The object of research, development or design (in Russian) : Экспериментальные исследования выполнены на 60 экспериментальных животных – крыс линии Вистар, в соответствии с заключением ЛЭК, выписка из протокола №2 (93), КазНМУ им. С.Асфендиярова от 27.02.2020 г.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Эксперименттік зерттеулер 60 эксперименталды жануарларға - Вистер тұқымының егеуқұйрықтарына жүргізілді, ЛЭК қорытындысына сәйкес, № 2 (93) хаттамадан көшірме, ҚазҰМУ Асфендияров 27.02.2020 ж.

Aim of work (in Russian) : Оценка применения разных видов и комбинаций пектина с природным монтмориллонитом Таганского месторождения на экспериментальных моделях широко распространенных болезней желудочно-кишечного тракта.

Aim of work (in Kazakh) : Пектиннің табиғи Тағандық монтмориллонтпен біріккен әр түрлі композициясын кең таралған асқорыту-ішек жолдары ауруларының экспериментальді модельдеріне қолданып, бағалау.

Методы исследования (на русском) : Экспериментальные исследования выполнены на 200 экспериментальных животных –аутбредных крысах линии Vistar, Spraque Davley-(SD) весом 258,6±30,0 грамм, в возрасте от 12 до 14 месяцев. Заключение ЛЭК - выписка из протокола №4 (68) от 09.04.2018 г., протокола №3 (80) от 27.02.2019 г, №2 (93) от 26.02.2020 г. Применялись методы биохимического исследования крови, окислительной активности в крови. Пектин был получен методом экстракции из яблочного жома (сорт яблок - золотой превосходный). Были синтезированы гибридные материалы следующего состава: 5% ПК/ТС, 10% ПК/ТС, 20%ПК/ТС. Присутствие полимера в составе монтмориллонита, их взаимодействие в композитах были подтверждены различными физико-химическими методами анализа: ИК-спектроскопия, сканирующая электронная микроскопия, элементный анализ, рентгенофазовый анализ.

Методы исследования (на казахском) : Эксперименттік зерттеулер 200 эксперименталды жануарларға - салмағы 258,6 ± 30,0 грамм, 12-ден 14 айлыққа дейінгі Vistar, Spraque Davley - (SD) сызығының шыққан егеуқұйрықтарына жүргізілді. ЛЭК қорытындысы - 09.04.2018 жылғы №4 (68), 27.02.2019 жылғы №3 (80), 26.02.2020 жылғы №2 (93) хаттамалардан көшірмелері бар. Биохимиялық қан анализінің әдістері және қандағы тотығу белсенділігі қолданылды. Пектин алма целлюлозасынан (алма түрі - керемет алтын) экстракция арқылы алынған. Келесі құрамдағы гибридті материалдар синтезделді: 5% PC/TС, 10% PC/TС, 20% PC/TС. Монтмориллониттің құрамында полимердің болуы, олардың композиттердегі өзара әрекеттесуі әр түрлі физико-химиялық талдау әдістерімен расталды: ИҚ-спектроскопия, сканерлейтін электронды микроскопия, элементтік талдау, рентгендік фазалық талдау.

Obtained results and novelty (in Russian) : 3х-летние исследования эффекта применения гибридных энтеросорбентов при длительном приеме нестероидных противовоспалительных препаратов показали положительный эффект 20%ПК/ТС, связанный с сорбционным и комплексообразующим эффектом высокой концентрации пектина и тагансорбента. Установлено, что компоненты гибридных энтеросорбентов обладают способностью образовывать многокомплексные соединения с любым агентом, обеспечивают детоксикацию веществ, всасывающихся в кровь, значительно улучшают микрогемолимфоциркуляцию в организме. Применение данных гибридных энтеросорбентов показало значительное снижение токсического эффекта препаратов группы НПВП на ферментативную и окислительную активность крови, на состояние слизистой желудочно-кишечного тракта, гепатоциты печени и кардиомиоциты сердца, а также способствовало сохранению питательных веществ в крови. Опубликовано 7 статьи и один патент.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Стероидты емес қабынуға қарсы дәрі-дәрмектерді ұзақ уақыт қолданумен гибридті энтеросорбенттерді қолдану әсерінің 3 жылдық зерттеулері Пектин мен Тағансорбенттің жоғары концентрациясының сорбциясы мен кешенді әсерімен байланысты 20% PC/TC оң әсерін көрсетті. Гибридті энтеросорбенттердің компоненттері кез-келген агентпен мультикомплексті қосылыстар түзуге, қанға сіңетін заттардың детоксикациялануын қамтамасыз етуге және ағзадағы микро гемолимфоциркуляцияны айтарлықтай жақсартуға қабілетті екендігі анықталды. Осы гибридті энтеросорбенттерді қолдану NSAID тобының дәрілік заттарының қанның ферментативті және тотығу белсенділігіне, асқазан-ішек жолдарының шырышты қабығының, бауыр гепатоциттері мен жүректің кардиомиоциттерінің күйіне уытты әсерінің айтарлықтай төмендегенін көрсетті, сонымен қатар қандағы қоректік заттардың сақталуына ықпал етті. 7 мақала жарияланды, 1 патент алынды:

