The object of research, development or design (in Russian) : Минеральное, техногенное и вторичное сырье металлургических предприятий, способы их переработки.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Металлургия кәсіпорындарының минералды, техногендік және қайталама шикізаты, оларды қайта өңдеу тәсілдері.

Aim of work (in Russian) : Разработка технологий и отработка технологических параметров извлечения цветных, благородных, редких и редкоземельных металлов из минерального, техногенного и вторичного сырья.

Aim of work (in Kazakh) : Минералды, техногендік және қайталама шикізаттан түрлі-түсті, асыл, сирек кездесетін және сирек кездесетін жер металдарын алудың жаңа тәсілдерін әзірлеу және бұрыннан бар тәсілдерін жаңғырту.

Методы исследования (на русском) : Минералогический, рентгенофазовый, рентгенофлуоресцентный, рентгено-спектральный, атомно-абсорбционный химический, термический методы анализа, растровая электронная микроскопия, ИК-спектроскопия, УФ-спектроскопия, Мессбауэровская спектроскопия, БЭТ-анализ.

Методы исследования (на казахском) : Минералогиялық, рентгенофазалық, рентгенофлуоресценттік, рентгеноспектралдық, атомдық-абсорбциялық химиялық, термиялық талдау әдістері, электронды растрлы микроскопия, ИҚ-спектроскопия, УК-спектроскопия, Мессбауэров спектроскопиясы, БЭТ-анализ.

Obtained results and novelty (in Russian) : Впервые определены основные конструктивные параметры двухзонной печи Ванюкова, позволяющие повысить извлечение меди в штейн на 1-2 %. Разработана технология извлечения селена из пылей рукавных фильтров аффинажного производства. Получены новые данные по разделению свинца и селена, содержащихся в шламе сернокислотного производства медных заводов. Предложены эффективные модифицированные флотореагенты и окислители сульфидного сырья. Разработаны инновационные технологии переработки железистых песков глиноземного производства. Предложены эффективные технологии получения концентрата галлия и ванадия из хвостов обогащения хромитовой руды Донского ГОКа и разработана технологическая схема их комплексной переработки. Получены новые данные по эффективной десорбции редкоземельных металлов из ионита Purosorb 140, насыщенного РЗМ из экстракционной фосфорной кислоты. Впервые разработан способ электрохимической переработки отходов жаропрочных никелевых сплавов с получением никель-кобальтового концентрата.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ванюковтың екі бөлікті пешінің негізгі конструкцтялық параметрлері алғаш рет анықталды, мысты 1-2% штейнге шығару көлемін арттыруға мүмкіндік береді. Аффинаж өндірісінің жеңдік сүзгілерінің шаңынан селенді алу технологиясы әзірленді. Мыс зауыттарының күкірт қышқылы өндірісінің шламының құрамындағы қорғасын мен селенді бөліп шығару бойынша жаңа деректер алынды. Негізгі бутил ксантогенатымен салыстырғанда мыс-молибден концентратына мысты шығаруды 4,21%-ға және молибденді шығаруды 4,34%-ға көбейтуге мүмкіндік беретін тиімді модификацияланған флотореагенттер және сульфидті шикізаттың тотықтырғыштары. Саз балшық өндірісінің темірлі құмын қайта өңдеудің инновациялық технологиялары әзірленді. Дон ТБК хромитті рудасын байыту қалдықтарынан галлий және ванадий концентратын алудың тиімді технологиялары ұсынылды және оларды кешенді қайта өңдеудің технологиялық схемасы әзірленді. Өнеркәсіптік дигидратты экстракциялық фосфор қышқылынан катиондармен қаныққан Purosorb 140 ірі кеуекті ионитінен сирек кездесетін металдарды тиімді десорбциялау бойынша жаңа деректер алынды. Алғаш рет никель-кобальт концентратын ала отырып, ыстыққа төзімді никель қорытпаларының қалдықтарын электр-химиялық өңдеу әдісі әзірленді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Показана применимость технологического оборудования для получения в одну стадию рафинированного селена с массовой долей основного компонента более 99,5% без предварительной стадии отмывки исходного материала и последующей его сушки. Смесь композиционного ксантогената, ТС-1000 и композиционного аэрофлота позволяет увеличить извлечение меди на 4,21 % и молибдена – на 4,34 % в медно-молибденовый концентрат Показано, что применение модифицированного окислителя (гипохлорита кальция и трихлороизоциануровой кислоты) способствует повышению извлечения золота в раствор при выщелачивании гравитационного концентрата Секисовского месторождения на 4,27 %, ЗИФ «Алтынтау Кокшетау» – на 4,50 %. Новые технические решения заключаются в том, что исходное сырье предварительно подвергается окислительному обжигу с последующим автоклавным выщелачиванием в присутствии соединений кальция с целью синтеза материала, пригодного для получения чугуна, концентратов редких металлов, редкоземельных элементов и диоксида титана. Установлена возможность концентрирования РЗЭ из продуктивных растворов экстракцией ди-2-этилгексилфосфорной кислотой и трибутил-фосфатом, а также сорбцией ионитами Purolite D 5445 и Puromet MTC 1600.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бастапқы материалды алдын ала жуу және кейіннен кептіру сатысынсыз негізгі компоненттің салмақтық үлесі 99,5%-дан асатын тазартылған селендң бір сатыда алу үшін технологиялық жабдықты қолдануға болатындығы көрсетілді. Қатынасындағы композициялық ксантогенат, ТС-1000 және композициялық аэрофлоттың қоспасы ұсынылды. Модификацияланған тотықтырғышты (қатынасындағы кальций гипохлориті және трихлороизоцианур қышқылы) қолдану Секисовка кен орнының гравитациялық концентратын сілтісіздендіру кезінде алтынның ерітіндіге бөлінуін 4,27%-ға, «Алтынтау Көкшетау» АШФ – 4,50%-ға арттыруға ықпал етеді. Жаңа техникалық шешімдер бастапқы шикізат шойын, сирек металдардың, жерде сирек кездесетін элементтердің және титан диоксиді концентраттарын алу үшін жарамды материалды синтездеу мақсатында кальций қосылыстарының қатысуымен кейіннен автоклавты сілтісіздендіру арқылы алдын ала тотықтырғыш күйдіруден тұрады. Ди-2-этилгексилфосфор қышқылымен және трибутил-фосфатпен экстракциясымен, сондай-ақ Purolite D5445 және Puromet MTC 1600 иониттерімен сорбциямен өнімді ерітінділерден СЖЭ шоғырландыру мүмкіндігі анықталды.

