубопровода для перекачки газового конденсата под давлением менее 10МПа и испытательных стальных образцах.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : «Ақ-Тюз» өнеркәсіптік кенді кәсіпорнының радиоактивті қалдықтарының әсеріне ұшыраған трансшекаралық (Қырғызстанмен) Кіші-Кемін өзенінің су алабы аумағына тексеру жүргізілді. Далалық экспедициялар мен зертханалық зерттеулер өткізілді. Су, түптік шөгінділер мен топырақ сынамалары іріктеліп алынды және олар кешенді аналитикалық әдістермен талданды. Осы сынамалардың радионуклидтік және элементтік құрамы туралы деректер алынды. Зерттелген аумақтардың жұтылған доза қуаты, суының уыттылық параметрлері есептелді, элементтердің таралуы зерттелді. Қазақстан Республикасының ұлттық стандарттарының талаптарын ескере отырып, ұйымның стандарты әзірленді, оның ішінде бүлдірмейтін әдістер мен үлгісіз диагностикалау сынақтарының нәтижелері негізінде техникалық күйді бағалау рәсімдері, қалдық ресурстарды есептеу әдістемесі, кернеулік-деформациялық күйді сынақтау және бақылау деректерін кешенді талдау бойынша ұсыныстар, қауіпті ақаулар аймағындағы механикалық кернеулер шоғырлағыштарының изостресс көрністерінің атласы бар. Стандартты практикалық мақұлдау 10 МПа кем емес қысыммен газ конденсатын айдауға және сынақтық болат үлгілерге арналған әрекеттегі технологиялық құбыр желілері учаскелерінде жүргізілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Получены новые данные по радионуклидному и элементному составу объектов окружающей среды с территории водного бассейна р. Кичи-Кемин. Разработан и утвержден Стандарт организации «Трубопроводы стальные технологические. Оценка технического состояния и остаточного ресурса»

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Кичи-Кемин өзені су бассейнінің аумағынан қоршаған орта объектілерінің радионуклидтік және элементтік құрамы бойынша жаңа деректер алынды. Ұйым стандарты әзірленді және бекітілді "Технологиялық болат құбырлар. Техникалық жай-күйі мен қалдық ресурсын бағалау."

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Объективная оценка радиационной и экологической ситуации водного бассейна р. Кичи-Кемин. Контроль качества основного металла и сварных соединений.

Field of application (in Kazakh) : Кичи-Кемин өзені су бассейнінің радиациялық және экологиялық жағдайын объективті бағалау. Негізгі металл мен дәнекерленген қосылыстардың сапасын бақылау.