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Впервые исследована степень влияния новых гибридных энтеросорбентов, разработанных на основе пектина и монтмориллонита местного происхождения на биохимические показатели крови, перекисное окисление липидов и электролитный состав в плазме крови при длительном применении нестероидных противовоспалительных препаратов. Прием НПВП приводит к белковому дефициту, повышенной ферментативной активности крови и процессов перекисного окисления липидов, к угнетению антиоксидантной системы. На этом фоне композиции пектина с тагансорбентом предотвращают токсическое поражение органов пищеварительной системы и способствуют улучшению функционального состояния, что, вероятно, обусловлено процессами связывания нестероидных препаратов в организме и проявлением собственной антиоксидантной активности пектина. Опубликованы научные статьи и получен патент на полезную модель

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жергілікті шыққан пектин мен монтмориллонит негізінде дамыған жаңа гибридті энтеросорбенттердің қанның биохимиялық көрсеткіштеріне, липидтердің тотығуына және қан плазмасындағы электролит құрамына стероидты емес қабынуға қарсы дәрілерді ұзақ уақыт қолданумен әсер ету дәрежесі алғаш рет зерттелді. NSAID қабылдау ақуыздың жетіспеуіне, қанның ферментативті белсенділігінің жоғарылауына және липидтердің тотығу процестеріне, антиоксидантты жүйенің тежелуіне әкеледі. Осы тұрғыдан пектиннің тагсансорбентті құрамы ас қорыту жүйесінің токсикалық зақымдануын болдырмайды және функционалдық жағдайын жақсартады, бұл стероидты емес дәрілік заттардың организмде байланысу процестеріне және пектиннің өзінің антиоксидантты белсенділігінің көрінуіне байланысты. Ғылыми мақалалар жарияланып, бір пайдалы модельге патент алынды

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Впервые показаны основные изменения биохимических показателей, ферментативной активности, перекисного окисления липидов в крови, морфологических изменений структуры органов пищеварительной системы, развивающихся при длительной лекарственной интоксикации. Показана роль гибридного энтеросорбента с 20% пектином при риске развития лекарственных патологий – остром энтероколите, атипическом гастрите, токсическом гепатите. Настоящая работа проведена на достаточно высоком научно-техническом уровне, поскольку для выполнения поставленных задач были использованы современные физиологические и биохимические методы исследования, проведена соответствующая статистическая обработка результатов. Все представленные материалы отличаются научной новизной, теоретической и практической значимостью.

Efficiency (in Kazakh) : Алғаш рет биохимиялық көрсеткіштердің, ферментативті белсенділіктің, қандағы липидтердің тотығуының, ас қорыту жүйесі мүшелерінің құрылымындағы морфологиялық өзгерістердің ұзаққа созылған дәрі-дәрмекпен улану кезінде негізгі өзгерістері көрсетілген. 20% пектинді гибридті энтеросорбенттің есірткі патологиясының - жедел энтероколит, атипті гастрит, токсикалық гепатиттің даму қаупіндегі рөлі көрсетілген. Осы жұмыс жеткілікті жоғары ғылыми-техникалық деңгейде жүргізілді, өйткені қойылған міндеттерді орындау үшін заманауи физиологиялық және биохимиялық зерттеу әдістері қолданылды және нәтижелерге сәйкес статистикалық өңдеу жүргізілді. Барлық ұсынылған материалдар ғылыми жаңалығымен, теориялық және практикалық маңыздылығымен ерекшеленеді.

Field of application (in Russian) : физиология, медицина, профилактика заболеваний

Field of application (in Kazakh) : физиология, медицина, аурудың алдын алу