Inventory number | IRN | Number of state registration |
---|---|---|
0220РК00283 | AP05132062-OT-20 | 0118РК00431 |
Document type | Terms of distribution | Availability of implementation |
Заключительный | Gratis | Number of implementation: 0 Not implemented |
Publications | ||
Native publications: 0 | ||
International publications: 3 | Publications Web of science: 1 | Publications Scopus: 1 |
Number of books | Appendicies | Sources |
1 | 3 | 72 |
Total number of pages | Patents | Illustrations |
78 | 0 | 19 |
Amount of funding | Code of the program | Table |
12000000 | AP05132062 | 4 |
Name of work | ||
Исследование радиационного захвата и периферийных ядерных реакций передачи протонов при энергиях вблизи кулоновского барьера, вызванных тяжелыми ионами, для астрофизических и термоядерных приложений | ||
Report title | ||
Type of work | Source of funding | The product offerred for implementation |
Fundamental | Другая (укажите) | |
Report authors | ||
Буртебаев Насурлла , Yarmukhamedov Rakhim , Kholbaev Isobek , Artemov Sergey Viktorovich , Алимов Дилшод Камалович , Насурлла Маулен , Ходжаев Ромазан Ахмеджанович , Буртебаева Джумазья Тулегеновна , | ||
0
0
0
3
|
||
Customer | МНВО РК | |
Information on the executing organization | ||
Short name of the ministry (establishment) | МНВО РК | |
Full name of the service recipient | ||
Дочернее государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Научно-исследовательский институт экспериментальной и теоретической физики" РГП на праве хозяйственного ведения "Казахский Национальный универститет им. Аль-Фараби" министерства образования и науки РК | ||
Abbreviated name of the service recipient | ДГП на ПХВ «НИИЭТФ» | |
Abstract | ||
Объектом исследования являются угловые распределения дифференциальных поперечных сечений (ДПС) процессов 12C(р,γ)13N,16O(р,γ)17F, 10B(12C,13N)9Be и10B(16O,17F)9Be при низких и сверхнизких энергиях. Зерттеу объектісі төменгі және өте төмен энергиялардағы12C(р,γ)13N и 16O(р,γ)17F процесстерінің дифференциалдық қималарының бұрыштық таралуы болып табылады. Целью проекта является определение надежных значений скоростей реакций CNO-цикла горения водорода 12C(р,γ)13N и 16O(р,γ)17F в области звездных температур (0.1≤Т9(К)≤10) с использованием значений асимптотических нормировочных констант виртуального отделения протона от ядер 13N и 17F (обозначаемых соответственно 12C+p->13N и 16O +p->17F). Целью настоящего этапа являются: выполнение измерения ДПС упругого рассеяния 10B+12C при энергии Е= 1,75 МэВ на нуклон; выполнение измерения дифференциальных сечений реакций передачи протона 10B(16O,17F)9Be и выходов реакций 16O(р,γ)17F; выполнение анализа экспериментально полученных ДПС реакций 10B(12C,13N)9Be и 10B(16O,17F)9Be; выполнить расчеты скоростей реакции16O(р,γ)17F. Жобаның мақсаты (0.1≤Т9(К)≤10) жұлдызды температура аралығында 13N және 17F ядроларынан протонның бөлінуінің (тиісінше белгіленетін 12C+p->13N және 16O +p->17F) АНК мәндерін пайдалана отырып, сутегі жануының CNO-циклінде 12C(р,γ)13N және 16O(р,γ)17F реакцияларының жылдамдығының дәл мәндерін анықтау болып табылады. Бұл кезеңнің міндеттері: E = 1,75 МэВ/нук энергияда 10B+12C протонды беру реакциялары серпінді шашырауының дифференциалдық қималарын өлшеу; 10B(16O,17F)9Be протонды беру реакциясының дифференциалды көлденең қималарын және 16O(р,γ)17F реакциясының шығымдылығы өлшеу; 16O(р,γ)17F реакциясының жылдамдықтарының есептеулерін орындау. Выполнение измерения дифференциальных сечений реакций 12C(р,g)13N при энергиях 1088 - 1390 кэВ; измерения выходов реакций 12C(р,g)13N и 16O(р,g)17F; измерения дифференциальных сечений реакции передачи протона 10B(12C,13N)9Be и 10B(16O,17F)9Be; выполнить расчеты S-факторов реакции 12C(р,g)13N и 16O(р,g)17F; выполнить анализ экспериментально полученных ДС реакций 10B(12C,13N)9Be и 10B(16O,17F)9Be; выполнить расчеты скоростей реакций 12C(р,g)13N. 1088–1390 кэВ энергиясында 12C(р,g)13N реакциясының дифференциалдық қималарын өлшеу; 12C(р,g)13N және 16O(р,g)17F реакцияларының шығымын өлшеу; 10B(12C,13N)9Be және 10B(16O,17F)9Be протонды беру реакциясларының дифференциалдық қималарын өлшеу; 12C(р,g)13N және 16O(р,g)17F реакцияларының