The object of research, development or design (in Russian) : Cенокосы и пастбища, низкоплодородные земли в разных почвенно-климатических зон Республики Казахстан.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстан Республикасының әртүрлі топырақ-климаттық аймақтарындағы жайылымдар мен шабындықтар, құнарлылығы төмен жерлер.

Aim of work (in Russian) : Разработать эффективную технологию создания и рационального использования пастбищных угодий в условиях Северного и Западного Казахстана.

Aim of work (in Kazakh) : Солтүстік және Батыс Қазақстан жағдайында өнімділігі жоғары жайылымдық алқаптарды құру және оларды дұрыс пайдаланудың тиімді технологиясын жасақтау.

Методы исследования (на русском) : Полевые, лабораторные и производственные опыты, геоботанические, крупномасштабные изыскания, дисперсионный анализ.

Методы исследования (на казахском) : Далалық, зертханалық және өндірістік тәжірибелер, геоботаникалық, ірі ауқымды зерттеулер, дисперсиялық талдау.

Obtained results and novelty (in Russian) : На основе проведенных исследований научно обоснованы и разработаны технологии и приемы восстановления продуктивности старосеяных пастбищ, создания высокопродуктивных сенокосно-пастбищных угодий на низкоплодородных землях и их использование, обеспечивающие экономию антропогенных затрат; оптимизированы приемы возделывания многолетних на корм и семена, рекомендованы дозы удобрения; совершенствованы технологии организации выпаса с.х. животных на пастбищах, оптимальные условия обводнения пастбищ; изучен международный опыт по рациональному использованию пастбищ и проведения опытных работ; разработана методика оценки кормовой ценности пастбищ. Дана экономическая и биоэнергетическая оценка изучаемых приемов и технологии создания и использования сенокосов и пастбищ.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жүргізілген зерттеулер негізінде егілген ескі жайылымдардың өнімділігін қалпына келтірудің, құнарлылығы төмен жерлерде жоғары өнімді шабындық-жайылымдықтарды құрудың, оларды пайдаланудың антропогендік шығындардың үнемделуін қамтамасыз ететін технологиялары мен тәсілдері ғылыми негізделіп, әзірленді; көпжылдық шөптерді мал азығы, тұқым үшін өсіру тәсілдері оңтайландырылды, тыңайтқыштың тиімді мөлшерлемелері ұсынылды; жайылымдарда а.ш. малдарын жаю технологиялары, жайылымдарды суландырудың оңтайлы шарттары жетілдірілді; жайылымдарды ұтымды пайдалану, зерттеу жүргізудің халықаралық тәжірибесі зерделенді; жайылымдардың мал азығы үшін құндылығын бағалау әдістемесі жасақталды. Шабындықтарды, жайылымдарды құру, пайдаланудың зерделенетін тәсілдері мен технологиясына экономикалық, биоэнергетикалық баға берілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработанные технологии и приемы создания и улучшения высокопродуктивных сенокосов и пастбищ позволяет повысить продуктивность травостоев с 3,0-3,5 до 5,1-5,5 тыс.к.ед., содержание протеина на 15-17%, кормовую ценность пастбищ с 8,0 до 10,0 МДж, поедаемость на 20-25%, а животноводческую продуктивность на 20-25%. Разработанные низкозатратные приемы и технологии позволят повысить продуктивность посевов многолетних трав (в том числе семенных) в первые два года на 20-25%, а следующие два года – на 40-50%; Научно-обоснованные адаптивные технологий организации выпаса с.х. животных способствует эффективно использовать пастбищную экосистему, что в свое очередь повысит продукцию животноводства. Разработанные цифровые информационные технологий и их внедрения позволят принимать оптимальные решения по обводнению отгонных пастбищ.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Өнімділігі жоғары шабындықтар мен жайылымдарды құру мен жақсартудың әзірленген технологиялары мен тәсілдері шөп отының өнімділігін 3,0-3,5-тен 5,1-5,5 мың.а.б. дейін, протеин мөлшерін 15-17%-ға, азықтық құндылықты 8,0-ден 10,0 МДж дейін, оталуын 20-25%-ға, ал мал шаруашылығы өнімділігін 20-25%-ға арттыруға мүмкіндік береді. Аз шығынды тәсілдер, технологиялар алғашқы екі жылда көпжылдық шөптер (оның ішінде тұқымдық) өнімділігін 20-25% -ға, ал келесі екі жылда 40-50%-ға арттыруға мүмкіндік береді; А.ш. малдарын жаюды ұйымдастырудың ғылыми негізделген технологиялары жайылымдық экожүйені тиімді пайдалан арқылы мал шаруашылығы өнімін арттыра түседі. Жасақталған сандық технологияларды енгізу мал айдалатын жайылымдарды суландыру бойынша оңтайлы шешімдер қабылдауға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) : Внедрена.

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілген.

Efficiency (in Russian) : Внедрение разработанных технологии и приемов позволяет повышение эффективности кормопроизводства и животноводства до 17-45%.

Efficiency (in Kazakh) : Жасақталған технологиялар мен амалдарды өндіріске енгізу жем-шөп өндірісі мен мал шаруашылығының тиімділігін 17-45%- ға дейін арттыруға мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Сельское хозяйство, кормопроизводство.

Field of application (in Kazakh) : Ауыл шаруашылығы, жем-шөп өндірісі.