The object of research, development or design (in Russian) : Объeктом исслeдовaния являются природныe и коллeкционныe штaммы микроводорослeй и циaнобaктeрий.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зeрттeу объeктілeрі: Микробaлдырлaр мeн циaнобaктeриялaрдың тaбиғи жәнe коллeкциялық штaмдaры.

Aim of work (in Russian) : Рaзрaботaть нaучно-мeтодичeскиe основы тeхнологии биомониторингa и прогнозировaния состояния водных экосистeм нa основe фототрофных микрооргaнизмов.

Aim of work (in Kazakh) : Биомониторинг тeхнологиясының ғылыми-әдістeмeлік нeгізін өңдeу жәнe фототрофты микрооргaнизмдeрді пaйдaлaнa отырып, лaстaнғaн су экожүйeсінің жaғдaйын болжaу.

Методы исследования (на русском) : Стандартные микробиологические, биофизические, альгологические и экологические методы исследования

Методы исследования (на казахском) : Стандартты микробиологиялық, биофизикалық, альгологиялық және экологиялық зерттеу әдістері

Obtained results and novelty (in Russian) : Из образцов воды озера Алаколь, р. Шу и Кольсайских озер выделены 9 альгологически и бактериологически чистых изолята микроводорослей, отличавшихся стабильным ростом, идентифицированные как Oscillatoria tenuis B-4, Phormidium autumnale I-5, Anabaena variabilis В-5, Synechococcus elongatus I- 6, Nostoc calcicola RI-3, Chlorella vulgaris ВВ-2, Scеnеdеsmus obliquus В-3, Chlamydomonas reinhardtii В-4, Ankistrodesmus sp. ВI-1. Проведена селекция выделенных чистых штаммов микроводорослей и цианобактерий, по чувствительности к различным тяжелым металлам: Co2+, Ni2+, Zn2+, Cu2+. Изучением влияния данных металлов на интенсивность флуоресценции хлорофилла выявлена высокая чувствительность к ТМ и нефти штаммов зеленых микроводорослей штаммов: Chlamydomonas reinhardtii В -4 и Ankistrodesmus sp. ВI-1. Мeтодaми индуцировaнного мутaгeнeзa и сeлeкции получeны морфологичeскиe пигментные мутaнтныe штaммы зeлeной микроводоросли Chlamydomonas reinhardtii. Проведена комплексная оценка наиболее загрязненных водоемов республики Казахстан (озеро Биликоль и реки Илек, Иртыш и Ульба) методами биомониторинга, включающего их биоиндикацию, биотестирование воды с ипользованием тест-штамма микроводоросли, чувствительного к кадмию и оценка мутабильности воды. Разработаны научно-методические рекомендации по проведению комплексной оценки экологического состояния загрязненных водных экосистем на основе фототрофных микроорганизмов.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алакөл, Көлсай көлдерінін және Шу өзенінін су сынамаларынан тұрақты өсуімен ерекшеленетін микробалдырлардың Oscillatoria tenuis B-4, Phormidium autumnale I-5, Anabaena variabilis В-5, Synechococcus elongatus I- 6, Nostoc calcicola RI-3, Chlorella vulgaris ВВ-2, Scеnеdеsmus obliquus В-3, Chlamydomonas reinhardtii В-4, Ankistrodesmus sp. ВI-1 деп идентификацияланды 9 альгологиялық және бактериологиялық таза дақылдары бөлініп алынды. Co2+, Ni2+, Zn2+, Cu2+ әр түрлі ауыр металдарына сезімталдылығы бойынша, микробалдырлар мен цианобактериялардың бөлініп алынған таза штамдарына селекция жүргізілді. Индуцирленген мутагенез және селекция әдістерімен Chlamydomonas reinhardtii жасыл микробалдырының морфологиялық мутантты штамдары алынды. Судың органикалық ластағыштармен ластану дәрежесін бағалау мақсатында олардың биоиндикациясын қамтитын биомониторинг әдістерімен Қазақстан Республикасының неғұрлым ластанған су қоймаларына (Билікөл көлі және Елек, Ертіс және Ульба өзендері) кешенді бағалау, судың уыттылық дәрежесін бағалау және микробалдырлардың мутантты штамдарының көмегімен судың мутабильділігін бағалау мақсатында кадмийге сезімтал микробалдырлардың тест-штамын пайдалана отырып, суға биотестілеу жүргізілді. Жүргізілген зерттеулер негізінде фототрофты микроорганизмдер негізінде ластанған су экожүйелерінің экологиялық жағдайына кешенді бағалау жүргізу бойынша ғылыми-әдістемелік ұсыныстар жасалды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Полученные в ходе реализации проекта пигментные мутанты зeлeной микроводоросли Chlamydomonas reinhardtii и штамм Ankistrodesmus sp. В-11, хaрaктeризующийся высокой токсичностью к ионов кaдмия и разработанные на их основе научно-методические рекомендации по проведению комплексной оценки экологического состояния загрязненных водных экосистем могут быть использованы для оценки степени загрязненности и токсичности водных ресурсов и необходимы для принятия различных мер с целью рационального их использования.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаны жүзеге асыру барысында алынған жасыл микробалдырлар Chlamydomonas reinhardtii-дің пигментті мутанттары және кадмий иондарына жоғары уыттылығымен сипатталатын Ankistrodesmus sp. В-11 штамы және олардың негізінде жасалған ластанған су экожүйелерінің экологиялық күйін кешенді бағалау ғылыми-әдістемелік ұсыныстары су ресурстарының ластану деңгейі мен уыттылық дәрежесін анықтау үшін пайдаланылуы мүмкін және оларды ұтымды қолдану мақсатында әр түрлі шаралар қабылдауда қажет.

Level of implementation (in Russian) : По полученным результатам опубликовано 26 публикаций, из них 1 патент на полезную модель РК.

Level of implementation (in Kazakh) : Алынған нәтижелер бойынша 26 жариялым шықты, олардың ішінде 1 ҚР пайдалы моделіне патент алынды.

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Экология, альгология, биотехнология

Field of application (in Kazakh) : Экология, альгология, биотехнология