S-факторлрын есептеу; 10B(12C,13N)9Be және 10B(16O,17F)9Be реакцияларының ДҚ талдау; 12C(р,g)13N реакциясының жылдамдық мәндерін есептеу. Измерено ДПС упругое рассеяния ионов 10В на ядрах 12С при энергии 17.5 МэВ в широком диапазоне углов. В результате проведенного анализа было извлечено значение спетроскопической амплитуды SA = 1,29 для конфигурации 12C → 10B + d. Измерено выходы астрофизических реакций 12С(p,γ)13N в интервале энергии 400 -1200 кэВ с использованием модернизированного активационного метода. Полученное из анализа реакции 10B(12C,13N)9Be при энергии 41.3 МэВ значение спектроскопической амплитуды SA = 0.6±0.06 для 12C+p->13N будет использовано для определения астрофизического S-фактора реакции радиационного захвата 12C(p,γ)13N. Извлечены значения квадратов АНК (С17Fg.s→16O+p)2 =0.97±0,11 фм-1 и (С17F_1Ex.st.→16O+p)2 =6150 ±850 фм-1 из нормировки расчетных кривых к экспериментальным значениям 10B(16O,17F)9Be при энергии 41.3 МэВ с образованием основного и первого возбужденного (E*=0.495 МэВ, 1/2+) состояния ядра 17F в области передних углов. С использованием установленных значений АНК получены новые значения скоростей реакции 16O(p, γ)17F при температуре звезды в диапазоне 10-3≤ T9 ≤10, которые показывают заметную разницу (до ~ 1,2 и ~ 1,3 раза) с существующими литературными данными. Энергиясы 17,5 МэВ/нук 10В иондарының 12C ядроларынан серпімді шашырауының дифференциалдық қималары кең бұрыштық диапазонда өлшенді. Талдау нәтижесінде 12C → 10B + d конфигурациясы үшін SA = 1.29 спектроскопиялық амплитудасының мәні алынды. 12С(p,γ)13N астрофизикалық реакциясының шығымы 400-1200 кэВ энергия диапазонында модернизацияланған активтендіру әдісі арқылы өлшенді. 41.3 МэВ энергиядағы 10B(12C,13N)9Be реакциясын анализдеу нәтижесінде алынған 12C+p->13N үшін SA = 0.6 ± 0.06 спектроскопиялық амплитудасы 12C(p,γ)13N радициялық қарпу реакциясының астрофизикалық S-факторын анықтау үшін қолданылады. 41,3 МэВ энергиядағы 10B(16O,17F)9Be реакциясында 17F ядросының негізгі және алғашқы қозған (E*=0.495 МэВ, 1/2+) күйлерінің пайда болуының алдыңғы бұрыштар аймағындағы тәжірибелік мәндеріне есептелген қисықтарды нормалау арқылы AНК квадраттарының келесі мәндері (С17Fg.s→16O+p)2 =0.97±0,11 фм-1 и (С17F_1Ex.st.→16O+p)2 =6150 ±850 фм-1 алынды. Анықталған AНК мәндерін қолдана отырып, 16O(p,γ)17F реакциясының жылдамдықтарының жаңа мәндері жұлдыздық температураның 10-3≤ T9 ≤10 диапазонында есептелінді, олар қолданыстағы әдеби деректерден айтарлықтай айырмашылық көрсетеді (~ 1,2 және ~ 1,3 есеге дейін). нет жоқ нет жоқ
Создаваемая асимптотическая теория и полученные новые прецизионные экспериментальные данные будут использованы для получения основного результата проекта – надежного расчета скоростей реакций 12C(р,g)13N и 16O(р,g)17F. Они позволят установить степень надежности и точности расчетов в рамках подхода MDWBA для надбаръерных периферийных реакций передачи заряженной частицы для получения значений АНК с целью их применения в решении современных задач ядерной астрофизики и Космологии. Құрастырылатын ассимптотикалық теория және жаңадан алынған прецезионды тәжірибелік мәндер жобаның негізгі нәтижесін алу үшін, сондай-ақ 12C(р,g)13N және 16O(р,g)17F реакциялар жылдамдығының дәл мәндерін анықтауда қолданылады. Олар MDWBA әдісі шеңберінде есептеулердің сенімділігі мен дәлдігін бекітуге мүмкіндік береді және де космология мен ядролық астрофизиканың қазіргі заманғы мәселелерін шешуде қолданылатын АНК мәндерін анықтау үшін маңызды. |
||
UDC indices | ||
539.143/.144; 539.17 | ||
International classifier codes | ||
29.15.17; 29.15.19; | ||
Readiness of the development for implementation | ||
Key words in Russian | ||
Радиационный захват протона; реакции передачи; легкие ядра и ионы; асимптотические нормировочные коэффициенты; скорости астрофизических реакций; | ||
Key words in Kazakh | ||
Протондардың радиациялық қарпылуы; берілу реакциялары; жеңіл ядролар және иондар; асимптотикалық нормалау коэффициенті; астрофизикалық реакциялардың жылдамдығы; | ||
Head of the organization | Лаврищев О.А. | к.ф.-м.н. / |
Head of work | Буртебаев Насурлла | Доктор физико-математических наук / Профессор |
Native executive in charge |