The object of research, development or design (in Russian) : Овцы, козы, свиньи, пчелы, разводимые в аргоформированиях различных форм собственности Республики Казахстан.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстан Республикасының түрлі меншік иеліктеріндегі аргоқұрылымдарда өсірілетін қойлар, ешкілер, шошқалар, аралар.

Aim of work (in Russian) : Создание условий по повышению продуктивности овец, коз, свиней и пчел на основе комплексного применения научно-обоснованных методов селекции, генетики, биотехнологии и воспроизводства.

Aim of work (in Kazakh) : Селекция, генетика, биотехнология және малдың өз төлінен өсіп-өнуінің ғылыми негізделген тәсілдерін кешенді түрде қолдану арқылы қой, ешкі, шошқа және аралардың өнімділігін арттыру.

Методы исследования (на русском) : Лабораторные, полевые, научно-хозяйственные, зоотехнические, селекционные, молекулярно-генетические, биотехнологические.

Методы исследования (на казахском) : Зертханалық, танаптық, ғылыми-өндірістік, зоотехниялық, селекциялық, молекулярлы-генетикалық, биотехнологиялық.

Obtained results and novelty (in Russian) : Помесные ягнята в целом превосходят чистопородных ягнят, что свидетельствует о высокой мясной продуктивности. В среднем оплодотворяемость маток составила 73,1%, многоплодность овцематок 1,12 рожденных ягненка на окот. Разработаны селекционные программы по сохранению и совершенствованию хозяйственно-полезных признаков тонкорунных, полутонкорунных, мясо-сальных, смушковых овец и молочных коз. В опыте с использованием групповой кормушки снизились потери кормов (ниже 2,8% по сравнению с контрольной группой) и исключилась среди поросят борьба за концентрированные корма. Выведен внутрипородный тип К-2020, отличающийся высокой медопродуктивностью, превышает на 15-20% средние показатели местной популяции пчел краинской породы. Новизна исследований заключается в разработке отдельных элементов племенной работы.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Будан қозылардың салмақ көрсеткіштері бойынша тазатұқымдылардан басым болуы олардың ет өнімділігінің жоғарылығын көрсетеді. Саулықтардың нәтижелі ұрықталу көрсеткіші – 73,1%, ал саулықтардың орташа төлшеңдігі 1,12 қозыға сәйкес келді. Биязы, биязылау жүнді, етті-майлы, елтірілі бағыттағы қойлар мен сүтті ешкілерді сақтау, шаруашылық-пайдалы белгілерін жетілдіру бойынша селекциялық бағдарламалар игерілді. Топтық астауларды пайдалану азық шығынын азайтып (бақылау тобымен салыстырғанда 2,8% төмен), торайлардың жемге таласуын тоқтатуға мүмкіндік берді. Араның краин тұқымының бал өнімділігі бойынша жергілікті популяциялардан 15-20%-ға жоғары К-2020 тұқымдық сүлесі шығарылды. Зерттеулердің жаңалығы асылдандыру жұмыстарының жекелеген элементтерінің игерілуінде болып табылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Во всех регионах РК на базе овцеводческих сельхозформировании созданы высокопродуктивные селекционные группы овец тонкорунных, полутонкорунных, мясо-сальных и смушковых пород, константно передающие ценные продуктивно-биологические особенности при чистопородном разведении и скрещивании. Создан также высокоценный генофонд молочных коз и свиней пород крупная белая, дюрок и аксайская, рациональное использование генотипов которых способствует повышению продуктивно-племенных качеств основного массива овец, коз и свиней республики. Разработаны селекционные программы по сохранению и совершенствованию хозяйственно-полезных признаков овец разных направлений продуктивности и молочных коз с указанием актуальных проблем и путей их решения. Выведен внутрипородный тип пчел краинской породы «К-2020», превосходящий по медопродуктивности, средние показатели базовых особей на 15-20%.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қазақстанның барлық аймағының ауылшаруашылық құрылымдарында таза тұқымды өсіру мен будандастыруларда бағалы өнімділік және биологиялық қасиеттері тұрақты тұқым қуалайтын, биязы, биязылау жүнді, етті-майлы, елтірілі бағыттағы қойлардың селекциялық топтары құрылды. Сүтті ешкілер мен шошқаның ірі ақ, дюрок және ақсай тұқымдарының өте құнды тектік қоры құрылды, олардың генотиптерін ұтымды пайдалану республиканың қойлары, ешкілері мен шошқаларының өнімділігі мен асыл тұқымдық қасиеттерінің жоғарылауына ықпал етеді. Биязы, биязылау жүнді, етті-майлы, елтірілі бағыттағы қойлар мен сүтті ешкілерді сақтау, шаруашылық-пайдалы белгілерін жетілдіру бойынша өзекті мәселелер мен оларды шешу жолдары көрсетіліп, селекциялық бағдарламалар игерілді. Краин тұқымының орташа бал өнімділігі бойынша бастапқы аралардан 15-20%-ға жоғары К-2020 тұқымдық сүлесі шығарылды.

Level of implementation (in Russian) : Основные поставленные задачи завершены, в частности хозяйствах внедрены новые высокопродуктивное генотипы, созданные селекционные стада, используются научно-обоснованные нормы кормления животных.

Level of implementation (in Kazakh) : Қойылған негізгі міндеттер аяқталды, атап айтқанда фермаларда жаңа өнімділігі жоғары генотиптер енгізілді, асыл тұқымды табындар құрылды, мал бордақылаудың ғылыми негізделген нормалары қолданылады.

Efficiency (in Russian) : Использование в сельхозформированиях высокопродуктивных генотипов овец, коз, свиней и выведенного нового внутрипородного типа пчел краинской породы способствует повышению продуктивно-племенных качеств сельскохозяйственных животных и пчел, что на 15-20% повышает рентабельность соответствующих отраслей и укрепляет продовольственную безопасность страны.

Efficiency (in Kazakh) : Ауылшаруашылық құрылымдарында қойлар, ешкілер мен шошқаның жоғары өнімді генотиптерін және араның жаңадан шығарылған тұқымішілік сүлесін пайдалану ауылшаруашылық малы мен аралардың өнімділігі мен тұқымдық қасиеттерінің жоғарылауына ықпал етеді, бұл тиісті салалардың рентабельділігін 15-20% арттырады және елдің азық-түлік қауіпсіздігін нығайтады.

Field of application (in Russian) : Овцеводство, козоводство, свиноводство и пчеловодство.

Field of application (in Kazakh) : Қой, ешкі, шошқа және ара шаруашылықтары.