Level of implementation (in Russian) : Разработанные технологии готовы к апробации в опытном и опытно-промышленном масштабах.

Level of implementation (in Kazakh) : Өндірілген технологиялар пилоттық және пилоттық ауқымда сынауға дайын.

Efficiency (in Russian) : Разработанные технологии извлечения цветных, благородных, редких и редкоземельных металлов из минерального, техногенного и вторичного сырья и их испытания в опытном и опытно-промышленом масштабах позволят разработать технологические регламенты, предварительные технико-экономические расчеты и бизнес-планы, рекомендации по внедрению и внедрить отдельные технологии.

Efficiency (in Kazakh) : Минералды, техногендік және қайталама шикізаттан түсті, бағалы, сирек кездесетін және сирек-жер металдарын өндірудің тәжірибелік және эксперименталды және пилоттық шкала бойынша оларды сынақтан өткізуге арналған әзірленген технологиялар мақсатты индикаторларға және бағдарламалық көрсеткіштерге қол жеткізуге мүмкіндік береді: технологиялық регламенттер, алдын-ала техникалық-экономикалық есептер мен бизнес - нақты технологияларды енгізу және енгізу бойынша ұсынымдар.

Field of application (in Russian) : Обогащение минерального и техногенного сырья, металлургия цветных, благородных, редких и редкоземельных металлов

Field of application (in Kazakh) : Минералды және техногендік шикізатты байыту, түсті, асыл, сирек және сирек кездесетін жер металдарының металлургиясы.