The object of research, development or design (in Russian) : носители и катализаторы гидрирования растительных масел.

The object of research, development or design (in Kazakh) : өсімдік майларын гидрлейтін катализаторлар және тасымалдағыштар.

Aim of work (in Russian) : разработка эффективных катализаторов гидрирования растительных масел, обеспечивающих низкое содержание трансизомеров в масложировой продукции.

Aim of work (in Kazakh) : май өнеркәсібі өнімдеріндегі транс –изомерлерді төмендетуді қамтамасыз ететін, өсімдік майларын гидрлейтін тиімді катализаторларды зерттеу.

Методы исследования (на русском) : различные физико-химические методы исследования состава и структуры модифицированных носителей и катализаторов на их основе (ПЭМ и метод БЭТ) и продуктов гидрирования растительных масел (газовая хроматография, ЯМР).

Методы исследования (на казахском) : тасымалдағыштарды өңдеу және солардың негізінде жасалынған катализаторлардың құрамы мен құрлысын зерттеуге әртүрлі физика-химиялық әдістерді (ПЭМ және БЭТ әдісі т.б) қолдану. Өсімдік майларының гидрленген өнімдерін зерттеу (газ хроматографиялық анализ, ЯМР).

Obtained results and novelty (in Russian) : Приготовлены низкопроцентные нанесенные палладиевые катализаторы, определены их физико-химические характеристики,исследована их активность и селективность в процессе гидрирования растительных масел.Установлено, что палладиевые катализаторы подобны никелевым катализаторам, обладают высокой активностью,но низкой селективностью относительно цистрансизомеризации.Палладиевые катализаторы, как и никелевые катализаторы, позволяют получать практически полностью гидрогенизированные саломасы с содержанием трансизомеров 1-1,5%.Проведены пилотные испытания платиновых и палладиевых катализаторов в процессе гидрирования подсолнечного масла. Результаты испытаний подтверждают, что разработанные нами низкопроцентные (0,2%) платиновые катализаторы позволяют получать масложировую продукцию соответствующую международным стандартам, как по содержанию трансизомеров, так и по содержанию насыщенных жирных кислот.Поданы две заявки на получение патентов на полезные модели, которые расширяют ассортимент платиновых катализаторов за счет использования новых носителей.Проведен анализ исходных масел и саломасов, полученных в процессе гидрирования. Проведена большая работа по аккредитации испытательной лаборатории «Маслотест» по анализу масложировой продукции.Проведен также ежегодный мониторинг масложировой продукции, реализуемой в торговой сети г. Алматы.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : төмен пайыздық палладий катализаторлары дайындалып, олардың физика-химиялық сипаттамалары анықталды, өсімдік майларын гидрлеу процесіндегі белсенділігі мен селективтілігі зерттелді. Палладий катализаторларының никель катализаторларына ұқсас екендігі анықталды, белсенділігі жоғары, бірақ цис-транс изомеризация үшін төмен селективтілік көрсетті. Палладий катализаторлары, сондай-ақ никель катализаторлары сияқты толық гидрлегенде транс изомомерлері 1-1,5% саломастарды алуға мүмкіндік береді.Платина мен палладий катализаторларының тәжірибелік сынамалары күнбағыс майын гидрлеу процесінде жүргізілді. Сынақ нәтижелері біз әзірлеген төменгі пайыздық (0,2%) платина катализаторларының транс изомомерлері және қаныққан май қышқылдарының құрамы жағынан да халықаралық стандарттарға сәйкес келетін май және май өнімдерін алуға мүмкіндік беретіндігін растады.Жаңа тасымалдаушыларды қолдану арқылы платина катализаторларының ассортименті кеңейтетін пайдалы модельдерге патенттер алуға екі өтінім берілді.Гидрлеу процесінде алынған бастапқы майлар мен саломастарды талдау жүргізілді. «Маслотест» сынақ зертханасының май және май өнімдерін талдауға аккредиттеу бойынша көп жұмыс жасалды. Сондай-ақ, Алматы қаласының бөлшек сауда желілерінде сатылатын май және май өнімдеріне жыл сайынғы мониторинг жүргізілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Сокращение энергоемкости процесса, низкое содержание транс изомеров и отсутствие канцерогенов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Процестің энергия шығынын, транс изомерлер мөлшерін азайтады және өнімдегі концерегенді болдырмайды.

Level of implementation (in Russian) : После поведения опытно-промышленных испытаний разработанные катализаторы рекомендуются для внедрения в производства.

Level of implementation (in Kazakh) : Жасалынған катализаторлар өнеркәсіптік-тәжірибелік сынақтан өткізілгеннен соң өндіріске ендіруге ұсынылады.

Efficiency (in Russian) : Повышение качества масложировой продукции отразится на улучшении здоровья населения. Применение платиновых катализаторов позволить повысить конкурентоспособность отечественной масложировой продукции.

Efficiency (in Kazakh) : Май өнімдерінің сапасын жақсарту тұрғындардың денсаулығының жақсаруына оң әсерін тигізеді. Платина катализаторларын қолдану отандық май өнімдерінің бәсекелестік қабілетін арттырады.

Field of application (in Russian) : Область применения – масложировая индустрия.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану аймағы –май индустриясы.