The object of research, development or design (in Russian) : Интродуцированные сорта и гибриды плодовых, ягодных культур и винограда.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жеміс, жидек және жүзімнің интродукциялық сорттары мен будандары.

Aim of work (in Russian) : Пополнение, сохранение генофонда и совершенствование сортимента плодовых, ягодных культур и винограда новыми конкурентоспособными сортами.

Aim of work (in Kazakh) : Жеміс, жидек дақылдары мен жүзімнің сортиментін жаңа бәсекеге қабілетті сорттармен толықтыру, сақтау және жетілдіру.

Методы исследования (на русском) : Изучение образцов генофонда проводится по общепринятой в странах СНГ методиками «Сортоизучения и селекции плодовых и ягодных культур» (Орел, 1999г.), «Изучение сортов винограда» (Лазаревский А.И.,1963), «Методические указания по селекции винограда» (Ереван,1974), исследования по клональному микроразмножению и криоконсервации (ReedB.M., USA 2000). Математическая обработка данных проводились по «Методика полевого опыта» (Доспехов Б.А., 1985).

Методы исследования (на казахском) : Ген қоры үлгілері ТМД мемлекеттерінде жалпы қабылданған «Жеміс және жидек дақылдарының сорттарын зерттеу және сұрыптау» (Орел, 1999) және «Жүзім сорттарын зерттеу» (Лазаревский М.А., 1964), «Жүзім селекциясының әдістемесі» (Ереван,1974), криоконсервация мен клондық микрокөбейту (Reed B. M., USA 2000) әдістемелері бойынша жүргізілді. Математикалық өңдеулер «Дала тәжірибелерін өткізу әдістемесі» (Доспехов Б.А., 1985) әдісі бойынша жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : За 2019г. генофонд пополнился путем интродукции 36 образцами плодовых, ягодных культур и винограда из России, Киргизии и др.НИУ. Генофонд составляет 2063 сортообразца, на изучении находились 1050 сортов, на сохранении 1013 сортообразцов, в том числе invitro-210. По комплексу хозяйственно-ценных признаков выделено 30 сортообразца плодовых, ягодных культур и винограда: яблоня–Даналык, Подарок Нуртазиной, Жанель, Шырын, Медет, Арнагуль, Дамира, Айзере; груша–Черемшина, 15-25-31, 15-12-7; сливы-Осенний сувенир, Кабардинская ранняя, алыча–Евгения, Сверхранняя, Васильевская; абрикос–Дарунок Малаховый, Арзами; вишня - Сюрприз, Подарок учителя; черешня – Аделина, Беларусь; малина – За здравие, Полана; земляника–Александрина, Гигантелла, Осокорянка и интродуцированных сорта вино-града Приусадебный, Пестроцветный и Новочеркасский розовый, адаптированных к местным условиям.По результатам исследования в климатических условиях северо-востоке Казахстана (ТОО «Павлодарская СХОС») высокие показатели по урожайности выделены: сорт смородины Забава–600 г/куст; сорт крыжовника Малахит–390 г/куст; сорт жимолости Фианит–132 г/куст. По результатам сортоизучения семечковых культур (Карабалыкской СХОС) по урожайности выделены сорта яблони: летние–Летнее полосатое; осенние–Уральское наливное, Смолинское; груши-Тема, Уралочка, Желтоплодная; вишни-Ашинская и Троицкая; по ягодным культурам смородины-Сеянец Голубки, Диковинка; малина-Гордость России, Янтарная, Челябинская крупноплодная.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 2019 жыл ішінде генқоры Ресейден, Қырғызстаннан және басқа да ғылыми-зерттеу институттарынан 36 жеміс, жидек дақылдары мен жүзімнің үлгілерімен сырттан енгізу арқылы толықтырылды. Генқор 2063 сұрыпты құрайды, 1050 сорт зерттеуде болды, 1013 сорт, соның ішінде 210 in vitro –да сақталды. Бағалы-шаруашылық белгілері бойынша жергілікті аймаққа бейімделген жеміс, жидек дақылдары мен жүзімнің 30 сортүлгілері жерсіндірілген: алманың- Даналык, Подарок Нуртазиной, Жанель, Шырын, Медет, Арнагуль, Дамира, Айзере; алмұрттың- Черемшина, 15-25-31, 15-12-7; алқорының - Осенний сувенир, Кабардинская ранняя; алша – Евгения, Сверхранняя, Васильевская; шабдалының- Дарунок Малаховый, Арзами; шиенің- Сюрприз, Подарок учителя; қызыл шиенің- Аделина, Беларусь; таңқурайдың- За здравие, Полана; бүлдіргеннің-Александрина, Гигантелла, Осокорянка және жүзімнің интродукцияланған Приусадебный, Пестроцветный и Новочеркасский розовый сорттары ерекшелінді. Қазақстанның солтүстік-шығысындағы климаттық жағдайында зерттеу нәтижесінде («Павлодар АШТС» ЖШС) өнімділігі бойнша, ең жоғары көрсеткіштер қара қарақатының Забава сорты - 600 г / бұта; қарлығанның Малахит сорты - 390 г / бұта; ырғайдың Фианит сортының - 132 г / бұта көрсеткішін құрады. Шекілдеуік дақылдарының сортзерттеу нәтижесі бойынша(Қарабалық АШТС)алманың -Летняя полосатая, Уральское наливное, Смолинская; алмұрттың-Желтоплодная, Северянка сорттары, таңқурайдың-Янтарная, Гордость России, Челябинская крупноплодная сорттары ерекшелінді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Заложен коллекционный сад яблони на площади 1,0 га, коллекционный сад груши на площади 0,2га, маточник ягодных культур – 0,3га, демонстрационный сад на площади 0,5 га и виноградники- 0,2. Карабалыкской СХОС расширен маточник вегетативно- размножаемых подвоев яблони и смородины – 1 га.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бақта алма бағының 1,0 га, алмұрт бағының 0,2 га жиынтығы, жидек дақылдарының тәлімбағы -0,3 га, демонстрациялық бақ аумағында 0,5га және жүзімдікте 0,2 га отырғызылды. Қарабалық АШТС өндірісінде алма мен қарақаттың өзінен көбею телітуші тұқымдары 1 га- кеңейтілді.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : плодоводство, виноградарство, биотехнология.

Field of application (in Kazakh) : жеміс, жүзім шаруашылығы, биотехнология.